Hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng các cơ hội từ EVFTA

Hiệp định Thương mại Tự do Liên minh châu Âu - Việt Nam (EVFTA) tạo nên cơ hội lớn đối với cả thương mại và đầu tư. Việc tuân thủ các quy định của FTA là yếu tố then chốt giúp các doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế Việt Nam nói chung có thể tận dụng được lợi thế từ EVFTA. Ông Lê Hoàng Tài – Cục phó Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công Thương) đã có nhiều chia sẻ đáng chú ý về vấn đề này. Hương Ly thực hiện.

Doanh nghiệp Việt Nam cần chuẩn bị những gì khi EVFTA được thực thi để khai thác cơ hội XTTM trên thị trường EU?

EVFTA đem lại cả cơ hội đa dạng hóa thị trường và mặt hàng xuất khẩu cũng như thách thức cho các doanh nghiệp Việt Nam. Thách thức là sự cạnh tranh trên thị trường hàng hóa và dịch vụ sẽ khốc liệt hơn ngay cả tại thị trường nội địa do đó các doanh nghiệp cần phải nghiên cứu nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm phẩm hàng hóa, đẩy mạnh các hoạt động XTTM chuyên sâu như nghiên cứu thị trường, thẩm định đối tác, để tận dụng hiệu quả các cơ hội mà EVFTA mang lại.

Để công tác XTTM đạt hiệu quả cao và mang lại cơ hội tốt cho các doanh nghiệp thì ngoài những hỗ trợ của Nhà nước, về phần mình các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cần chủ động nghiên cứu thông tin để có sự chuẩn bị tích cực. Việc chuẩn bị nên được tiến hành toàn diện từ nghiên cứu thông tin về thị trường EU đến đầu tư phát triển sản phẩm đảm bảo tuân thủ tiêu chuẩn và quy định về hàng hóa nhập khẩu của EU cũng như chuẩn bị kỹ kế hoạch xuất khẩu cho từng mặt hàng, từng thị trường mục tiêu... Tập trung nâng cao chất lượng hàng hóa, áp dụng các hệ thống tiêu chuẩn chất lượng tiên tiến nhằm đáp ứng yêu cầu kỹ thuật ngày càng khắt khe của các thị trường nhập khẩu, phải coi đây là mục tiêu hàng đầu. Cùng với việc nâng cao chất lượng là cải thiện năng suất để giảm giá thành, đa dạng hóa mẫu mã, bao bì để phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng, quan tâm phát triển thương hiệu.

Tập quán và xu hướng tiêu dùng của EU quan tâm nhiều đến các yếu tố bền vững. Cục XTTM sẽ có các hoạt động tuyên truyền, quảng bá cho ngành hàng, xây dựng hình ảnh chất lượng, minh bạch. Đó cũng chính là những giá trị cốt lõi mà từng ngành, từng doanh nghiệp, từng sản phẩm phải thể hiện đồng bộ. Các doanh nghiệp cần chung tay bằng hành động thiết thực, chứng minh bằng chất lượng, tuân thủ cam kết, bảo đảm minh bạch. Nếu chỉ vì lợi ích trước mắt, che giấu khiếm khuyết sẽ gây tổn hại cho uy tín, tính minh bạch của cả ngành hàng và ở mọi thị trường.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần nâng cao tính chủ động, tích cực trong việc phối hợp với tổ chức XTTM xây dựng kế hoạch và tham gia triển khai hoạt động XTTM đảm bảo hoạt động XTTM sát thực, khả thi, hiệu quả. Chủ động, quyết tâm, mạnh dạn đầu tư kinh phí cho XTTM trong và ngoài nước, nâng cao năng lực cho đội ngũ nhân sự làm công tác XTTM nhằm chuyên nghiệp hóa năng lực thực thi và tối đa hóa hiệu quả các hoạt động xúc tiến thương mại.

Hiệp định thương mại tự do EVFTA bắt đầu có hiệu lực ngay trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 đang gây ảnh hưởng mạnh đến kinh tế - xã hội toàn cầu. Theo ông, những giải pháp cơ bản nào để các doanh nghiệp Việt Nam có thể bước đầu tận dụng ưu đãi từ hiệp định này?

Hiệp định EVFTA có hiệu lực và đi vào thực thi khi mà nền kinh tế thế giới nói chung, cũng như EU và Việt Nam nói riêng vẫn đang chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19. Việc thực thi Hiệp định được cho là tất yếu sẽ cần thêm thời gian để có được những hiệu quả bước đầu.

