FDI Trung Quốc hướng đến giá trị gia tăng cao và bền vững hơn

Dù mới ở “tuổi lên 5”, nhưng KCN Liên Hà Thái (Green iP-1) đã chứng tỏ được rằng, với một chiến lược rõ ràng, Green iP-1 đã kiên trì phát triển một KCN kiểu mẫu, góp phần đưa tỉnh Thái Bình trở thành điểm sáng trong bản đồ thu hút FDI của cả nước. Vietnam Business Forum đã có cuộc trao đổi với ông Bùi Thế Long – Tổng Giám Đốc Công ty Cổ phần Green i-Park – chủ đầu tư hạ tầng Khu công nghiệp Liên Hà Thái (Green iP-1).

Ông đánh giá thế nào về xu hướng FDI Trung Quốc tại Việt Nam? Theo ông, dòng vốn này sẽ tập trung vào những lĩnh vực, ngành nghề và địa bàn nào?

Trung Quốc hiện nay là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam trong ASEAN. Trong những năm gần đây, Trung Quốc cũng là một trong những quốc gia có vốn đầu tư lớn nhất vào Việt Nam. Xu thế FDI từ Trung Quốc gia tăng cả về số lượng, chất lượng lẫn quy mô là một minh chứng rõ rệt cho thấy sức hấp dẫn của môi trường đầu tư Việt Nam. Dự án FDI Trung Quốc vào Việt Nam với 2 luồng đầu tư chính. Luồng thứ nhất từ chính doanh nghiệp Trung Quốc. Luồng thứ 2 từ việc dịch chuyển dòng vốn FDI theo xu hương “Trung Quốc +1”.

Đại diện công ty Cổ phần Green i-Park nhận giải thưởng Sao Vàng đất Việt năm 2024

Việc đầu tư vào Việt Nam không chỉ mang lại lợi ích cho các nhà đầu tư (NĐT) Trung Quốc trong việc giảm chi phí và mở rộng sản xuất mà còn hỗ trợ cho việc xuất khẩu từ Việt Nam sang các thị trường quốc tế. FDI Trung Quốc có khả năng vươn lên dẫn đầu về tổng vốn đầu tư vào Việt Nam trong tương lai gần, đặc biệt khi các doanh nghiệp Trung Quốc tiếp tục tìm kiếm các cơ hội mới trong bối cảnh chiến tranh thương mại và sự điều chỉnh của nền kinh tế Trung Quốc.

Mặc dù ngành sản xuất và chế tạo vẫn sẽ chiếm ưu thế, nhưng trong tương lai, đầu tư FDI từ Trung Quốc có thể sẽ chuyển mạnh sang các lĩnh vực công nghệ cao, nghiên cứu phát triển (R&D) và sản xuất xanh. Có thể nhận thấy một số xu hướng rõ rệt trong việc Trung Quốc hướng mạnh dòng vốn đầu tư vào Việt Nam, đặc biệt vào sản xuất linh kiện điện tử, công nghệ cao và năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió, điều này sẽ đóng góp đáng kể vào việc nâng cao tổng vốn FDI của Trung Quốc vào Việt Nam. Trong đó ngành ô tô điện cũng đang được NĐT Trung Quốc quan tâm khảo sát tích cực.

Bên cạnh những khu vực có hạ tầng phát triển mạnh mẽ như Bắc Ninh, Hải Phòng, Quảng Ninh…, Thái Bình đang nổi lên trong thu hút đầu tư nhờ kết nối cảng biển thuận lợi và chính sách ưu đãi hấp dẫn từ KKT Thái Bình.

Tôi tin tưởng rằng, sự gia tăng FDI từ Trung Quốc vào Việt Nam là một xu hướng mạnh mẽ và có thể sẽ tiếp tục trong tương lai gần. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích từ xu hướng này, Việt Nam cần tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, đồng thời kiểm soát rủi ro và thách thức có thể phát sinh từ sự gia tăng này, đảm bảo rằng sự phát triển này sẽ mang lại lợi ích bền vững cho nền kinh tế và xã hội Việt Nam

Những năm gần đây, dòng vốn FDI Trung Quốc vào Việt Nam có sự dịch chuyển đáng kể với nhiều dự án lớn, có quy mô công nghệ hiện đại. Ông có nhìn nhận thế nào về sự dịch chuyển này?

Sự dịch chuyển từ "lượng" sang "chất" trong dòng vốn FDI từ Trung Quốc vào Việt Nam là một tín hiệu tích cực, cho thấy các NĐT Trung Quốc đang hướng đến các lĩnh vực có giá trị gia tăng cao hơn và bền vững hơn.

Sau cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung và những biến động trong chuỗi cung ứng toàn cầu, nhiều công ty Trung Quốc đã chuyển hoạt động sản xuất sang các quốc gia như Việt Nam, nơi có các ưu đãi thuế quan và thuận lợi về vị trí địa lý.

Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã chuyển dịch sang các ngành công nghiệp kỹ thuật cao, linh kiện, phụ tùng cho sản xuất công nghiệp, điện tử, ô tô, năng lượng xanh sang Việt Nam như BOE, Goertek, BYD, Radian, Brotex, Wingtech, Deli, Trina Solar, Jinko solar,…. Những dự án lớn và công nghệ cao sẽ thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp mới như công nghệ thông tin, điện tử, tự động hóa và năng lượng tái tạo của Việt Nam.

Mặt khác, các dự án này sẽ giúp Việt Nam tiếp nhận công nghệ mới, từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ, đa dạng hóa nền kinh tế, tạo ra các cơ hội việc làm chất lượng cao, giảm bớt sự phụ thuộc vào các ngành công nghiệp truyền thống, gia tăng cơ hội tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Đồng thời, đầu tư lớn vào R&D sẽ thúc đẩy năng lực đổi mới, tạo ra sản phẩm giá trị cao và nâng cao khả năng cạnh tranh của Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Sự dịch chuyển về "chất" của dòng vốn FDI từ Trung Quốc vào Việt Nam đang chuyển dịch sang công nghệ cao, tạo cơ hội nhưng cũng đặt ra thách thức cạnh tranh cho doanh nghiệp trong nước. Việt Nam cần hỗ trợ doanh nghiệp nội địa nâng cao năng lực sản xuất, đồng thời cải thiện hạ tầng logistics, giảm chi phí vận chuyển và hoàn thiện khung pháp lý để giữ lợi thế trước Thái Lan, Malaysia và Indonesia. Bên cạnh đó, việc đào tạo nhân lực trong các ngành công nghệ cao, đặc biệt là mạch tích hợp, sẽ giúp Việt Nam đón đầu làn sóng dịch chuyển chuỗi cung ứng từ Trung Quốc.

Nhìn chung, dòng vốn FDI từ Trung Quốc đã mang lại cơ hội lớn để Việt Nam thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cấp chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, để tận dụng tốt làn sóng này, Việt Nam cần tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và thúc đẩy chuyển giao công nghệ nhằm đạt được vị thế cao hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Với chặng đường 5 năm thu hút đầu tư, Green iP-1 đã gặt hái kết quả nổi bật nào, đặc biệt với việc thu hút dòng vốn FDI Trung Quốc tại Green iP-1, thưa ông? 

Ngay từ những ngày đầu thành lập, chúng tôi đã hướng đến xây dựng KCN xanh, hiện đại, ưu tiên các ngành nghề công nghệ điện, điện tử, công nghệ ô tô,… hạn chế tối đa ảnh hưởng đến môi trường.

Đặc biệt, trong bối cảnh nền kinh tế đang có những chuyển biến tích cực và hướng tới mục tiêu Net zero, chúng tôi tập trung phát triển KCN theo tiêu chuẩn ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị). Chính vì vậy, KCN Green iP-1 được quy hoạch xây dựng phát triển hạ tầng nhằm đáp ứng yêu cầu của các NĐT, bắt kịp xu thế toàn cầu, từ đó tạo ra một tương lai phát triển bền vững và thịnh vượng cho công ty.

