Xây dựng thương hiệu sản phẩm du lịch Tây Bắc

Khó khăn thách thức đối với các sản phẩm du lịch của Tây Bắc chính là chất lượng cơ sở hạ tầng, chất lượng dịch vụ, trình độ nhân lực chưa được trú trọng nâng cao. Sự phối hợp cùng vào cuộc của các cơ quan quản lý và các cơ đơn vị lữ hành, các cơ sở dịch vụ chưa được chặt chẽ.

Tây Bắc bao gồm các tỉnh Hoà Bình, Sơn La, Điện Biên, Lai Châu, Yên Bái và Lào Cai, với diện tích gần 51.000 km² ; có vị trí quan trọng đối với chiến lược phát triển du lịch Việt Nam, là 1 trong 3 tiểu vùng du lịch của vùng du lịch Bắc Bộ. Tây Bắc có nhiều khu di tích lịch sử đã được xếp hạng, cùng những nét đặc trưng văn hoá truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số là tài nguyên du lịch tự nhiên và nhân văn vô giá để phát triển du lịch. Chiến lược chỉ đạo khai thác các thế mạnh du lịch gắn với chương trình xóa đói giảm nghèo cho người dân các vùng đồng bào dân tộc thuộc 8 tỉnh vùng Tây Bắc mở rộng ngày càng được quan tâm và đầu tư mạnh mẽ.Tuy nhiên, cho đến nay thế mạnh này vẫn chưa được khai thác một cách hiệu quả và việc khai thác du lịch tại khu vực Tây Bắc vẫn chưa tương xứng với tiềm năng của vùng.

Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Việt Nam Nguyễn Văn Tuấn cho rằng, các tỉnh Tây Bắc có nhiều điểm chung cho việc hợp tác cùng phát triển du lịch như có nét văn hóa tương đồng, có nhiều di sản thiên nhiên đẹp, khí hậu trong lành mát mẻ, tạo ra những sản phẩm du lịch có sức thu hút mạnh mẽ đối với du khách. Các kế hoạch hợp tác phát triển du lịch giữa các tỉnh Tây Bắc cũng được đề xướng trong vài năm trở lại đây. Trong cuộc hội thảo về vấn đề này mới đây, nhiều ý kiến của các đại biểu cho rằng các tỉnh Tây Bắc cần thực hiện tốt liên kết trong quy hoạch phát triển du lịch, liên kết trong khai thác các sản phẩm du lịch, phát triển kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển du lịch, liên kết tuyên truyền, quảng bá, xúc tiến du lịch cũng như đào tạo, phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực này.

Để xây dựng những sản phẩm du lịch đặc thù, độc đáo, không có trùng lặp ở các địa phương. các tỉnh cùng hợp tác để kêu gọi sự hỗ trợ, tài trợ của các đơn vị trong và ngoài nước; cùng hợp tác với nhau, phối hợp về nguồn lực để tuyên truyền quảng bá, để phát triển nhân lực, để hỗ trợ đào tạo, để phát triển sản phẩm, hướng tới một thương hiệu cho sản phẩm du lịch của vùng Tây Bắc. Đây là định hướng phát triển du lịch Tây Bắc, với nội dung quan trọng là tăng cường hợp tác tập thể, nâng cao chất lượng dịch vụ, xây dựng sản phẩm du lịch hấp dẫn, đưa ra những sáng kiến mới nhằm thúc đẩy nền du lịch khu vực, nhất là cần xây dựng được chương trình hành động phát triển du lịch… Trong đó, việc xây dựng những sản phẩm du lịch đặc thù, độc đáo, không có trùng lặp ở các địa phương là một trong những chiến lược nhằm hướng tới một thương hiệu cho sản phẩm du lịch của vùng Tây Bắc.

Tây Bắc với thiên nhiên hùng vĩ, có nhiều khu rừng nguyên sinh như Vườn quốc gia Hoàng Liên, khu bảo tồn thiên nhiên Mường Nhé, rừng Mường Phăng; có nhiều khối núi và dãy núi cao trong đó, dãy Hoàng Liên Sơn có đỉnh Phan-xi-păng cao 3.143 mét được mệnh danh là "nóc nhà của Đông Dương". Vùng Tây Bắc còn có nhiều điểm cao trên 1.000 mét với khí hậu mát mẻ quanh năm như Sa Pa (Lào Cai), Sìn Hồ (Lai Châu), Mộc Châu (Sơn La), nhiều hang động và nhiều suối nước nóng, thích hợp với phát triển loại hình du lịch. Con người Tây Bắc đa dân tộc với văn hóa độc đáo, hấp dẫn, nhiều loại hình nghệ thuật dân gian và các sản phẩm thủ công nổi tiếng hấp dẫn. Đó chính là những yếu tố tự nhiên thuận lợi để ngành du lịch phát triển các sản phẩm đặc sắc mang thương hiệu Tây Bắc.

Tuy vậy, phải nhìn nhận rằng du lịch Tây Bắc phát triển chưa xứng với tiềm năng. Hạ tầng cơ sở yếu kém, giao thông không thuận lợi, hệ thống khách sạn, khu lưu trú chưa phát triển. Dân trí thấp đi kèm với cuộc sống của người dân còn nghèo khiến họ tham gia hạn chế vào chuỗi giá trị mà du lịch mang lại. Các công ty lữ hành hưởng lợi trong việc khai thác các giá trị độc đáo ở các bản làng Tây Bắc, trong khi người dân hầu như không được hưởng lợi từ du lịch. Vì vậy, để để phát triển hoạt động du lịch cộng đồng bền vững, cần giải quyết tốt việc chia sẻ lợi nhuận giữa doanh nghiệp và cộng đồng địa phương.

Các tỉnh ở Tây Bắc đã liên kết lại để phát triển du lịch một cách bền vững, phát triển du lịch gắn với bảo tồn thiên nhiên, gắn với cộng đồng dân cư, xoá đói giảm nghèo và gắn với bảo đảm an ninh quốc phòng, trật tự và an toàn xã hội. Là một tỉnh đi đầu phát triển du lịch cộng đồng, tỉnh Lào Cai thúc đẩy hợp tác trên nhiều nội dung, hình thành nền tảng hợp tác phát triển du lịch giữa các tỉnh, triển khai hợp tác chương trình với các tổ chức trong và ngoài nước, mở ra hành lang pháp lý cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước đến đầu tư khai thác hoạt động du lịch, dịch vụ trong khu vực.

Các sản phẩm du lịch chung của vùng cũng dần hình thành. Các tỉnh Yên Bái, Lào Cai và Phú Thọ trong việc thực hiện chương trình "Du lịch về cội nguồn". Trong 4 năm cùng phối hợp chương trình này, ngành Du lịch 3 tỉnh Yên Bái, Lào Cai và Phú Thọ đã đón và phục vụ trên 10 triệu lượt khách, doanh thu đạt trên 1.000 tỷ đồng, thu hút trên 2.000 tỷ đồng đầu tư vào du lịch.

Chính những sản phẩm đặc trưng đã và đang dần hình thành mang lại diện mạo mới cho du lịch Tây Bắc. Ông Trần Văn Long- Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch Lai Châu đánh giá, các địa phương và ngành Du lịch ở Tây Bắc phải quan tâm cùng liên kết phát triển cơ sở hạ tầng. Đồng thời, quan tâm phát triển hạ tầng du lịch như: khách sạn, nhà hàng hoặc đầu tư vào các điểm tham quan thì mới tạo ra được những sản phẩm mang tính đồng bộ và hoàn chỉnh...

Thanh Nga