Bắc Kạn có nhiều tiềm năng trong lĩnh vực nông - lâm nghiệp và du lịch, cộng thêm lợi thế do sự phát triển hệ thống hạ tầng giao thông trong những năm gần đây đã nối tỉnh gần hơn với các trung tâm kinh tế, cửa khẩu và cảng biển ở khu vực Bắc Bộ. Để đón đầu cơ hội đầu tư mới trong giai đoạn 2016-2020, các cấp chính quyền tỉnh đang thúc đẩy mạnh mẽ “làn sóng” cải cách hành chính (CCHC), cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh. Là một trong tỉnh nghèo nhất cả nước nhưng việc “khởi động” chậm hơn cũng tạo dư địa phát triển to lớn và sức vươn lên mạnh mẽ hơn. Xung quanh vấn đề này, ông Lý Thái Hải, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn đã có cuộc trao đổi với phóng viên Tạp chí Vietnam Business Forum. Ngô Khuyến thực hiện.
Hội nghị Xúc tiến đầu tư tỉnh Bắc Kạn năm 2017 là dịp quảng bá tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, ông có chia sẻ thế nào xung quanh vấn đề này?
Bắc Kạn có quỹ đất nông, lâm nghiệp rộng lớn, tới 413.713 ha, chiếm 85,14% diện tích tự nhiên. Với diện tích rừng thuộc tỉnh lớn nhất trong vùng Đông Bắc, rừng ở Bắc Kạn có thảm thực vật phong phú với 300 loài gỗ, 300 loài cây thuốc, trong đó 52 loài được ghi trong Sách đỏ Việt Nam và sản lượng gỗ khai thác lên đến 63.000m3/năm. Nhiều loại đất, tiểu vùng khí hậu riêng cũng tạo đà cho các loại cây ăn quả, cây công nghiệp ngắn và dài ngày có điều kiện phát triển. Đây là tiềm năng lớn để thu hút doanh nghiệp, nhà đầu tư tham gia trồng và phát triển rừng kinh tế, rừng nguyên liệu và xây dựng nhà máy chế biến gỗ.
Bắc Kạn cũng có nguồn tài nguyên khoáng sản đa dạng gồm: kẽm, chì, sắt, măng-gan... có thể khai thác ở quy mô công nghiệp. Hiện chưa có đánh giá chính xác về trữ lượng từng loại, tại từng điểm mỏ nhưng theo các tài liệu trước đây cho thấy có một số loại khoáng sản trữ lượng khá lớn, nhất là quặng kẽm, chì trữ lượng lớn nhất ở Việt Nam với hàng trăm điểm mỏ. Trong những năm gần đây, tỉnh đã thu hút được một số dự án lớn quy mô lớn như: Nhà máy sản xuất sắt xốp (Công ty thiết bị toàn bộ Matexim), Dự án nhà máy sản xuất chì kẽm (Công ty TNHH Ngọc Linh), Nhà máy luyện gang (Công ty khoáng sản Tây Giang),... song hoạt động chưa hiệu quả như mong muốn. Trong thời gian tới, cùng với tăng cường công tác thăm dò, đánh giá trữ lượng từng loại khoáng sản, tỉnh đang tập trung tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, đồng thời thu hút các dự án chế biến sâu, công nghệ hiện đại để gia tăng giá trị tài nguyên và giảm thiểu tác động môi trường.
Bắc Kạn được thiên nhiên ban tặng nhiều thắng cảnh như: Khu du lịch sinh thái Nà Khoang, thác Đầu Đẳng, thác Bản Vàng, động Puông, Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ,... đặc biệt là hồ Ba Bể gắn với Vườn Quốc gia Ba Bể - một trong 20 hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất thế giới. Hình thành cách đây hơn 200 triệu năm, hồ Ba Bể rộng 500 ha nằm trên độ cao 178m so với mặt biển, có cảnh quan địa chất, địa mạo độc đáo và đa dạng sinh học. Năm 2003, Vườn quốc gia Ba Bể được công nhận là vườn di sản ASEAN, năm 2011 được công nhận là khu RAMSAR thứ 3 của Việt Nam; năm 2012, được xếp hạng di tích quốc gia cấp đặc biệt và hiện đang lập hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận là di sản thế giới.
Bắc Kạn có nhiều dân tộc anh em cũng sinh sống, mỗi dân tộc có nét văn hóa, phong tục tập quán riêng mang đậm bản sắc, trong đó có nhiều lễ hội truyền thống như: Lễ hội lồng tồng, hội xuân; sinh hoạt văn hoá dân tộc như: Hát sli, hát then đàn tính, hát lượn, múa khèn; hội tung còn, đua thuyền độc mộc, chọi bò, đánh võ dân tộc.... Ngoài ra, Bắc Kạn cũng là quê hương cách mạng và hiện còn nhiều di tích ghi lại dấu ấn chặng đường hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và dấu ấn thời kỳ kháng chiến như: Khu ATK Chợ Đồn; di tích chiến thắng Phủ Thông, Đèo Giàng; di tích lịch sử Nà Tu, Cẩm Giàng... Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh còn có nhiều điểm du lịch văn hóa tâm linh như: Đền Cô, Đền Mẫu, Đền Thác Giềng, Đền Thắm, Chùa Thạch Long... thu hút rất đông du khách thập phương.
