Phát triển nông nghiệp hữu cơ theo hướng tuần hoàn

Với những lợi ích thiết thực, kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp ngày càng được nhiều nông dân tỉnh Hải Dương quan tâm và sẽ là xu thế phát triển tất yếu trong thời gian tới, do đó, tỉnh đang nỗ lực tạo những chuyển biến mới, phát triển nông nghiệp theo hướng hữu cơ tuần hoàn, xây dựng nông thôn mới (NTM) bền vững.

Hiệu quả và định hướng phát triển

Ông Mai Nhật Tân - Phó Chánh Văn phòng điều phối NTM  tỉnh Hải Dương cho biết, toàn tỉnh đã có 43 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 4 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, 01 huyện đăng ký triển khai thực hiện các tiêu chí huyện nông thôn mới nâng cao từ đầu năm 2023. Sản xuất nông nghiệp phát triển theo hướng hàng hóa tập trung ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch và nông nghiệp hữu cơ; tốc độ cơ giới hóa sản xuất tăng nhanh, giúp giảm tổn thất và chi phí trong sản xuất. Nhiều mô hình liên kết trong sản xuất được hình thành, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất.

Chương trình OCOP được triển khai sâu rộng và đạt nhiều kết quả tích cực, hiện toàn tỉnh đã có 234 sản phẩm OCOP được chứng nhận, dự kiến đến năm 2025 có thêm 250 - 300 sản phẩm được công nhận.

Đặc biệt, với sự chủ động kết nối của các HTX, tỉnh đang triển khai các mô hình nông nghiệp theo hướng hữu cơ tuần hoàn, nông nghiệp sạch, tạo những “hạt nhân” quan trọng để xây dựng các chuỗi kinh tế nông thôn tuần hoàn, an toàn, thân thiện, sinh thái, đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững của địa phương.

Giai đoạn 2021-2025 và những năm tiếp theo, tỉnh đẩy mạnh phối hợp với các ngành chuyên môn tổ chức hướng dẫn, tập huấn kỹ thuật để lựa chọn các sản phẩm có lợi thế, xây dựng các mô hình thí điểm nông nghiệp theo hướng hữu cơ. Từ đó, vừa nâng cao ý thức cho bà con nông dân về sản xuất sạch, an toàn, vừa tạo sự phát triển bền vững, ông Mai Nhật Tân chia sẻ thêm.

Bà Nguyễn Thị Thu Hương, Chủ tịch Liên minh HTX Hải Dương cho biết: Hải Dương hiện có 526 HTX,  Các HTX tham gia tích cực vào xây dựng nông thôn mới ở các địa phương, giữ vai trò chỉ đạo trong tổ chức nạo vét, kiên cố hóa kênh mương, dồn điền đổi thửa, chỉnh trang đồng ruộng… Mô hình  HTX gắn với chuỗi giá trị kinh tế tuần hoàn đang được nhiều HTX áp dụng, bước đầu đã đem lại hiệu quả kinh tế cao. Các HTX sản xuất có sự liên kết giữa thành viên HTX với nhau tạo thành quy mô vùng, gắn sản xuất nông nghiệp với tiêu thụ nông sản thông qua liên kết giữa các HTX, các doanh nghiệp được thực hiện chặt chẽ và hiệu quả.

Tại trang trại nông nghiệp tuần hoàn ( An Thắng Farm) có quy mô hơn 5ha của anh Nguyễn Quyết Thắng ở xã Dân Chủ. Các loại cây trồng, vật nuôi ở đây đều được sản xuất, chăn nuôi theo một chu trình khép kín. Trong đó, thức ăn cho gà, lợn, bò, cá là các phụ phẩm từ rau, củ, quả trong vườn. Chất thải của vật nuôi được xử lý bằng men vi sinh, ủ trong thời gian ngắn để trở thành nguồn dinh dưỡng hữu cơ cho cây trồng và một phần để nuôi giun quế làm thức ăn cho gà, vịt,... Phân giun được sử dụng bón cho cây trồng. Chu trình sản xuất khép kín của nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn, sinh thái không chất thải đã giúp hoạt động sản xuất, chăn nuôi của trong trạng trại giảm tối đa chi phí sản xuất và tạo ra những sản phẩm nông nghiệp chất lượng, an toàn cho người tiêu dùng.

