Gắn sao OCOP cho sản phẩm điêu khắc nghệ thuật

Làng nghề Thiết Úng - được coi là cái nôi của nghề chạm khắc gỗ mỹ nghệ và tạc tượng thuộc xã Vân Hà, huyện Đông Anh, Hà Nội. Nhiều sản phẩm điêu khắc gỗ mỹ nghệ nơi đây đã được công nhận đạt 3,4 sao của chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” OCOP, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của địa phương này.

Nét tinh hoa nghệ thuật điêu khắc gỗ

Khác với số đông những làng nghề làm gỗ, làng nghề Thiết Úng, xã Vân Hà, huyện Đông Anh (Hà Nội) được biết đến là làng nghề điêu khắc gỗ mỹ nghệ lâu đời, bởi những nghệ nhân với đôi bàn tay tài hoa, tạo ra những sản phẩm chạm khắc, tạc tượng gỗ mỹ nghệ độc đáo. Qua hàng chục thế hệ, bao nhiêu lớp nghệ nhân đồ gỗ mỹ nghệ Vân Hà dần tạo được thương hiệu trên thị trường. Sau đó, nghệ nhân truyền thụ nghề cho người dân các xã lân cận. Nghề mộc dần lan tỏa khắp xã Vân Hà tạo được bản sắc, dấu ấn.

Chủ tịch Hội làng nghề Thiết Úng (xã Vân Hà) Đỗ Văn Cường cho biết: Để tạo ra một tác phẩm, trước tiên tôi sẽ phác họa hình ảnh tác phẩm định làm, sau đó dùng cưa để tạo hình thô, sau đó tiến hành đục từng chi tiết để tạo hình rõ nét tác phẩm. Đây cũng được xem là công đoạn quan trọng quyết định độ tinh, sự sắc nét và có hồn của tác phẩm.

Hộ kinh doanh của gia đình anh Đỗ Văn Cường có 05 sản phẩm là gỗ điêu khắc lợn phú quý, gỗ điêu khắc đài nến hoa sen, quả mít, tê giác một sừng… được công nhận OCOP 3 sao. Đặc biệt các tác phẩm điêu khắc về sen. Các sản phẩm gỗ điêu khắc đài nến hoa sen mà anh Cường chế tác mang nhiều ý nghĩa tâm linh. Hoa sen là loài hoa cao quý, thiêng liêng gắn liền với hình ảnh của Phật Giáo, là hiện thân của Đức Phật. Trong không gian thờ cúng của mỗi gia đình người Việt thường sẽ trưng bày đài nến hoa sen gỗ với mục đích làm tặng thêm sự tôn nghiêm và thanh tao cho không gian thờ tự. Sản phẩm này được anh Cường làm bằng tất cả sự đam mê nên khi bán ra thị trường rất được ưa chuộng.

“Đối với tôi, hoa sen là món quà vô giá từ thiên nhiên mang nét đẹp giản dị, tao nhã và thuần khiết. Sen hiện thân cho sức sống vươn lên, tinh thần mạnh mẽ của người Việt “gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”. Sen còn được gắn với hình ảnh của Đức Phật, với hình tượng của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Chính vì vậy, khi làm nghề điêu khắc gỗ, tôi nhận được nguồn cảm hứng đặc biệt để sáng tác nhiều tác phẩm về sen.” Anh Cường chia sẻ.

Không dừng lại ở các tác phẩm về sen, cơ sở gỗ mỹ nghệ Cường Hồng hiện có nhiều sản phẩm độc đáo về tượng gỗ, tranh gỗ, điêu khắc động vật... Trong đó, phần lớn đều do chính tay Nghệ nhân Đỗ Văn Cường tự thiết kế sáng tạo và trực tiếp điêu khắc.

Nâng tầm giá trị

Toàn xã Vân Hà hiện có 5 thôn với gần 2.600 hộ dân, trong đó 80% hộ dân làm nghề thủ công mỹ nghệ. Giá trị sản xuất hàng năm về đồ thủ công mỹ nghệ đạt khoảng 70% trong tổng thu nhập của toàn xã. Đặc biệt, xã có 14 nghệ nhân được UBND thành phố Hà Nội công nhận; 48 thành viên là đại diện các hộ sản xuất và doanh nghiệp sản xuất đồ gỗ trên địa bàn… Tham gia chương trình OCOP, Vân Hà có 31 sản phẩm gỗ mỹ nghệ được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao và 4 sao.

Ông Nguyễn Văn Nhuẩn – Phó Chủ tịch UBND xã Vân Hà cho biết: Hiện nay, nghề sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ là công việc mang lại thu nhập chính cho người dân trên địa bàn. Từ khi có Chương trình OCOP, UBND xã đã tuyên truyền, vận động để người dân tích cực tham gia nhằm nâng cao giá trị thương hiệu. Các chủ thể OCOP như cơ sở của Nghệ nhân Đỗ Văn Cường đã có nhiều cố gắng để phát triển sản phẩm, sáng tạo nhiều tác phẩm đồ gỗ mỹ nghệ độc đáo. Thời gian tới, UBND xã sẽ tiếp tục vận động nhân dân duy trì và phát triển nghề truyền thống, đề nghị cơ quan cấp trên tạo điều kiện cho bà con có mặt bằng ổn định để làm chợ gỗ, khu công nghiệp và tạo nguồn vốn cho sản xuất.

Ngày nay, những công đoạn sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ tại làng mộc Vân Hà vẫn được duy trì, nhưng nhờ áp dụng khoa học kỹ thuật nên đẩy nhanh được tốc độ, giảm bớt sức lao động chân tay. Vân Hà hiện cũng là nơi quy tụ nhiều công ty chuyên chế biến gỗ, tiêu thụ các mặt hàng đồ gỗ, doanh thu sản xuất đồ gỗ hiện nay chiếm 90% thu nhập của làng nghề trong đó các dòng gỗ dùng làm bàn ghế nội thất, giường tủ và đồ thờ chiếm ưu thế. Nghề làm gỗ giúp thay đổi bộ mặt nông thôn xã Vân Hà, nâng cao thu nhập của người dân để giúp họ có thể sống được với nghề và ngày càng sản xuất ra nhiều mẫu mã đẹp, đa dạng. Đặc biệt, hiện nay sản phẩm của làng nghề Vân Hà được quảng bá và xuất sang thị trường các nước châu Âu, Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc ngày một nhiều hơn.

Để hòa nhập xu thế phát triển, làng nghề gỗ Vân Hà đã chủ động có nhiều giải pháp giữ nghề và phát triển nghề. Các hộ sản xuất tiếp tục nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm và thiết kế mẫu sản phẩm phong phú, phù hợp nhu cầu, thị hiếu khách hàng; tăng cường tham gia đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP; tham gia các cuộc thi thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ, thi thiết kế mẫu sản phẩm du lịch thành phố Hà Nội và quốc gia.

Ngoài ra, làng nghề còn tổ chức các hoạt động định hướng, truyền dạy nghề tại chỗ cho thế hệ trẻ song song với học văn hóa tại các trường trên địa bàn. Làng nghề cũng chú trọng đẩy mạnh công nghệ 4.0 trong thông tin, quảng bá, giới thiệu sản phẩm trên các nền tảng mạng xã hội, cường hoạt động xúc tiến thương mại,... ông Nhuẩn cho biết thêm.

Nguồn: Vietnam Business Forum

Trang thông tin có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội