Cảm nhận Homestay tại thôn Chì, Hà Giang

Trong những chuyến đi mang nhiều tính khám phá vùng Tây Bắc hùng vĩ, điều hấp dẫn khách du lịch trong và ngoài nước là nét đặc sắc trong cuộc sống đời thường, phong tục tập quán của các dân tộc thiểu số sống hài hòa với núi rừng.

Đến được Thôn Chì (huyện Bắc Quang, Hà Giang) phải trải qua những con đường quanh co trên nhưng ngọn núi cao và hiểm trở nổi tiếng của Tây Bắc. Thôn Chì là một bản người Tày với những nếp nhà sàn lớn nằm nép bên chân núi, giữa màu xanh rười rượi của những khu vườn chè, nương ngô, và tiếng nước róc rách từ khe núi theo ống dẫn chảy xuống các hồ chứa nhỏ trước nhà. Con đường vào bản mát lạnh giữa hai bên bờ dậu tre được đan khéo léo bằng đôi tay người đàn ông Tày. Nó vừa xinh xắn, vừa mang tính ươc lệ trong cái không gian thanh bình tươi mới và an lành này.

Mỗi ngôi nhà sàn tại thôn Chì đều tuân thủ quan niệm phong thủy của người Tày, tựa lưng vào núi và nhìn xuống hồ, ao nước. Ngôi nhà rộng rãi khoảng 150 – 200 m2, bằng gỗ Trai, một loại gỗ rừng quý hiếm, sàn bằng than bương đập dập, gió lồng lộng thổi qua. Bởi quan niệm của người Tày, khi khách đến chơi nhà, mở rộng tất cả cửa chính, cửa sổ để đón khách. Bếp lửa hồng ngay trong nhà, rượu ngô men lá thơm lạ.

Điều mà du khách thích nhất có thể là nụ cười của con người tôn Chì. Một nụ cười cởi mở, dễ mến và vô tư. Một nụ cười rộng rãi, hào phóng và xinh xắn trên gương mặt người con gái. Thời gian trôi chậm ở chốn này nên những người đàn bà giữ được nét thanh xuân thật lâu bền, bạn sẽ ngạc nhiên nhìn những người phụ nữ đã trở thành bà nội, bà ngoại thật trẻ trung và duyên dáng, một cách đáng ngạc nhiên. Họ mời rượu thật nhiệt thành và uống rượu vui vẻ khi khách đến, lúc chia tay, khi bàn tay nắm bàn tay trên cầu thang gỗ duy nhất của ngôi nhà sàn.

Thôn Chì là điểm homestay được Sở Du lịch Hà Giang và huyện Bắc Quang giới thiệu, để các công ty du lịch đưa điểm homestay này vào tour giới thiệu với du khách nước ngoài.

Điều rất đáng ngạc nhiên là hệ thống dẫn nước từ các khe núi phục vụ sinh hoạt của người dân. Nước từ khu núi, cách nhà 2 – 3km, từ núi cao đổ xuống cho nguồn nước vô tận, áp lực lớn và mát lạnh. Cũng chính nguồn nước này nuôi dưỡng những cánh đồng lúa mùa này đang chin vàng dưới thung lũng, trên sườn núi, tạo nên quang cảnh đẹp đặc biệt của những thửa ruộng bậc mùa thu này.

Bữa ăn của người Tày đãi khách đều là sản vật của núi rừng: Xôi ngũ sắc chấm thứ mắm cá, gà nướng, rau dớn, cá suối, rêu đá, nõn cây cọ… Món ăn đơn giản nhưng khiến thực khách thích thú vì câu chuyện quanh nó, câu chuyện của văn hóa bản địa hòa cùng thiên nhiên.

Theo đánh giá của Anh Nguyễn Ngọc Dzũng, giám đốc công ty Hand in hand Travel & Tours, thành viên CLB doanh nghiệp lữ hành Hà Nội: Hoàn toàn có thể đưa các đoàn khách du lịch đến lưu trú ơ thôn Chì. Chính văn hóa đặc sắc, phong cảnh đẹp và người dân hồn hậu là những sản phẩm du dịch tốt nhất.

Tuy nhiên, anh Dzung cũng đặt vấn đề: Du khách phương Tây quan tâm đầu tiên đến sự an toàn và vấn đề vệ sinh. Không cần đầu tư nhiều nhưng các vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm cần đặc biệt chú ý, đồng thời việc xây dựng các nhà vệ sinh tốt cần phải được những nhà quản lý du lịch định hướng để người dân tham gia thực hiện. Ngoài ra, cần tập huấn cho các hướng dẫn viên là người bản địa và quan tâm phát triển các sản phẩm lưu niệm sẽ khiến các chuyến du lịch hấp dẫn hơn đồng thời mang lại thu nhập cao hơn cho người dân.

Hình thức khách du lịch ở Homestay sinh hoạt cùng người dân còn mới ở một số địa phương. Để giúp người nông dân làm nông nghiệp thấy tự hào khi khách du lịch đánh giá cao các kinh nghiệm sản xuất và sinh hoạt đời thường của họ, để từ đó họ quyết tâm giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc, SNV - tổ chức phát triển quốc tế có trụ sở tại Hà Lan, chuyên cung cấp các dịch vụ tư vấn cho các cơ quan địa phương ở các nước đang phát triển đã sang Việt Nam và giúp nông dân làm du lịch.

Tổ chức SNV sẽ triển khai đào tạo tại địa phương cho những người trực tiếp và phục vụ khách trên cơ sở cầm tay chỉ việc. Hai nội dung chính được đào tạo là kỹ năng tổ chức quản lý và nghiệp vụ du lịch.

Du lịch nông nghiệp”cũng có nhiều cách gọi. ở Anh là “du lịch nông thôn”, ở Mỹ là “du lịch trang trại”, Nhật Bản là “du lịch xanh”, còn ở Pháp là “du lịch với cỏ cây”. Có thể gọi chung mô hình này là hình thái du lịch nông nghiệp. Đây là một hình thức xuất khẩu hàng hóa nông nghiệp tại chỗ rất hiệu quả và tiếp thị tận gốc về hồ sơ xuất xứ sản phẩm, nhất là khi nhu cầu về tự bảo vệ sức khỏe của cộng đồng xã hội trước các nguy cơ ô nhiễm môi trường tại các thành phố lớn ngày càng tăng.

Nguyễn Minh