Đây là một trong 8 mô hình nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn, không chất thải trên địa bàn huyện. Hiện các mô hình đều sử dụng tối đa phế phụ phẩm trong chăn nuôi, trồng trọt theo chu trình khép kín với 5 tầng khai thác, tạo nên hệ sinh thái tuần hoàn, an toàn, bền vững. Riêng mô hình sản xuất lúa - rươi hữu cơ tại xã An Thanh, với 370ha đã có 137ha sản xuất được chứng nhận phù hợp tiêu chuẩn hữu cơ quốc gia và cho thu nhập từ 400 đến 500 triệu đồng/ha.

 Để thúc đẩy, phát triển phương thức sản xuất này các chuyên gia, nhà khoa học, tổ chức quốc tế, chủ trang trại đã cùng cho rằng: Tổ chức sản xuất là điều quan trọng. Trong đó, liên kết, hợp tác thực hiện nông nghiệp tuần hoàn và huy động nguồn lực toàn xã hội được coi trọng nhất.  Đồng thời, đẩy mạnh tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững; Phát triển các mô hình nông nghiệp tuần hoàn, thúc đẩy sử dụng chế phẩm thân thiện với môi trường. Đồng thời, đề xuất các chính sách đặc thù khuyến khích phát triển kinh tế tuần hoàn cho cả nông hộ và doanh nghiệp tham gia tái chế phụ phẩm nông nghiệp. Tập trung xây dựng thương hiệu và phát triển thị trường cho sản phẩm từ nền nông nghiệp tuần hoàn.

Đảm bảo tính bền vững, hiệu quả trong xây dựng NTM

Ông Bùi Văn Thăng- Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Hải Dương cho biết, từ sự phát triển các HTX với mô hình nông nghiệp hữu cơ theo hướng tuần hoàn mà các sản phẩm của HTX đã từng bước khẳng định được chỗ đứng trên thị trường và được nhiều khách hàng tin dùng.

Nhằm tiếp sức cho chiến lược lớn, bên cạnh cơ chế, Hải Dương đã xây dựng chính sách ưu tiên phát triển nông nghiệp, chỉ đạo các địa phương tập trung phát triển sản xuất theo hướng liên kết chuỗi giá trị gắn với lợi thế vùng nguyên liệu tập trung, phát triển sản phẩm OCOP, dịch vụ du lịch văn hoá, tạo tiền đề phát triển mô hình nông nghiệp hữu cơ theo hướng tuần hoàn gắn với nâng cao các tiêu chí xây dựng NTM nâng cao

Ngoài ra, tỉnh cũng đang khuyến khích các HTX từng bước gắn kết các thành viên tạo thành chuỗi tuần hoàn hữu cơ, tiến tới cung ứng 100% sản phẩm, dịch vụ thiết yếu, gồm: thức ăn chăn nuôi, vật tư nông nghiệp, giống cây trồng, vật nuôi phục vụ sản xuất thực phẩm an toàn với chất lượng cao và giá cả phù hợp. Có thể khẳng định, với phương châm lấy dân làm gốc, lấy các mô hình KTTT, HTX làm điểm khởi đầu, phát huy nội lực, tranh thủ thời cơ, vượt qua thách thức, Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM đã tạo nên thành quả lớn, làm cho bộ mặt nông thôn có nhiều khởi sắc. Ông Bùi Văn Thăng nói

Chương trình xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Hải Dương đặt mục tiêu hướng đến nền nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh. Đến năm 2025, có 107 xã, chiếm 60% số xã đạt chuẩn NTM nâng cao; có 36 xã, chiếm 20% xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Xây dựng 3 huyện đạt chuẩn NTM nâng cao và thu nhập hình quân người dân nông thôn đạt từ 76-80 triệu đồng/người/năm.

Trang thông tin có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương

Bảo Ngọc (Vietnam Business Forum)