Xuất khẩu 2014 dự báo sẽ tăng cao

Trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới đã có nhiều biến chuyển tích cực, kinh tế Mỹ và Nhật Bản có dấu hiệu phục hồi; kinh tế Việt Nam mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng đã tăng trưởng tương đối ổn định, xuất khẩu nhóm hàng công nghiệp vẫn tiếp tục giữ mức tăng trưởng khá, dự báo xuất khẩu đạt mức tăng trưởng khá. Dự báo, kim ngạch xuất khẩu cả năm 2014 ước đạt khoảng 148 tỷ USD, tăng khoảng 12% so với năm 2013 (cao hơn mục tiêu tăng 10% do Quốc hội đề ra).

Xuất khẩu tăng trưởng vững vàng

Chín tháng đầu năm 2014, xuất khẩu ước đạt khoảng 75,4% kế hoạch năm 2014 (kế hoạch là 145,4 tỷ USD). Khối các doanh nghiệp FDI vẫn tiếp tục duy trì vị trí dẫn đầu trong việc tạo giá trị xuất khẩu, tỷ trọng ngày càng tăng, xuất khẩu của khối FDI (không kể dầu thô) 9 tháng năm 2013 chiếm tỷ trọng 60,5%, 9 tháng năm 2014 chiếm tỷ trọng 61,3%.

Hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam 9 tháng năm 2014 có tốc độ tăng xuất khẩu cao hơn tốc độ tăng nhập khẩu. Với mục tiêu kế hoạch KNXK tăng 10% thì cả năm phải đạt 145,4 tỷ USD. Tuy nhiên, trong chín tháng đầu năm đã đạt 109,6 tỷ USD và trên thực tế, tình hình xuất khẩu vẫn có xu hướng tăng, theo thống kê của những năm gần đây KNXK Việt Nam thường tăng mạnh vào những tháng cuối năm, nếu không có yếu tố đột biến khả năng xuất khẩu cả năm sẽ đạt khoảng 148 tỷ USD, tăng khoảng 12% so với năm 2013. Nhập khẩu cả năm sẽ đạt khoảng 146,5 tỷ USD, tăng 11% so với năm 2013. Xuất siêu khoảng 1,5 tỷ USD.

Các mặt hàng có sự tham gia của khối FDI như máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, điện thoại các loại và linh kiện, máy ảnh, máy quay phim và linh kiện có mức tăng trưởng xuất khẩu không mạnh so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này thể hiện sau một thời gian tăng trưởng cao, các mặt hàng này đã có sự tăng trưởng ổn định.

Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực như: dệt may, giầy dép, đồ gỗ vẫn giữ mức tăng trưởng cao hơn mức tăng trưởng chung đã đóng góp đáng kể vào tăng trưởng xuất khẩu chung 9 tháng. Trong nhóm công nghiệp chế biến, các mặt hàng hóa chất; túi xách, vali, mũ, ô dù và đồ chơi, dụng cụ thể thao và bộ phận lại có bước tăng trưởng cao hơn 30%. Lượng cầu đối với các mặt hàng này đang tăng dần tại các thị trường mới, do vậy cần có các biện pháp hỗ trợ, xúc tiến, phát triển thị trường để các doanh nghiệp tại Việt Nam có thể đẩy mạnh xuất khẩu tại các thị trường này.

Nhóm hàng nông lâm thủy sản có mức tăng trưởng cao hơn mức tăng trưởng xuất khẩu chung, đặc biệt là thủy sản, rau quả, hạt tiêu, nhân điều và cà phê tăng trưởng mạnh, đóng vai trò quan trọng vào sự tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu 9 tháng 2014. Tăng trưởng xuất khẩu của 4 mặt hàng này tăng xấp xỉ 25%, riêng rau quả tăng 42,7% so với cùng kỳ.