Tuy vậy, để hỗ trợ các doanh nghiệp đón đầu cơ hội, ngay từ giai đoạn chuẩn bị cho Hiệp định có hiệu lực, Cục Xúc tiến Thương mại (XTTM) khuyến khích các tổ chức XTTM từ Trung ương tới địa phương, và các Hiệp hội ngành hàng chủ động lên kế hoạch xây dựng các đề án hỗ trợ các doanh nghiệp tại địa phương, hoặc là thành viên các Hiệp hội có tiềm năng và khả năng xuất khẩu lớn hướng tới thị trường EU.

Cụ thể, chúng tôi đã xây dựng và triển khai sớm các đề án tuyên truyền, đào tạo để các DN hiểu rõ về Hiệp định EVFTA, cũng như nắm rõ các đặc thù, yêu cầu từ thị trường EU, giúp DN chủ động về thông tin, đồng thời nâng cao năng lực DN để sẵn sàng tiếp cận và thâm nhập vào thị trường EU, cũng như năng lực cung cấp dịch vụ của các hiệp hội, tổ chức XTTM trong nước.

Bên cạnh đó, Cục XTTM đã tăng cường xây dựng các đề án XTTM theo phương thức mới, ứng dụng CNTT trong hoạt động XTTM, truyền thông quảng bá trên nền tảng số, kết nối giao thương trực tuyến nhằm liên tục duy trì mối quan hệ với các đối tác tại thị trường EU, đồng thời tiết kiệm chi phí cho việc di chuyển sang các nước EU, chuẩn bị tốt để có thể đẩy mạnh xúc tiến xuất khẩu ngay sau dịch.

Về trung và dài hạn, Bộ Công Thương sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam như thế nào trong việc tuân thủ các quy định từ EVFTA?

Định hướng trong trung và dài hạn, Cục XTTM sẽ tiếp tục phối hợp với các hiệp hội ngành hàng, tổ chức XTTM, hệ thống Thương vụ Việt Nam đẩy mạnh hơn nữa và nâng cao hiệu quả triển khai các hoạt động XTTM tại thị trường châu Âu. Ngoài việc triển khai các hoạt động truyền thống, Cục XTTM sẽ định hướng cho hiệp hội ngành hàng nghiên cứu xây dựng các đề án củng cố và phát triển thị trường châu Âu nói chung, thị trường EU nói riêng theo những nội dung như: Tăng cường hoạt động xây dựng nền tảng, nâng cao năng lực cho hệ thống các tổ chức XTTM Việt Nam và cộng đồng doanh nghiệp; Triển khai hoạt động XTTM theo chuỗi giá trị, gắn kết các hoạt động XTTM từ khâu phát triển sản phẩm với hoạt động xúc tiến thu hút đầu tư với các hoạt động hỗ trợ xây dựng phát triển thương hiệu và phát triển thị trường xuất khẩu; Đa dạng hóa và đổi mới các hình thức xúc tiến xuất khẩu phù hợp với các nhóm đối tượng thị trường và doanh nghiệp khác nhau như ứng dụng TMĐT, Công nghệ thông tin trong XTTM, tăng cường đón đoàn các nhà nhập khẩu vào Việt Nam mua hàng, tăng cường hoạt động cung cấp thông tin, tăng cường kết nối B2B đến các hình thức truyền thống như tham dự hội chợ, triển lãm...

Việc tăng cường hợp tác quốc tế về XTTM cũng đặc biệt quan trọng để huy động tối đa nguồn lực tài chính và kỹ thuật trong triển khai hoạt động XTTM. Cục XTTM sẽ tiếp tục khai thác thỏa thuận hợp tác đã ký kết cũng như những quan hệ hợp tác lâu dài với các cơ quan, tổ chức XTTM tại các nước EU như Phòng TM&CN Bungary, Rumani, Cục XTTM và ĐT Hungary, tổ chức Business France Pháp, GIZ Đức, CBI Hà Lan, SECO Thụy sỹ… để triển khai các hoạt động XTTM có tính chuyên sâu, trọng điểm phù hợp với thị trường chung EU cũng như từng thị trường thành viên với những đặc thù riêng.

Chúng tôi sẽ tiếp tục xây dựng các nền tảng số cho XTTM và lưu trữ, khai thác dữ liệu xuất nhập khẩu theo thị trường, ngành hàng trong hoạt động XNK nói chung và XTTM nói riêng.

Xin cảm ơn ông!

Nguồn: Vietnam Business Forum