Thị trường chứng khoán hấp thụ mạnh dòng vốn ngoại

Kết thúc phiên giao dịch ngày 16/4, chỉ số Vn-Index dừng ở mốc 977,17 điểm, thấp hơn khoảng 19% so với mốc 1.204,33 điểm mà Vn-Index đã thiết lập được cách đây một năm, điều này khiến cho Vn-Index trở thành chỉ số giảm mạnh thứ 2 trên thế giới trong cùng khoảng thời gian.

Còn nhớ vào ngày 9/4/2018, chỉ số Vn-Index đã xác lập một cột mốc lịch sử mới cho TTCK Việt Nam khi đóng cửa ở mức 1.204,33 điểm, là mức điểm cao nhất từ trước tới nay.

Sau khi Vn-Index xác lập được mức điểm kỷ lục thì thị trường cũng bắt đầu bước vào giai đoạn điều chỉnh kéo dài khiến cho Vn-Index có thời điểm đã rớt xuống tận 860 điểm vào đầu năm 2019. Những diễn biến tiêu cực trong năm 2018 khiến cho các quỹ đầu tư có một năm thất vọng với tăng trưởng NAV/share âm.

Giải thích cho sự biến động theo hướng đi xuống của TTCK thì có rất nhiều nguyên nhân đã được đưa ra. Trong đó, điểm được đa số các chuyên gia nhận định và xem như là tác nhân quan trọng nhất đó chính là cuộc chiến trạnh thương mại Mỹ - Trung đã tác động tiêu cực tới thị trường tài chính toàn cầu và Việt Nam cũng không thể nằm ngoài vòng xoáy ấy. Tiếp đến là việc FED chỉ trong một thời gian ngắn đã thực hiện 4 lần nâng lãi suất trong năm 2018 khiến cho dòng vốn rút khỏi các thị trường mới nổi, cận biên. Điều này cũng đã có những tác động không tích cực tới TTCK Việt Nam. Bên cạnh đó, việc lần đầu tiên trong hơn một thập kỷ, đường cong lãi suất trái phiếu kho bạc Mỹ đảo ngược vào cuối năm 2018 cũng khiến cho giới đầu tư tỏ ra lo ngại về suy thoái kinh tế có thể diễn ra.

Năm 2018 TTCK còn bị tác động bởi giá dầu lao dốc, sau khi giá dầu tạo đỉnh ở mức 75USD/thùng vào tháng 10/2018 thì cũng bước vào giai đoạn lao dốc khi chỉ còn đứng ở mức 42 USD/thùng vào cuối năm. Ngoài ra, TTCK Việt Nam còn bị ảnh hưởng bởi một nguyên nhân khách quan từ bản thân thị trường đó là áp lực chốt lời tăng mạnh sau một thời gian Vn-Index được xem là đã tăng quá nóng. Thời điểm Vn-Index tạo đỉnh thì chỉ số P/E đạt gần 22, đây được xem là con số khá cao so với các thị trường trong khu vực. Nhưng đến đầu năm 2019, P/E Vn-Index đã hạ nhiệt đáng kể và chỉ còn ở mức 14.x.

Nhiều điểm sáng vẫn xuất hiện

Bước sang năm 2019, TTCK đang cho thấy rất nhiều tín hiệu tích cực. Tình hình thế giới, sau giai đoạn căng thẳng trong quan hệ Mỹ - Trung thì cuộc chiến thương mại giữa hai quốc gia này đã chuyển biến theo hướng tích cực hơn. Cố vấn kinh tế cấp cao của Tổng thống Donald Trump mới đây đã cho biết, Mỹ và Trung Quốc đang tiến mỗi ngày một gần hơn đến một thỏa thuận thương mại.

Một thông tin vĩ mô tích cực nữa đó là việc FED sau giai đoạn nâng lãi suất mạnh trong năm 2018 đã phát đi những tín hiệu về việc không nâng lãi suất trong năm 2019. Thậm chí, Tổng thống Trump còn kêu gọi FED nên tiến hành giảm lãi suất. Đây sẽ là cơ sở để tin rằng dòng tiền sẽ quay lại với TTCK.

Quan sát thị trường trong quý I/2019 có thể thấy dòng tiền đang đổ khá mạnh vào thị trường cận biên, mới nổi và trong đó, lượng mua ròng của khối ngoại trên TTCK Việt Nam đang tăng mạnh khi đạt gần 5.000 tỷ đồng.

Theo báo cáo được công bố của Bộ Tài Chính thì tính đến ngày 18/3, quy mô của TTCK đã đạt trên 81% GDP, tăng 14% so với cuối năm 2018.

Bộ Tài chính cũng đang trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án thành lập Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam và Đề án tái cơ cấu lại TTCK và thị trường bảo hiểm đến năm 2020, định hướng đến năm 2025.

Ông Phạm Hồng Sơn, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết thêm về Đề án thành lập Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam. Ngày 7/1/2019, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 32 phê duyệt Đề án thành lập Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam. Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính cũng đang soạn bản dự thảo Quyết định và Điều lệ thành lập Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam. Hai văn bản này sẽ được trình Chính phủ trong thời gian tới.

Ngoài ra, kế hoạch triển khai Hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ và Chứng quyền có đảm bảo (CW), công tác chuẩn bị đến nay cơ bản đã hoàn thành. Hai sản phẩm này sẽ triển khai thực hiện ngay trong quý II/2019. Trước khi thực hiện, UBCKNN sẽ có những thông tin đầy đủ để nhà đầu tư, công ty chứng khoán có thể nắm được. Bên cạnh đó, cũng sẽ có những buổi tập huấn, tuyên truyền để các nhà đầu tư có thể tham gia.

Nền kinh tế vĩ mô tính đến hết quý I/2019 đang duy trì ổn định, GDP được dự báo sẽ đạt mức 6,9% và là điểm sáng về thu hút đầu tư trong khu vực. Định gái TTCK Việt Nam vẫn ở mức tương đối hấp dẫn khi chỉ số P/E Vn-Index là 16,8, thấp hơn đáng kể các thị trường Thái Lan (SET – P/E 17,1), Indonesia (JCI – P/E 21), Malaysia (KLCI – P/E 20,6), Philippines (PSEi – P/E 19,6).

Bên cạnh đó, thị trường Việt Nam cũng được dự báo gia tăng tỷ trọng trong rổ Frontier Market khi các thị trường Argentina, Kuwait được nâng hạng Emerging Markets, điều này dẫn đến việc khối ngoại mua mạnh cổ phiếu Việt Nam. Theo ước tính, chỉ riêng việc được tăng tỷ trọng trong rổ chỉ số MSCI Frontier Market đã giúp thị trường Việt Nam được khối ngoại mua vào khoảng 500 triệu USD.

Cuối cùng, câu chuyện nâng hạng Emerging Markets trong những năm tới vẫn là yếu tố giúp thị trường trong nước cải thiện về chất, cũng như thu hút dòng vốn ngoại tham gia đón đầu cơ hội.

Lương Tuấn