.jpg)
Những tiềm năng của Bắc Kạn chưa hẳn nổi trội so với các tỉnh, thành phố nhưng bù lại còn nguyên sơ do chưa khai thác nhiều. Hơn thế, Bắc Kạn nằm ở vị trí trung tâm các tỉnh Việt Bắc; theo ”trục dọc” Quốc lộ 3, thành phố Bắc Kạn, nằm cách Thủ đô Hà Nội chỉ 170 km và các cửa khẩu tỉnh Cao Bằng (với nước bạn Trung Quốc) chỉ 200 km; theo ”trục ngang vành đai 2” nối liền từ thành phố Hạ Long (Quảng Ninh) qua Đồng Mỏ, Bình Gia (Lạng Sơn) đến Chợ Rã (Bắc Kạn) qua Tuyên Quang, Yên Bái, Lai Châu rồi đến cửa khẩu Tây Trang (tỉnh Điện Biên). Vị trí địa kinh tế này là cơ hội to lớn, bởi trục Quốc lộ 3 được xác định là tuyến ngắn nhất nối các tỉnh phía nam Trung Quốc với các nước lục địa ASEAN trong tương lai.
Lợi thế này đang ngày càng phát huy khi hệ thống cơ sở hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông của tỉnh và khu vực miền núi phía Bắc được quan tâm đầu tư. Từ năm 2016, tuyến cao tốc Thái Nguyên-Chợ Mới dài hơn 40km, đầu tư theo hình thức BOT đã thông xe và tới đây là tuyến cao tốc nối Chợ Mới-Bắc Kạn cũng sớm được khởi công, mở toang cánh cửa để chào đón nhà đầu tư, thu hút nguồn lực đưa Bắc Kạn tiến nhanh và bền vững trên con đường phát triển.
Để khai thác tiềm năng thế mạnh trong những năm tới, Bắc Kạn đang tập trung vào những mũi nhọn phát triển nào?
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2015-2020 đã xác định “Khai thác hiệu quả các nguồn lực để phát triển nhanh, bền vững, đưa Bắc Kạn trở thành tỉnh phát triển khá trong khu vực”. Để thực hiện thành công mục tiêu đề ra, Bắc Kạn đang thực hiện đồng bộ nhiều hướng đi nhằm làm bật dậy tiềm năng, thế mạnh sẵn có.
Xác định rõ nông, lâm nghiệp vẫn là mũi nhọn thúc đẩy kinh tế, tỉnh đang tiếp tục đẩy mạnh thực hiện đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, tạo điều kiện nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp, liên kết chế biến, quảng bá thương hiệu sản phẩm như: Miến dong, cam, quýt, hồng không hạt,… thực hiện mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao theo tiêu chuẩn VietGap. Tỉnh cũng đẩy nhanh tái cơ cấu nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới, hoàn thiện chính sách khuyến khích đầu tư phát triển sản xuất, đầu tư giai đoạn 2016 - 2020, đồng thời đẩy nhanh phát triển kinh tế rừng trên địa bàn.
Lĩnh vực công nghiệp cũng đang được thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó trọng tâm Khu công nghiệp (KCN) Thanh Bình sẽ là động lực để thúc đẩy phát triển. Tỉnh đang khẩn trương xây dựng giai đoạn II KCN Thanh Bình, nhất là giải quyết vấn đề giải phóng mặt bằng... Bên cạnh việc tạo điều kiện thu hút các nhà máy chế biến nông – lâm sản, tỉnh cũng ưu tiên thu hút vốn đầu tư vào các dự án sản xuất các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ; chú trọng thu hút các dự án đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp điện tử, công nghiệp hỗ trợ cho mạng lưới sản xuất hiện có của các tập đoàn đã có mặt tại Thái Nguyên.
Về thương mại - du lịch, tỉnh xác định triển khai thực hiện hiệu quả Quy hoạch xây dựng Khu du lịch Ba Bể đến năm 2030; phối hợp với Tổng công ty du lịch Sài Gòn đẩy nhanh tiến độ xây dựng hạ tầng và phát triển du lịch Hồ Ba Bể, tăng cường thu hút các nhà đầu tư mới vào đầu tư tại Khu du lịch Ba Bể; tiếp tục thực hiện tốt công tác xúc tiến thương mại, thực hiện cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên sử dụng hàng Việt Nam”, chương trình đưa hàng Việt về nông thôn; triển khai chương trình bình ổn giá gắn với chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiêp.
Để thực hiện thành công những hướng đi trên, tỉnh sẽ thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó trọng tâm vào là thúc đẩy cải cách hành chính (CCHC), cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh nhằm khơi dậy nguồn lực bên trong, thu hút nguồn lực đầu tư bên ngoài, đưa kinh tế tỉnh nhà phát triển.
Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính (TTHC), nâng cao chất lượng công vụ, cải thiện chỉ số PCI và PAR INDEX; xây dựng cơ chế, chính sách đầu tư… là một trong 4 chương trình trọng tâm trong nhiệm kỳ 2015-2020 được Đại hội Đảng bộ tỉnh Bắc Kạn lần XI thông qua. UBND tỉnh đang cụ thể hóa bằng các chương trình, đề án, kế hoạch cụ thể nào, thưa ông?
Xây dựng Bắc Kạn có môi trường đầu tư, kinh doanh năng động để thu hút nguồn lực thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội trong giai đoạn 2016-2020… là nhiệm vụ đang được tỉnh chỉ đạo thực hiện quyết liệt. Tỉnh đã ban hành nhiều văn bản nhằm hoàn thiện thể chế, đơn giản hóa TTHC liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh như: Nghị quyết 07-NQ/TU ngày 26/4/2016 của Đảng bộ tỉnh khóa XI về đẩy mạnh CCHC giai đoạn 2016 - 2020; Nghị quyết 08-NQ/TU (ngày 26/4/2016) về nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh giai đoạn 2016 - 2020; Kế hoạch 141/KH-UBND ngày 22/5/2014 về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh Bắc Kạn… Các cơ chế, chính sách thu hút đầu tư cũng dần hoàn thiện, điển hình như Nghị quyết 11/2015/NQ-HĐND ngày 03/4/2015 về việc quy định một số chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông, lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn. Hiện tỉnh đang xây dựng nghị quyết mới về chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất hàng hóa Bắc Kạn giai đoạn 2017 - 2020 nhằm tạo động lực để phát triển sản xuất của tỉnh theo hướng bền vững, sản xuất hàng hóa tập trung, năng suất, chất lượng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh cao.
Thời gian gần đây, Bắc Kạn đặc biệt quan tâm việc tuyên truyền, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của cán bộ, đảng viên, công nhân viên chức và nhân dân về thúc đẩy CCHC, nhất là TTHC liên quan đến chỉ số PCI; đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của các sản phẩm. UBND tỉnh và các ngành đã có nhiều hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp trong xúc tiến thương mại, du lịch và đầu tư; hỗ trợ cung cấp thông tin, tư vấn miễn phí các thủ tục, chính sách ưu đãi đầu tư; quy hoạch chi tiết các khu, cụm công nghiệp, khu dân cư, khu đô thị, các khu đất phi nông nghiệp để chủ động thu hút đầu tư…
Đặc biệt, việc cải cách TTHC trong lĩnh vực đầu tư được tập trung chỉ đạo quyết liệt đã rút ngắn thời gian cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp xuống còn dưới 3 ngày. Cơ chế một cửa liên thông giữa Sở Kế hoạch và Đầu tư với Cục Thuế tỉnh trong lĩnh vực đăng ký kinh doanh, cấp mã số thuế và con dấu được duy trì; việc thẩm định chủ trương đầu tư các dự án theo quy định với thời gian nhanh nhất. UBND tỉnh còn duy trì tổ chức đối thoại định kỳ 2 lần/năm với các doanh nghiệp, báo chí để kịp thời nắm bắt và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đồng thời công khai đường dây nóng, hỏi đáp trực tuyến trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh để tiếp nhận phản ánh và hướng dẫn, giải đáp cho doanh nghiệp...
Bên cạnh đó, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý điều hành và thực thi công vụ, nâng cao chất lượng của Cổng thông tin điện tử tỉnh và các trang thông tin điện tử các sở, ban, ngành, huyện, thành phố; đẩy mạnh ứng dụng, nâng cao chất lượng hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2008. Các thông tin liên quan đến quy hoạch, kế hoạch phát triển, quy hoạch sử dụng đất, cơ chế chính sách ưu đãi đầu tư, quy trình TTHC thường xuyên được cập nhật tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận.
Ngoài ra, tỉnh cũng đã động viên các doanh nghiệp có những giải pháp thúc đẩy sản xuất kinh doanh như: Chiến lược dài hạn để tạo ra sản phẩm, dịch vụ, thị trường, tạo sự khác biệt đối với các doanh nghiệp khác; tích cực đầu tư vào khoa học, công nghệ và nguồn nhân lực; phối hợp với các cấp, các ngành đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp, tăng tỷ lệ chế biến nông-lâm sản đáp ứng tiêu chuẩn về chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm…
Việc cải thiện môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư trong điều kiện một tỉnh miền núi còn gặp không ít khó khăn do cả yếu tố chủ quan lẫn khách quan. Song với quyết tâm, nỗ lực lớn nhất, tỉnh Bắc Kạn cam kết tạo điều kiện thuận lợi nhất để khởi sự kinh doanh, nhất quán trong chính sách, gắn kết giữa chính quyền trong quá trình đồng hành cùng doanh nghiệp.
từ ngày 18 – 19/12/2025
VCCI
English
