Chuyển đổi kép: Xu hướng thúc đẩy phát triển bền vững doanh nghiệp Việt

Chuyển đổi Kép - chuyển đổi số song hành cùng chuyển đổi xanh đang là xu hướng tất yếu mà cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam cần nắm bắt để tận dụng các cơ hội kinh doanh mới cũng như mang lại lợi ích bền vững cho xã hội và môi trường.

Xu hướng tất yếu

Cùng với phát triển kinh tế số, kinh tế xanh cũng là một trong các ưu tiên hàng đầu tại các nền kinh tế đang phát triển trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động phức tạp, khó lường và thách thức đan xen. Tương tự như các quốc gia khác trong khu vực và trên thế giới, giải pháp công nghệ số và CĐS được kỳ vọng là động lực thúc đẩy sự thành công của việc chuyển đổi mô hình kinh tế xanh, hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược về tăng trưởng xanh tại Việt Nam. Đây cũng được xem là sự lựa chọn tất yếu và là cơ hội để Việt Nam trở thành quốc gia tiên phong trong khu vực.

Phát biểu tại Hội thảo công bố công bố Báo cáo thường niên Chuyển đổi Số doanh nghiệp 2023: Thúc đẩy CĐS, chuyển đổi xanh do Cục Phát triển doanh nghiệp (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) phối hợp cùng GIZ  tổ chức mới đây, ông Nguyễn Đức Trung, Phó cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp cho biết: Thời gian qua, tác động của các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu và suy giảm nguồn tài nguyên môi trường đã gây ra nhiều trở ngại cho các doanh nghiệp. Điều này đã tạo động lực mạnh mẽ để các doanh nghiệp tiến hành chuyển đổi sang mô hình kinh doanh mang tính bền vững. Cùng với xu thế phát triển đó, việc kết hợp CĐS với chuyển đổi xanh, hay còn gọi là “chuyển đổi kép”, không chỉ đảm bảo mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp mà còn góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững cho doanh nghiệp và môi trường, xã hội.

Ông Nguyễn Đức Trung, Phó cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp

Báo cáo của Ngân hàng Thế giới năm 2023 về xu hướng chuyển đổi kép cũng chỉ ra sự liên hệ giữa công nghệ số và công nghệ xanh. Trong đó, dựa trên những nghiên cứu, đánh giá sử dụng dữ liệu bằng sáng chế, 16 công nghệ xanh và 11 công nghệ số được lựa chọn là nền tảng cho chuyển đổi kép.

Chuyển đổi kép đang trở thành xu hướng tất yếu của nền kinh tế Việt Nam vì đây là yêu cầu cấp thiết cho tương lai. Vì vậy, để khai thác tiềm năng phát triển kép về cả kinh tế số và kinh tế xanh nhằm đạt được các mục tiêu đặt ra trong “Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số đến năm 2025, định hướng 2030” và “Chiến lược tăng trưởng xanh quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050”, Việt Nam cần có những biện pháp quyết liệt và nhanh chóng trong cuộc đua này.

Doanh nghiệp Việt đã sẵn sàng chuyển đổi kép

Đánh giá mức độ sẵn sàng CĐS của doanh nghiệp Việt Nam trong năm 2023, báo cáo chỉ ra trong năm 2023, tất cả các ngành đã ghi nhận sự cải thiện đáng kể về điểm mức độ sẵn sàng CĐS, đều đạt ngưỡng điểm trên trung bình (>2.5) với mức tăng từ 0.7 – 1.4 điểm so với năm trước. Điều này cho thấy doanh nghiệp hoạt động trong mọi lĩnh vực đều đã và đang nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của CĐS cũng như chủ động tích hợp các mục tiêu CĐS vào chiến lược phát triển của mình.

Ngoài ra, số liệu khảo sát cho thấy ngành giáo dục đào tạo, ngành hoạt động chuyên môn khoa học, ngành dịch vụ lưu trú và ăn uống cũng như ngành vận tải, kho bãi đều có mức độ sẵn sàng CĐS tăng vượt bậc so với năm trước. Đáng chú ý, ngành giáo dục đào tạo là ngành có sự tăng vọt từ mức điểm 2.3 trong năm 2022 sang mức điểm 3.7 trong năm 2023 và là ngành có điểm mức độ sẵn sàng CĐS cao nhất năm 2023. Mặt khác, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo lại gần như không có thay đổi đáng kể so với năm trước, vẫn duy trì điểm số ở mức 2.9 do những rào cản về nguồn vốn đầu tư vào cơ sở hạ tầng, máy móc và thiết bị cho chuyển đổi số một cách đồng bộ.

Bên cạnh đó, khoảng 90% các công ty tham gia khảo sát đến từ các thành phố lớn như Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội với mức độ sẵn sàng chuyển đổi số trung bình đều ở mức Nâng cao (với điểm số trên 3.0). Đây là một dấu hiệu tích cực cho thấy doanh nghiệp đều đã sẵn sàng cho bước tiến CĐS nói riêng và chuyển sang chuyển đổi kép nói chung.

