Bà Phạm Kiều Oanh: Người mở đường cho các doanh nghiệp xã hội

14:18:02 | 26/4/2017

Bà Phạm Kiều Oanh là người sáng lập và Giám đốc điều hành của Trung tâm Hỗ trợ sáng kiến Phục vụ Cộng đồng (CSIP), một tổ chức tiên phong trong việc phát triển phong trào Doanh nghiệp xã hội tại Việt Nam. Sau chín năm hoạt động, CSIP đã hỗ trợ 121 doanh nghiệp, từ đó tác động tích cực đến cuộc sống của hơn 221.000 người và tạo ra hơn 3.112 việc làm cho những người yếu thế.

Hành trình tìm kiếm “Giá trị thực”

Tốt nghiệp Đại học với tấm bằng triết học, một lĩnh vực rất xa vời với kinh doanh, tưởng như sự nghiệp của Bà Oanh sẽ gắn bó mãi trong sách vở và nghiên cứu. Tuy nhiên, có một động lực từ bên trong thôi thúc cô gái trẻ 25 tuổi lúc bấy giờ đi tìm kiếm những giá trị thực: “Khi đó tôi còn quá trẻ! Nhưng tôi có thể hình dung đầy đủ sự khác biệt giữa cái tôi đã học, với việc tôi đang làm và với cuộc sống đời thực của mọi người.” – bà Oanh hồi tưởng trong cuốn sách xuất bản năm 2016 của Irene Ohler và Đỗ Thùy Dương.

Từ bỏ công việc ổn định tại một cơ quan nhà nước – vốn được xem là lựa chọn nghề nghiệp hàng đầu những năm 90, bà Oanh dấn thân vào nhiều vị trí khác nhau tại các tổ chức Phi chính phủ danh tiếng, đi học Thạc sĩ tại Australia và có một vị trí nhiều người mơ ước tại Quỹ nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF). Nhưng động lực nội tại năm nào vẫn chưa mất đi:

“Tôi bắt đầu tự hỏi rằng liệu tôi có đang mang lại những “giá trị đích thực” cho mọi người hay không?... Ở UNICEF, bạn có môi trường hoàn hảo, lương cao, danh tiếng, nói chung là mọi thứ. Trong một hệ thống lớn, bạn phải vận hành theo nó. Máu doanh nhân bên trong không cho phép tôi làm việc đó.” (Trích sách “Con gái Bà Triệu Thế kỷ 21” – tác giả Irene Ohler và Đỗ Thùy Dương).

Người mở đường cho các Doanh nghiệp xã hội

Trong thời điểm băn khoăn đó, Phạm Kiều Oanh đã gặp Declan Ryan – người sáng lập quỹ thiện doanh The One Foundation. Là một doanh nhân, một triệu phú có tinh thần xã hội, ông Declan đã giới thiệu với bà Oanh mô hình của các Doanh nghiệp xã hội – những tổ chức sử dụng việc kinh doanh như là công cụ để giải quyết các vấn đề cấp thiết của xã hội, môi trường. Được truyền cảm hứng lớn lao, năm 2008, bà Oanh đã thành lập Trung tâm Hỗ trợ sáng kiến Phục vụ Cộng đồng (CSIP).

Tại thời điểm CSIP được thành lập, Doanh nghiệp xã hội là một khái niệm gần như chưa được ai biết đến tại Việt Nam, mặc dù nó đã được biết đến rộng rãi tại nhiều quốc gia trên Thế giới. Cùng với CSIP, bà Oanh đã cần mẫn đặt những viên gạch nền tảng đầu tiên phát triển các doanh nhân và doanh nghiệp xã hội tại Việt Nam. Trong lứa những doanh nghiệp xã hội được CSIP hỗ trợ phát triển trong giai đoạn đầu tiên này, nhiều cái tên đã trở nên nổi tiếng và được cộng đồng biết đến rộng rãi như Tòhe, Vietherb, Sapa O’chau,…

Từ một ý tưởng không được biết tới,Doanh nghiệp xã hội đã trở thành một trào lưu xã hội. Ngày càng nhiều người nói về mô hình kinh doanh này, từ các nhà làm chính sách, các doanh nghiệp, các tổ chức xã hội và cả những người trẻ ấp ủ những ý tưởng khởi nghiệp. Năm 2014, Doanh nghiệp xã hội đã được đưa vào Luật Doanh nghiệp Việt Nam, trở thành một trong những mô hình doanh nghiệp được nhà nước thừa nhận.

Là thành viên của mạng lưới Doanh nghiệp Xã hội và mạng lưới Đầu tư thiện doanh chấu Á, CSIP tiếp tục mở đường cho các doanh nghiệp xã hội Việt Nam hòa nhập với dòng chảy chung của phòng trào kinh doanh xã hội trong khu vực và trên thế giới. Tại Việt Nam, trong năm 2017, lần đầu tiên CSIP sẽ đứng ra tổ chức một sự kiện vinh danh các doanh nghiệp xã hội trong cả nước.
Ở vai trò của người mở đường, bà Phạm Kiều Oanh chưa có dấu hiệu muốn dừng lại. Nguồn động lực hướng tới “giá trị đích thực” vẫn liên tục thôi thúc người phụ nữ này tiến lên phía trước.

“Chúng tôi Khơi nguồn cảm hứng, Kết nối và Tạo dựng quyền năng cho mọi cá nhân và cộng đồng nhằm giải quyết các vấn đề xã hội và môi trường thông qua các giải pháp kinh doanh sáng tạo và bền vững.”

Tuyên bố sứ mệnh của CSIP