Về giá xuất khẩu, so với giá hàng hoá năm 2013, giá hàng hóa xuất khẩu 9 tháng 2014 của các mặt hàng tính được về giá đối với nhóm hàng nông sản do giảm giá đã làm giảm 280 triệu USD, đối với nhóm hàng nhiên liệu và khoáng sản do bù trừ tăng giảm giá giữa các mặt hàng nên đã góp phần tăng 59 triệu USD. Tính chung cho cả 2 nhóm hàng do giảm giá đã làm giảm 221 triệu USD KNXK. Nếu tính chung cả tăng, giảm giá và tăng, giảm lượng của nhóm nông sản và khoáng sản đã góp phần tăng khoảng 843 triệu USD KNXK chung của cả nước.

Tăng tốc trên nhiều thị trường ngách

Về thị trường xuất khẩu, 9 tháng đầu năm 2014, xuất khẩu tăng đột biến ở một số thị trường mới, thị trường ngách. Đặc biệt, một số Hiệp định tự do thương mại (FTA) có hiệu lực cũng đem lại tăng trưởng đột biến cho xuất khẩu.

Thị trường Châu Mỹ tăng hơn 25%, trong đó: Hoa Kỳ ước tăng 22,7%, Canada tăng 39,7%, tập trung chủ yếu vào các mặt hàng thủy sản, hạt điều, cà phê, hạt tiêu, hàng dệt may, máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác… Thị trường các nước Mỹ latinh và vùng Caribê; Châu phi tuy chiếm tỉ lệ không lớn trong tổng kim ngạch xuất khẩu, tuy nhiên, các thị trường này có tỉ lệ tăng trưởng tương đối khả quan so với cùng kỳ; Các nước Mỹ La tinh và vùng Caribê tăng 41,5%, đặc biệt là thị trường Chi lê (132,9% - do tác động tích cực của Hiệp định thương mại tự do vừa được ký kết giữa hai nước). Kim ngạch xuất khẩu vào các nước thuộc Châu Phi tăng trưởng mạnh (tăng hơn 50% so với cùng kỳ). các nước Châu Phi hiện đang trên đà phát triển, do vậy, nhu cầu về nông sản, dệt may, máy vi tính, sản phẩm điện tử, điện thoại các loại và phương tiện vận tải rất cao. Vì vậy, các doanh nghiệp cần nghiên cứu để mở rộng và đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường tiềm năng này.

Thị trường Châu Âu tăng trưởng hơn 10%, trong đó tại thị trường EU, một số nước tăng trưởng cao như: Ai len, Bỉ, Phần Lan có mức tăng hơn 30%. Nhóm các nước Tây Âu, Đông Âu và Bắc Âu xuất khẩu vẫn tiếp tục giảm (-10%), chủ yếu ở thị trường Nga và Ucraina do bất ổn về tình hình chính trị...

Xuất khẩu sang thị trường Thị trường Châu Đại Dương chiếm 3% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước với mức tăng trưởng 23,5% so với cùng kỳ năm trước, trong đó tăng cao ở thị trường Ôxtrâylia với các mặt hàng chủ yếu là thủy sản, rau quả, hạt điều, dầu thô, hàng dệt may, giầy dép các loại...

Thị trường Châu Á có mức tăng trưởng 10% chiếm tỷ trọng cao nhất (49%) trong các khu vực thị trường, trong đó, khu vực Đông Á chiếm 29,4%, 2 nước Nhật Bản và Trung Quốc chiếm hơn 10%.

Thời gian tới, ngành công thương tiếp tục triển khai thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh sản xuất, xuất khẩu. Phát triển xuất khẩu một cách bền vững, làm động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế; tiếp tục nâng cao tỷ trọng hàng chế biến, chế tác và có hàm lượng công nghệ cao trong cơ cấu xuất khẩu. Bên cạnh đó, Bộ Công Thương tiếp tục mở rộng và đa dạng hoá thị trường xuất khẩu, tận dụng hiệu quả các cơ hội thị trường và các ưu đãi theo các cam kết quốc tế, nhất là các FTA đã ký kết để gia tăng xuất khẩu, tập trung khai thác tốt hơn các thị trường truyền thống đồng thời quan tâm phát triển các thị trường mới, nhất là các thị trường có nhiều tiềm năng ở khu vực Đông Âu, Tây Á, Nam Á, Châu Phi, Mỹ La tinh.

Hương Giang