Theo Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp Nguyễn Đức Trung, để hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp chuyển đổi kép, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành và triển khai Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp CĐS, với mong muốn thúc đẩy các doanh nghiệp thích ứng với bối cảnh số hoá toàn cầu. Giai đoạn 2021 - 2023, Bộ đã phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, các hiệp hội, các tổ chức trong nước và quốc tế triển khai nhiều hoạt động phổ cập, nâng cao nhận thức về CĐS cho các doanh nghiệp.

Đến nay, các doanh nghiệp đã có những chuyển biến rõ rệt trong nhận thức về sự cần thiết của CĐS. Nhiều doanh nghiệp đã bước vào giai đoạn số hóa dữ liệu, chuẩn hóa quy trình, ứng dụng công nghệ số và tiến tới CĐS ở phạm vi rộng, đồng bộ hơn. Và song song với đó, việc cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nhằm đạt được thịnh vượng về kinh tế, bền vững về môi trường và công bằng về xã hội là định hướng xuyên suốt mà doanh nghiệp theo đuổi nhằm đạt được mục tiêu phát triển bền vững.

Bà Nguyễn Thị Lệ Quyên, Cục phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư Tại Việt Nam công nghệ số và CĐS được kỳ vọng là động lực thúc đẩy sự thành công của việc chuyển đổi mô hình kinh tế xanh, hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược về tăng trưởng xanh. Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050” và “Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030” cũng đề ra các mục tiêu: Giảm thiểu cường độ phát thải khí nhà kính trên GDP; Chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng xanh hóa các ngành kinh tế, áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn thông qua khai thác và sử dụng tiết kiệm, hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên và năng lượng dựa trên nền tảng khoa học và công nghệ, ứng dụng công nghệ số và chuyển đổi số; Xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu dùng bền vững. Tuy nhiên hiện tại, các doanh nghiệp dù có đủ nhận thức, kiến thức về CĐS nhưng lại khó thực hiện quá trình thay đổi mang tính toàn diện này. Vì vậy, việc có những chính sách, chương trình hỗ trợ, tư vấn về lộ trình CĐS, hỗ trợ ứng dụng giải pháp CĐS phù hợp là thực sự cần thiết để doanh nghiệp bứt phá trong giai đoạn tiếp theo. Ông Trịnh Văn Biển, Giám đốc CĐS, Công ty Cổ phần MISA  Về mặt quản trị tổng thể và ứng dụng các công nghệ số và nền tảng số, doanh nghiệp Việt Nam đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa mới đang áp dụng một phần và lựa chọn những yếu tố cốt lõi nhất. Vì vậy thông qua quá trình hỗ trợ của Cục phát triển Doanh nghiệp nói riêng và Bộ Kế hoạch và Đầu tư nói chung, mong muốn sẽ tạo ra sự phát triển toàn diện CĐS của doanh nghiệp. Trong quá trình CĐS, các doanh nghiệp cũng cần quan tâm đến an toàn thông tin mạng và bảo vệ dữ liệu, bởi đại đa số các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay mới đang chỉ quan tâm đến việc có một phần dữ liệu và bảo vệ dữ liệu đó mà chưa nghĩ đến chuyện khai thác dữ liệu để tạo ra giá trị trong quá trình CĐS. Bên cạnh đó, hiện tại nhiều doanh nghiệp Việt Nam vẫn còn khá mơ hồ với khái niệm chuyển đổi kép. Các hoạt động về đào tạo, tập huấn và truyền thông về chuyển đổi kép cho doanh nghiệp vẫn còn thiếu. Thời gian tới cần tăng cường thêm các hoạt động về đào tạo về CĐS, chuyển đổi xanh nói riêng và chuyển đổi kép nói chung để các doanh nghiệp hiểu rõ và chủ động thực hiện. Bà Phạm Hoài Anh - Giám đốc thương mại Công ty 1C Vietnam  CĐS mang lại nhiều lợi ích cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, giúp tăng hiệu quả, giảm kinh phí, tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm và có thể đưa ra mô hình kinh doanh mới.  Với sứ mệnh đồng hành cùng các doanh nghiệp Việt trên hành trình CĐS, 1C Việt Nam không ngừng cải tiến, cam kết hỗ trợ doanh nghiệp phát triển bền vững. Sứ mệnh này được 1C thực hiện thông qua việc liên tục cập nhật kiến thức bài bản về CĐS, thúc đẩy các nền tảng mã hóa thân thiện với người dùng.  1C sẵn sàng sẽ đồng hành cùng Cục phát triển doanh nghiệp hỗ trợ các doanh nghiệp CĐS với chính sách hỗ trợ giá gói phần mềm Quản trị doanh nghiệp toàn diện (giải pháp Mini-ERP) chỉ từ 40 triệu dành cho tối đa 50 doanh nghiệp. Giải pháp phần mềm đáp ứng tối đa chức năng quản trị tổng thể cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Thu Hà (Vietnam Business Forum)