VBF 2022: “Phục hồi và phát triển chuỗi cung ứng trong bối cảnh bình thường mới”

Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) 2022 với chủ đề “Phục hồi và phát triển chuỗi cung ứng trong bối cảnh bình thường mới” vừa diễn ra tại Hà Nội. Đây là sự kiện thường niên do Hội đồng Quản trị Liên minh VBF, Bộ KH&ĐT, Ngân hàng Thế giới và Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) phối hợp tổ chức.

3 khâu đột phá chiến lược

Tại diễn đàn, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, năm 2022, Việt Nam tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ trong bối cảnh "bình thường mới" do đại dịch, diễn biến tình hình tiếp tục phức tạp, cạnh tranh chiến lược gay gắt trên toàn cầu và trong khu vực, nhiều yếu tố bất ổn, khó lường chưa thể dự báo hết… Việt Nam triển khai chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội cùng với chương trình tổng thể phòng chống dịch dựa trên kinh nghiệm đã được đúc kết về phòng chống dịch (gồm 3 trụ cột về cách ly, xét nghiệm, điều trị, công thức 5K+vaccine+thuốc+công nghệ+đề cao ý thức người dân và các biện pháp khác, tăng cường năng lực y tế).

Thủ tướng cho biết, chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội với quy mô 350.000 tỷ đồng (khoảng trên 4% GDP) sẽ tập trung cho các nhóm nhiệm vụ, giải pháp chính như mở cửa nền kinh tế gắn với đầu tư nâng cao năng lực y tế, phòng, chống dịch bệnh; đảm bảo an sinh xã hội, việc làm; hỗ trợ phục hồi doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh; đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng vào các dự án quan trọng, cấp thiết, có tính lan toả lớn; cải cách thể chế, cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Xác định nguồn lực bên trong (gồm con người, tài nguyên thiên nhiên và truyền thống lịch sử văn hóa) là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định; nguồn lực bên ngoài (hỗ trợ về thể chế, tài chính, công nghệ, quản trị và trình độ nguồn nhân lực) là quan trọng và đột phá, Việt Nam đang tập trung cho 3 khâu đột phá chiến lược về: thể chế, hạ tầng và nguồn nhân lực.

Về thể chế, theo Thủ tướng, Việt Nam sẽ tập trung sửa đổi, bổ sung hệ thống pháp luật, nhất là các vấn đề thực tiễn mới phát sinh, cần điều chỉnh để tháo gỡ các vướng mắc về cơ chế, chính sách, tạo thuận lợi cho phát triển kinh tế-xã hội. Về hạ tầng, Việt Nam tập trung cho hạ tầng chiến lược, nhất là hạ tầng giao thông, hạ tầng số, hạ tầng ứng phó biến đổi khí hậu... Về đào tạo nguồn nhân lực, Việt Nam chuyển mạnh từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học.

Cùng với đó, Việt Nam tiếp tục xây dựng, phát triển nền nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; đẩy mạnh phòng chống tiêu cực tham nhũng, làm trong sạch bộ máy, giảm phiền hà cho người dân và doanh nghiệp.

Cũng theo Thủ tướng, Việt Nam đang đẩy mạnh chuyển đổi số (xây dựng hạ tầng số, Chính phủ số, công dân số, phát triển kinh tế số) và đẩy mạnh chuyển đổi xanh, trên tinh thần không đánh đổi môi trường, tiến bộ và công bằng xã hội để chạy theo tăng trường kinh tế đơn thuần.

Thủ tướng mong muốn các doanh nghiệp, hiệp hội tiếp tục đồng hành, hỗ trợ, giúp đỡ Việt Nam trong quá trình phục hồi nhanh, phát triển bền vững trên tinh thần: “đồng cam cộng khổ”, “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”.

Theo ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch VCCI, đồng Chủ tịch Liên minh VBF, chuỗi cung ứng quốc tế và trong nước đang đối mặt nguy cơ đứt gãy do dịch bệnh Covid 19 và những biến động khó lường của xung đột thương mại, thiên tai ... Việc phục hồi chuỗi cung ứng là yếu tố nền tảng cho phục hồi hoạt động của các doanh nghiệp, từ đó quyết định thành công của chương trình phục hồi kinh tế của Việt Nam. Nhìn từ góc độ khác, đây cũng là cơ hội hiếm có cho các doanh nghiệp tại Việt Nam nâng cao vị thế, vai trò trong chuỗi cung ứng trong nước cũng như quốc tế.

Nhiều kiến nghị để phục hồi kinh tế

Tại Diễn đàn, cộng đồng doanh nghiệp và hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam đã kiến nghị hàng loạt giải pháp nhằm giúp Việt Nam phục hồi phát triển kinh tế.

