Tái cơ cấu ngành nông nghiệp đang đi đúng hướng

Dịch Covid-19 diễn biến phức tạp đã tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất nông nghiệp. Song, nhờ sự chủ động tháo gỡ khó khăn, tạo đột phá mới từ việc thay đổi tư duy sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm…, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản Việt Nam đã ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng, trong 6 tháng đầu năm 2021 ngành vẫn đạt mức tăng trưởng 3,84%.

Nhiều điểm sáng

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, tốc độ tăng giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản (NLTS) 6 tháng đầu năm ước đạt 3,84%, trong đó nông nghiệp (gồm trồng trọt và chăn nuôi) tăng 3,71% (chăn nuôi tăng 5,73%), lâm nghiệp tăng 3,98%, thủy sản tăng 4,25%.

Nhiều địa phương cũng thực hiện chuyển đổi linh hoạt cơ cấu cây trồng trên đất lúa kém hiệu quả với diện tích 48,1 nghìn ha (các địa phương phía Nam 37,9 nghìn ha, phía Bắc 10,2 nghìn ha) sang trồng các loại rau, quả, cây công nghiệp lâu năm, nuôi trồng thủy sản có hiệu quả kinh tế cao hơn và sang mục đích phi nông nghiệp. Bên cạnh đó, các loại cây rau hàng năm cũng như cây công nghiệp, cây ăn quả đều tăng về diện tích và sản lượng so với cùng kỳ năm 2020. Đối với thủy sản, mặc dù còn nhiều khó khăn về xuất khẩu do tác động của dịch Covid-19, giá cá tra giảm, xâm nhập mặn, nhưng thời tiết trên biển tương đối thuận lợi, giá nhiên liệu giảm; các ưu đãi của Hiệp định CPTTP và EVFTA được triển khai thực hiện hiệu quả…

Về lâm nghiệp, công tác phát triển rừng tiếp tục được Bộ Nông nghiệp-PTNT và các địa phương quan tâm chỉ đạo thực hiện, đẩy mạnh trồng, chăm sóc, khoanh nuôi tái sinh rừng và nâng cao chất lượng rừng trồng. Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Quốc Toản thông tin, 6 tháng đầu năm 2021, giá trị xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 24,23 tỷ USD, tăng 28,2% so với cùng kỳ năm 2020. Những mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu tăng mạnh gồm: Gỗ và sản phẩm gỗ, cao su, chè, hồ tiêu, hạt điều, rau quả…

Trong đó, gỗ và các sản phẩm gỗ ghi nhận sự tăng trưởng bứt phá. Với kim ngạch 8,1 tỷ USD trong nửa đầu năm 2021, tăng trưởng xuất khẩu gỗ và các sản phẩm gỗ so với cùng kỳ năm 2020 đạt con số kỷ lục 74,8%. Đáng chú ý, giá trị xuất khẩu sang 5 thị trường chính gồm: Hoa Kỳ, Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản, Hàn Quốc đều tăng mạnh. Cụ thể, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất với kim ngạch 6,7 tỷ USD, tăng 59,8%; Trung Quốc đứng thứ hai với kim ngạch 4,75 tỷ USD, tăng 32,1% so với 6 tháng đầu năm 2020... Cùng với đó, việc thúc đẩy thâm nhập thị trường Peru, Australia, Thái Lan… cũng đạt được những kết quả tích cực.

Phân tích những con số tăng trưởng ấn tượng này, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho rằng, lĩnh vực xuất khẩu của ngành Nông nghiệp đang đi đúng hướng, đó là tập trung nâng cao chất lượng, đẩy mạnh xuất khẩu ở những thị trường lớn, thị trường truyền thống. Cộng đồng hợp tác xã, doanh nghiệp đã tận dụng tốt cơ hội thị trường trong bối cảnh nhu cầu nông sản của nhiều quốc gia tăng cao do tác động từ dịch Covid-19. Bộ NN&PTNT đã phối hợp với các bộ, ngành, địa phương chủ động nghiên cứu, dự báo, tận dụng lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới để thúc đẩy xuất khẩu nông sản, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp trong lưu thông, thương mại biên giới…

Chủ động nắm bắt thị trường

Về mục tiêu đưa tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản Việt Nam trong năm 2021 lên 45 tỷ USD (kế hoạch Chính phủ giao là 42 tỷ USD), tại Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ công tác 6 tháng cuối năm 2021, đại diện Bộ NN&PTNT cho biết, Bộ sẽ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp, trong đó tập trung vào các sản phẩm chủ lực, có triển vọng để bù vào những sản phẩm dự kiến có khả năng không đạt chỉ tiêu. Cụ thể, Bộ đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu nông sản chính là 21,5 tỷ USD; lâm sản và đồ gỗ là 14 tỷ USD; thủy sản là 8,5 tỷ USD; các mặt hàng khác khoảng 1 tỷ USD.

Dưới góc độ doanh nghiệp, Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu gỗ TAT Việt Nam (huyện Thạch Thất) Phan Văn Toàn cho biết, đến thời điểm này, công ty đã nhận được các đơn hàng xuất khẩu sang EU đến cuối năm. Tuy nhiên, về lâu dài, doanh nghiệp mong muốn được các cơ quan quản lý nhà nước cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời, qua đó có thể tận dụng hiệu quả Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU liên quan đến sản phẩm gỗ ván ép.

 Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan cho biết, thời gian tới, để tạo đột phá mới, ngành Nông nghiệp tiếp tục thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp, chủ động từ sản xuất đến thị trường, tìm đầu ra cho sản phẩm. Theo đó, ngành Nông nghiệp sẽ tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại, phát triển thị trường xuất khẩu; đổi mới các hình thức tổ chức sản xuất, kinh doanh; đẩy mạnh phát triển, ưu tiên hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã ứng dụng công nghệ quản trị tiên tiến, đủ sức tổ chức liên kết sản xuất - tiêu thụ sản phẩm. Bộ NN&PTNT cũng sẽ xây dựng các kịch bản thường trực ứng phó với biến động của thị trường quốc tế; sẵn sàng kích hoạt cả hệ thống trong việc kết nối dữ liệu cung - cầu nông sản; nghiên cứu, tính toán lại lịch thời vụ để không trùng với thời vụ nông nghiệp của các quốc gia nhập khẩu nông sản Việt Nam...

Nguồn: Vietnam Business Forum