Văn phòng Công ty Cổ phần Green i-Park tại KCN Green iP-1

Với mục tiêu phát triển bền vững, KCN Green iP-1 đã thiết kế áp dụng các giải pháp công nghệ xanh, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Công ty chú trọng sử dụng năng lượng tái tạo và bảo vệ tài nguyên nước để tạo ra một KCN không chỉ phục vụ sản xuất mà còn bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên. GiP đã lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái với công suất 100 kW, giảm khí thải và tiêu thụ điện từ nguồn không tái tạo. Ngoài ra, KCN đã trồng thêm gần 10.000 cây xanh trong khuôn viên KCN nhằm cải thiện chất lượng không khí, tạo không gian xanh cho người lao động và môi trường xung quanh. Đây chính là nền tảng để GiP phát triển lâu dài và mang lại lợi ích bền vững cho cả doanh nghiệp và xã hội.

Chặng đường 4 năm thu hút đầu tư, Green iP-1 đã đạt được những thành tựu ấn tượng, Green iP-1 đã thu hút được nhiều NĐT trong và ngoài nước, đặc biệt là NĐT Trung Quốc. Tính đến nay, Green iP-1 đã lấp đầy 51% với gần 31 NĐT đến từ Hàn Quốc, Đài Loan, Trung Quốc,… tổng vốn đầu tư đạt gần 1,6 tỷ USD. Các NĐT đã chọn Green iP-1 làm điểm đến do lợi thế về vị trí địa lý, chi phí lao động hợp lý, ưu đãi thuế, sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và đặc biệt chúng tôi có đội ngũ cán bộ công nhân viên giàu kinh nghiệm, nhiệt huyết với công việc. Chúng tôi đồng hành với các NĐT trong suốt 50 năm, hỗ trợ từ khi khảo sát cho đến quá trình hoạt động tại KCN.

Dòng vốn FDI từ Trung Quốc tại Green iP-1 đã tăng trưởng đáng kể. Hiện nay, có 15 NĐT Trung Quốc đầu tư tại KCN Green iP-1 với tổng vốn đầu tư gần 370 triệu USD, chiếm 23% tổng vốn đầu tư KCN đã thu hút được. Nhiều công ty Trung Quốc, đặc biệt trong các lĩnh vực điện tử, lắp ráp ô tô và sản xuất hàng tiêu dùng,… cũng đang tích cực khảo sát đầu tư tại KCN. Chúng tôi tin tưởng rằng, năm 2025, KCN Green iP-1 tiếp tục là điểm đến hấp dẫn cho các NĐT Trung Quốc.

Nhân sự kiện tuyên truyền 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Trung Quốc, Green i-Park có lời chúc cũng như cam kết nào với đối tác, thưa ông?

Một số hoạt động của Ban lãnh đạo Công ty tại Thâm Quyến, Trung Quốc

Nhân dịp kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Trung Quốc, Green i-Park xin gửi lời chúc mừng tốt đẹp đến các đối tác và NĐT Trung Quốc.

Chúng tôi luôn sẵn sàng hợp tác với các đối tác Trung Quốc, hỗ trợ tối đa trong việc kết nối, thúc đẩy các cơ hội đầu tư tại Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực điện tử, công nghệ cao, sản xuất xanh và năng lượng tái tạo, nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ môi trường.

Green i-Park cam kết sẽ tiếp tục đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng hiện đại, mang đến dịch vụ chất lượng tốt nhất, hướng tới xây dựng một hệ sinh thái công nghiệp xanh, bền vững cùng với đó là các ưu đãi cao nhất để tạo ra một môi trường đầu tư tối ưu cho các NĐT Trung Quốc tại Việt Nam.

Chúng tôi rất mong được đồng hành cùng các NĐT Trung Quốc trong tương lai và cũng tin tưởng rằng mối quan hệ hợp tác này sẽ ngày càng phát triển, góp phần không nhỏ vào việc thúc đẩy hợp tác phát triển kinh tế và sự thịnh vượng chung của hai quốc gia.

Trân trọng cảm ơn ông!

Trần Trang (Vietnam Business Forum)