09:06:31 | 18/9/2019
Với công suất trên 10.000MW điện được sản xuất từ các nhà máy điện tubin khí, hàng năm lượng khí đồng hành thiên nhiên khai thác trong nước chỉ cung cấp được khoảng 60% nhiên liệu. Với mục tiêu giảm dần tỷ trọng các nguồn điện chạy bằng năng lượng hóa thạch, tăng tỷ trọng điện khí và điện từ các nguồn năng lượng tái tạo thì việc tìm ra các giải pháp tốt cho phát triển thị trường khí vô cùng cần thiết.
Nhu cầu cao
Hiện nay, Việt Nam có khoảng trên 10.000MW công suất nhà máy điện tubin khí, sử dụng khí đồng hành thiên nhiên tại các khu vực như: Phú Mỹ (Bà Rịa) khoảng 4.000MW, Nhơn Trạch khoảng 3.000MW, Cà Mau 1.500MW, lượng khí đồng hành thiên nhiên lấy từ các mỏ dầu, như Bạch Hổ, PM3 và Phú Mỹ 3....hàng năm trên dưới 1 tỷ m3 khí. Lượng khí đó chỉ đáp ứng tối đa 60% công suất của các nhà máy điện tubin khí. Khoảng 40% nhiên liệu còn thiếu, ngành năng lượng phải bù bằng chạy dầu FO.
Trong bối cảnh việc xây dựng nhà máy mới, vận hành và phát điện từ các nhà máy chạy bằng các nguồn nhiên liệu truyền thống như than, thủy điện hay năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện gió…) đều gặp những khó khăn; để cân bằng năng lượng chung từ nay tới năm 2030 cần các giải pháp đột phá mới, tích cực và hiệu quả, trong đó có việc cần phải nhập khẩu khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) đối với ngành năng lượng được đặt ra một cách khẩn trương.
Theo Quy hoạch điện VII điều chỉnh, đến năm 2025 Việt Nam sẽ có khoảng 15.000 MW điện khí chiếm khoảng 15,6% tổng công suất các nguồn điện và điện năng sản xuất chiếm khoảng 19% tổng sản lượng điện.
Công suất điện khí sẽ được nângg lên khoảng 19.000 MW vào năm năm 2030 và chiếm khoảng 14,7% tổng công suất các nguồn điện và điện năng sản xuất, bằng khoảng 17% tổng sản lượng điện. Hệ thống điện Việt Nam sẽ bổ sung thêm khoảng 12.000 MW điện khí.
Với tổng công suất các nhà máy điện khí giai đoạn 2030 khoảng 19.000 MW sẽ cần khoảng 22 tỷ m3 khí, trong đó khoảng gần 50% là từ nguồn LNG nhập khẩu.
Phát triển thị trường khí phục vụ an ninh năng lượng
Các nguồn khí thiên nhiên hiện nay đang có xu hướng suy giảm, cần xây dựng kế hoạch tìm kiếm, khai thác các nguồn khí bổ sung hoặc thay thế các nguồn hiện tại; đánh giá hiệu quả phương án nhập khẩu khí với những nguồn khí giá rẻ là yêu cầu cấp bách nhằm góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Như vậy cần phải gắn mục tiêu phát triển thị trường khí Việt Nam với chiến lược và quy hoạch phát triển điện lực quốc gia.
Thị trường khí Việt Nam chủ yếu vẫn đang phát triển giữa mô hình cạnh tranh khai thác khí và mô hình cạnh tranh bán buôn. Một phần nhỏ khí qua chế biến đã phát triển thị trường cạnh tranh bán lẻ.
Giải pháp để đảm bảo cấp đủ khí cho phát điện được nêu ra bởi đại diện Bộ Công Thương tại Hội thảo “ Tiềm năng phát triển thị trường khí tại Việt Nam” tổ chức tại Hà Nội ngày 13/9, gồm: Phát triển đồng bộ, hiệu quả thị trường khí thông qua việc phát huy các nguồn lực trong nước và đẩy mạnh hợp tác quốc tế. Phát triển trên nguyên tắc sử dụng tiết kiệm, hiệu quả, hợp lý nguồn tài nguyên khí trong nước. Nhập khẩu LNG song song với thu gom các nguồn khí mới trong nước. Hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng thu gom, vận chuyển, xử lý khí trên nguyên tắc sử dụng tối đa hạ tầng hiện hữu, từng bước xây dựng và hoàn thiện hệ thống kho chứa, nhập khẩu, phân phối LNG. Đẩy mạnh đầu tư chế biến sâu khí thiên nhiên, đa dạng hóa sản phẩm nhằm nâng cao giá trị sử dụng của khí và hiệu quả của sản phẩm khí.
Về cơ chế chính sách, đại diện vụ Dầu khí và Thanh (Bộ Công Thương) thì cần xây dựng hệ thống cơ chế chính sách để từng bước chuyển đổi mô hình quản lý, cơ chế kinh doanh khí theo hướng thị trường khí tự do, hội nhập với thị trường khí trong khu vực, thế giới. Có cơ chế, chính sách thuế xuất (đặc biệt là chính sách giá khí) hợp lý để triển khai các dự án nhập khẩu LNG và kinh doanh phân phối. Phát triển thị trường tiêu thụ khí theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước, khuyến khích các nhà thầu, nhà đầu tư nước ngoài tham gia đầu tư vào chuỗi giá trị khí từ khâu thượng nguồn, trung nguồn đến hạ nguồn góp phần đảm bảo an ninh năng lượng dài hạn cho đất nước và thực hiện chính sách phát triển bền vững.
Nguyễn Thanh
26 - 29/3/2025
Khu 2 Trung tâm Triển lãm Nangang thành phố Đài Bắc
03 - 08/3/2025