Theo ông Nitin Kapoor, đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp Anh Quốc tại Việt Nam (BritCham),  Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Anh quốc đã mang đến tăng trưởng hơn 16% trong năm vừa qua, ngay cả khi thế giới chịu nhiều tác động từ đại dịch. Đặc biệt, với các chính sách tiền tệ đúng đắn và sự hỗ trợ từ Chính phủ, các công ty và rộng hơn là nền kinh tế đã có thể nhanh chóng trở lại mức tăng trưởng và phát triển trước đây trước khi đại dịch bùng nổ.

Ông Nitin Kapoor cho rằng, để nền kinh tế có thể nhanh chóng phục hồi trong bối cảnh bình thường mới, một trong những yếu tố quan trọng là việc mở lại biên giới cùng với một bộ các quy tắc và quy định nhập cảnh quốc gia để cho phép các doanh nhân và khách du lịch quay trở lại một cách an toàn. Theo đó, việc hạn chế và loại bỏ các yêu cầu kiểm dịch và nối lại các điều kiện nhập cảnh trước đại dịch sẽ hỗ trợ không chỉ các doanh nhân quốc tế mà còn các doanh nhân địa phương trong lĩnh vực du lịch và kinh doanh. Mặt khác, khi nền kinh tế toàn cầu phục hồi, lạm phát sẽ là một vấn đề quan trọng cần được giải quyết. Cần chú ý vào khía cạnh này trong chính sách kinh tế quốc gia để đảm bảo rằng Việt Nam tránh không để tái diễn hiện tượng bong bóng tài sản làm đẩy cao lạm phát từng diễn ra từ năm 2010 đến năm 2012, góp phần ổn định nền kinh tế vĩ mô và tạo điều kiện thuận lợi cho tăng trưởng bền vững…

Đại diện cho Hiệp hội Doanh nghiệp Châu Âu (EuroCham) Chủ tịch Alain Cany cho rằng, qua việc thực thi EVFTA, năm 2021, thương mại song phương giữa EU và Việt Nam đã tăng 14,8%, đạt khoảng 63,6 tỷ USD. Với EVFTA đã có hiệu lực và Hiệp định Bảo hộ đầu tư EVIPA sẽ sớm được thực hiện, Việt Nam có cơ hội thu hút làn sóng FDI mới từ các nhà đầu tư châu Âu đang tìm kiếm một môi trường đầu tư đầy tiềm năng, an toàn và cạnh tranh.

“Do đó, chúng tôi hoan nghênh nỗ lực của Chính phủ trong việc ban hành, sửa đổi và đơn giản hóa một số quy định để phù hợp với các điều khoản của EVFTA”, ông Alain Cany nói. Đồng thời kiến nghị, Việt Nam cần thúc đẩy các quy trình kỹ thuật số hiệu quả để trao đổi hàng hóa và dịch vụ quốc tế. Để đạt được mục tiêu này, Việt Nam cần tạo điều kiện thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp kỹ thuật số châu Âu và toàn cầu, cũng như sự hội nhập của họ với nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam.

Theo Đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp Hoa Kỳ (AmCham), Việt Nam đã có sự phát triển mạnh mẽ về thương mại điện tử, công nghệ tài chính fintech, công nghệ giáo dục edtech, nền kinh tế sáng tạo và những thay đổi về hành vi trong thời kỳ đại dịch đã thúc đẩy sự tăng trưởng chuyển đổi số. Tuy vậy, “Việt Nam cần đảm bảo một môi trường pháp lý thuận lợi và tương thích cho phép truy cập thông tin, quyền riêng tư dữ liệu, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, an ninh mạng và thương mại dịch vụ kỹ thuật số tự do, công bằng, có đi có lại, và phù hợp với các tiêu chuẩn toàn cầu”, AmCham nhấn mạnh.

Được biết, các công ty thành viên Amcham rất mong muốn hợp tác với các công ty Việt Nam để hỗ trợ chuyển đổi số và thúc đẩy thế hệ khởi nghiệp công nghệ mới nhằm hỗ trợ mục tiêu của Việt Nam về nền kinh tế kỹ thuật số chiếm 25% GDP vào năm 2025…

Sau khi nghe các kiến nghị của đại diện các DN, hiệp hội DN trong và ngoài nước, Thủ tướng giao các bộ, ngành, cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu, phản hồi và xử lý các ý kiến, kiến nghị xác đáng tại Diễn đàn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, giải quyết những tồn tại, hạn chế trong khâu thực thi, tháo gỡ các rào cản về thể chế, quy định pháp luật, hỗ trợ tốt hơn cho cộng đồng doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế, thúc đẩy phát triển và phục hồi chuỗi sản xuất…

Anh Mai (Vietnam Business Forum)