Giải thưởng Chất lượng Quốc gia: Công cụ thúc đẩy hoạt động năng suất, chất lượng

Trong xu thế hội nhập và cạnh tranh quốc tế, chất lượng hàng hóa là nhân tố đứng đầu trong các tiêu chí cạnh tranh. Giải thưởng Chất lượng Quốc gia (GTCLQG) ra đời nhằm tôn vinh tổ chức, doanh nghiệp có năng suất và chất lượng tốt là điều rất cần thiết cho sự phát triển của nền kinh tế.

20 năm nhìn lại

Tháng 8/1995, tại Hội nghị Chất lượng Việt Nam lần thứ nhất ở Hà Nội, theo sáng kiến của Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình khởi xướng Phong trào Năng suất – Chất lượng trong Thập niên Chất lượng Việt Nam lần thứ nhất (1996 – 2005). Tại hội nghị này, Bộ Khoa học Công nghệ và Môi trường (nay là Bộ Khoa học và Công nghệ) đã thông báo việc thiết lập Giải thưởng Chất lượng Việt Nam – tiền thân của Giải thưởng Chất lượng Quốc gia. Năm 1996, giải thưởng này chính thức được triển khai.

Năm 2009, Giải thưởng Chất lượng Quốc gia được hình thành trên cơ sở hoạt động 13 năm Giải thưởng Chất lượng Việt Nam, kế thừa mô hình và các tiêu chí của Giải thưởng chất lượng của các quốc gia tiên tiến trên thế giới. Giải thưởng do Thủ tướng Chính phủ trao tặng, thuộc hệ thống Giải thưởng Chất l­ượng Quốc tế Châu Á- Thái Bình Dư­ơng;  được trao giải hằng năm; Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng là đơn vị chủ trì tham mưu thực hiện.

Giải thưởng Chất lượng Quốc gia là giải thưởng cấp Quốc gia do Thủ tướng Chính phủ trao tặng cho tổ chức, doanh nghiệp có thành tích xuất sắc trong sản xuất, kinh doanh. Đây là giải thưởng thường niên duy nhất về chất lượng được luật hóa bởi Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa và được ban hành theo quy tắc quốc tế - thuộc hệ thống Giải thưởng Chất lượng Quốc tế Châu Á – Thái Bình Dương (Global Performance Excellence Award – GPEA) của Tổ chức Chất lượng châu Á – Thái Bình Dương (Aisa Pacific Quality Organization – APQO). Giải thưởng vừa là mục tiêu, vừa là công cụ để các doanh nghiệp nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh sản phẩm của mình.

Từ 1996 đến nay, có gần 1.900 lượt DN đạt GTCLQG. Năm 2018, Thủ tướng Chính phủ vừa quyết định tặng Giải Vàng Chất lượng Quốc gia năm 2018 cho 22 doanh nghiệp và tặng Giải thưởng Chất lượng Quốc gia năm 2018 cho 53 doanh nghiệp.

Giải Vàng Chất lượng Quốc gia năm 2018 được trao cho 22 doanh nghiệp gồm: 9 doanh nghiệp sản xuất lớn: Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Y tế DOMESCO; Tổng công ty VIGLACERA; Công ty cổ phần nhựa và môi trường xanh An Phát; Công ty TNHH Thương mại - dịch vụ Tân Hiệp Phát; Công ty cổ phần Cao su Đồng Phú; Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa; Công ty cổ phần TRAPHACO; Công ty TNHH Công nghiệp KCP Việt Nam; Công ty cổ phần hữu hạn VEDAN Việt Nam.

8 doanh nghiệp sản xuất nhỏ và vừa đạt giải vàng CLQG năm 2018 gồm: Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại Phú Đạt; Công ty TNHH XNK Thương mại Công nghệ Dịch vụ Hùng Duy; Công ty TNHH Giống Thủy sản Dương Hùng; Trung tâm sản xuất thiết bị đo điện tử điện lực miền Trung - Chi nhánh Tổng công ty điện lực miền Trung; Công ty cổ phần Kim loại màu và nhựa Đồng Việt; Công ty TNHH Vĩnh Hiệp; Công ty cổ phần Tôn mạ VNSTEEL Thăng Long; Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu thủy sản Năm Căn.

5 doanh nghiệp dịch vụ nhỏ và vừa đạt giải gồm: Công ty cổ phần KIZUNA JV; Công ty TNHH Dịch vụ du lịch Hoàn Mỹ; Công ty cổ phần Sao Mai; Công ty TNHH Tập đoàn Vàng bạc đá quý Kim Tín; Công ty Xăng dầu Lào Cai.

Trong 53 doanh nghiệp nhận Giải thưởng Chất lượng Quốc gia, có 20 doanh nghiệp sản xuất lớn; 21 doanh nghiệp sản xuất nhỏ và vừa; 1 doanh nghiệp dịch vụ lớn; 11 doanh nghiệp dịch vụ nhỏ và vừa.

Đáp ứng thách thức mới

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng hiện nay, việc thực hiện các mô hình quản lý để hướng tới sự phát triển bền vững đã và đang trở thành một trong những nhân tố quyết định duy trì lợi thế cạnh tranh trong mỗi DN. GTCLQG chính là phần thưởng vô giá sẽ là niềm kiêu hãnh cho hàng nghìn DN. GTCLQG mô hình hướng tới sự hoàn hảo trong các hoạt động tổ chức của các DN Việt Nam đó là mô hình quản lý chất lượng toàn diện, đã và đang được các DN cả nước hưởng ứng nhằm đẩy mạnh phong trào năng suất - chất lượng trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế.

GTCLQG đã và đang hỗ trợ các DN hướng tới sự cải tiến trong hoạt động sản xuất - kinh doanh - dịch vụ, thông qua cách tiếp cận là thiết lập tầm nhìn sứ mệnh bền vững để xây dựng các chính sách và chiến lược phù hợp.

GTCLQG được đánh giá theo 7 tiêu chí - một mô hình hiện được nhiều quốc gia trên thế giới (hơn 70 quốc gia) áp dụng sử dụng như một công cụ thúc đẩy hoạt động năng suất, chất lượng cho tổ chức, DN trong nền kinh tế. Các quốc gia này đều nhận thức được vai trò của chất lượng trong cuộc chiến tranh kinh tế toàn cầu hiện nay do thời kỳ phát triển dựa trên các lợi thế cạnh tranh về nguồn nhân lực và nguyên liệu rẻ đã chấm dứt.

Một số đánh giá về kết quả triển khai hoạt động GTCLQG từ năm 1996 đến nay, GTCLQG đã tôn vinh xứng đáng cho các DN trong lĩnh vực chất lượng, nâng cao nhận thức của lãnh đạo cao nhất về việc áp dụng, duy trì và cải tiến liên tục hệ thống quản lý trong DN, giúp DN phải hoàn thiện chiến lược hoạt động. GTCLQG cũng đã áp dụng mô hình GTCL gắn liền với hoạt động tự đánh giá và phương pháp so sánh đối chứng (Benchmarking).

Hương Giang