Xuất khẩu dệt may: Nhiều dư địa tăng trưởng 4 tháng cuối năm

Xuất khẩu dệt may Việt Nam đang chứng kiến sự hồi phục mạnh mẽ với kim ngạch xuất khẩu trong tháng 7/2024 đạt 4,29 tỷ USD, tăng 12,4% so với cùng kỳ năm trước. Đây là tháng đầu tiên trong năm 2024 có kim ngạch xuất khẩu vượt mốc 4 tỷ USD và cũng là tháng có kim ngạch cao nhất từ tháng 8/2022.

Như vậy, sau 7 tháng, dệt may Việt Nam xuất khẩu được gần 24 tỷ USD, đạt tốc độ tăng trưởng khoảng 6% so với cùng kỳ năm ngoái. Việt Nam hiện xuất khẩu hàng dệt may sang 113 quốc gia và vùng lãnh thổ, với các thị trường chính bao gồm Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc.

Đáng chú ý, xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam sang EU đã phục hồi nhẹ trong nửa đầu năm nay, với tổng kim ngạch đạt hơn 1,9 tỷ USD. Thị trường Hà Lan ghi nhận mức phục hồi 19,97%, xuất khẩu sang Cộng hòa Séc tăng mạnh 48,98%...

Một yếu tố quan trọng thúc đẩy xuất khẩu dệt may là tình hình lạm phát tại các nền kinh tế lớn đang được kiểm soát tốt, góp phần tăng cường sức mua của người tiêu dùng. Phần lớn các doanh nghiệp dệt may Việt Nam đã có đủ đơn hàng để sản xuất đến hết quý IV/2024, bao gồm cả mùa cao điểm cho mùa Giáng sinh và Tết dương lịch.

Khảo sát từ Hiệp hội Thời trang Hoa Kỳ (USFIA) cho thấy, Việt Nam có lợi thế cạnh tranh vượt trội hơn so với Trung Quốc và Bangladesh. Các doanh nghiệp thời trang tại Hoa Kỳ và các nước lân cận đang tìm kiếm nguồn cung từ các chuỗi cung ứng ngoài Trung Quốc nên sản phẩm từ Việt Nam đang được quan tâm, trong đó xu hướng tiêu dùng các sản phẩm bền vững gia tăng.

Kết quả khảo sát của USFIA cũng cho thấy các doanh nghiệp dệt may Việt Nam đang có lợi thế cạnh tranh so với các quốc gia xuất khẩu khác nhờ vị trí địa lý thuận lợi, hệ thống cảng biển phát triển, và khả năng sản xuất đa dạng các sản phẩm giá trị cao như áo vest, áo khoác mùa đông, đồ bơi… Sự đa dạng trong mẫu mã thiết kế và tốc độ giao hàng nhanh cũng giúp các doanh nghiệp Việt Nam thu hút sự quan tâm từ các đối tác quốc tế.

Bên cạnh đó, ngành dệt may của Việt Nam cũng ghi nhận sự tăng trưởng cao về thu hút đầu tư nước ngoài, với hơn 37 tỷ USD FDI vốn đầu tư tính đến cuối tháng 5/2024. Việc đầu tư vào các công nghệ hiện đại và cơ sở hạ tầng đã giúp Việt Nam nâng cao năng lực sản xuất và đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng từ các thị trường nước ngoài.

Ngoài các thị trường truyền thống như Hoa Kỳ và EU, các doanh nghiệp dệt may Việt Nam đang tích cực mở rộng xuất khẩu sang các thị trường mới như Trung Đông, châu Phi và đặc biệt là Nga. Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan Việt Nam, trong nửa đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu dệt may sang Nga tăng 86% so với cùng kỳ năm trước.

Dự báo tình hình xuất khẩu dệt may từ giờ đến cuối năm 2024, các doanh nghiệp dệt may Việt Nam đã chủ động lên kế hoạch đối phó với những diễn biến khó lường trên thế giới như xung đột quân sự Nga - Ukraine và bất ổn tại biển Đen, biển Đỏ. Những yếu tố này không còn là bất ngờ mà đã được các doanh nghiệp chủ động quản lý rủi ro và linh hoạt điều chỉnh kế hoạch. Tuy nhiên, ngành dệt may Việt Nam vẫn đối mặt với những thách thức nội tại như năng lực nhuộm, dệt còn hạn chế, ảnh hưởng đến khả năng mở rộng xuất khẩu.

Để duy trì tăng trưởng và nâng cao khả năng cạnh tranh dài hạn, các doanh nghiệp xuất khẩu dệt may đang tập trung vào các giải pháp như đầu tư vào công nghệ và tối ưu hóa quy trình sản xuất, tham gia sâu vào chuỗi giá trị OBM và ODM, tăng cường sản xuất nhờ nguồn nhập khẩu nguyên phụ liệu dồi dào…

Sự gia tăng nhập khẩu nguyên phụ liệu trong ngành dệt may, với kim ngạch đạt 2,41 tỷ USD trong tháng 7/2024 và hơn 15,83 tỷ USD trong 7 tháng đầu năm, cho thấy tiềm năng lớn trong việc phục hồi xuất khẩu. Hiện tại, mặt bằng lãi suất cho vay trung bình của các ngân hàng hiện ở mức thấp hơn so với năm ngoái, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn, chủ động nhập nguyên liệu phục vụ sản xuất.

Các doanh nghiệp dệt may hướng tới các mô hình sản xuất dưới thương hiệu gốc (OBM) và theo thiết kế gốc (ODM) không chỉ giúp tăng giá trị gia tăng cho sản phẩm mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng tăng cường đầu tư vào công nghệ mới, đặc biệt là công nghệ tự động hóa và quản lý chuỗi cung ứng, sẽ nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí và thời gian sản xuất. Với chỉ số sản xuất ngành dệt tăng 12,4% và chỉ số sản xuất trang phục tăng 6,2% trong 7 tháng đầu năm 2024 so với năm trước, các doanh nghiệp dệt may đang tận dụng tốt cơ hội từ thị trường để mở rộng sản xuất và đáp ứng nhu cầu tăng cao.

Dự tính đến cuối năm, nhiều khả năng Việt Nam có 7 thị trường xuất khẩu dệt may có kim ngạch đạt trên 1 tỷ USD, trong đó thị trường Mỹ có thể đạt 15-16 tỷ USD trong năm nay. Nếu xuất khẩu đạt khoảng 4 tỷ USD/tháng từ giờ đến cuối năm thì khả năng hiện thực hóa mục tiêu đạt 44 tỷ USD xuất khẩu cho toàn ngành là khả thi.

Hương Ly (Vietnam Business Forum)