Trao quyền phụ nữ bền vững

Việc trao quyền cho phụ nữ và đạt được bình đẳng giới giúp xã hội đảm bảo sự phát triển bền vững của một quốc gia. Nhiều nhà lãnh đạo và học giả thế giới đã lập luận rằng phát triển bền vững là không thể nếu không có bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ.

Thúc đẩy quyền của phụ nữ

Quá trình bình đẳng giới vẫn còn nhiều thách thức. Theo các nhà nghiên cứu về trao quyền cho phụ nữ, có 03 lĩnh vực cơ bản cần phải được nghiên cứu sâu hơn để góp phần đảm bảo trao quyền phụ nữ.

Về chính trị - xã hội, hiện tỷ lệ nữ giới làm công việc lãnh đạo, quản lý đã được cải thiện nhưng vẫn còn thấp so với các vị trí lãnh đạo, quản lý nói chung, so với sự gia tăng của lực lượng lao động nữ nói riêng.

Về kinh tế, theo các nhà nghiên cứu, mức lương thấp đang có tác động đến cuộc sống gia đình khi các cuộc thăm dò các gia đình thu nhập ít hơn mức lương đủ sống chỉ ra rằng: Gần 32% nữ giới cảm thấy mức lương thu nhập thấp ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng mối quan hệ của họ với bạn đời, dẫn đến hạnh phúc gia đình tan vỡ, trong đó người phụ nữ là người thiệt thòi nhất.

Về lĩnh vực chuyển đổi số, phụ nữ lo ngại về việc bị trí tuệ nhân tạo (AI) thay thế hơn đồng nghiệp nam. Theo các nhà nghiên cứu, 46% phụ nữ và 37% nam giới lo lắng về việc tự động hóa do AI điều khiển thay thế họ trong công việc hiện tại.

Hiện nay, ở Việt Nam, phụ nữ chiếm 51% lực lượng lao động và đóng vai trò chính trong công việc gia đình và nuôi dạy con cái. Tỷ lệ nữ giới làm công việc lãnh đạo, quản lý đã được cải thiện nhưng vẫn còn thấp so với các vị trí lãnh đạo, quản lý nói chung và với sự gia tăng của lực lượng lao động nữ nói riêng. Ngoài ra, để tăng thu nhập cho người lao động, Nhà nước đang tập trung các chính sách tinh giản bộ máy và đặc biệt là điều chỉnh mức lương tối thiểu. Trong những năm gần đây, các quy định về lương tối thiểu quốc gia trở thành chương trình nghị sự quan trọng ở nước ta.

Theo Nghị định 74/2024/NĐ-CP ngày 30/6/2024, mức lương tối thiểu theo các vùng từ ngày 01/7/2024 tăng bình quân từ 200.000 đồng đến 280.000 đồng so với mức lương tối thiểu hiện hành tại Nghị định số 38/2022/NĐ-CP. Tuy nhiên, mức lương tối thiểu vẫn không đuổi kịp mức sống tối thiểu và đến nay kém xa mức lương đủ sống.

Trong bối cảnh đảm bảo trao quyền cho phụ nữ bền vững, có một sự đồng thuận cho rằng, các lĩnh vực này (chính trị - xã hội, kinh tế, chuyển đổi số) cần được xác định đúng và phát triển để góp phần thúc đẩy quyền của phụ nữ.

Giúp phụ nữ hạnh phúc hơn

Việc thực hiện tốt các nguồn lực sẽ giúp người phụ nữ hạnh phúc hơn.

Trong đó, nguồn lực chính trị - xã hội, cần nghiên cứu và ban hành kịp thời các văn bản pháp luật, chính sách có liên quan đến phụ nữ. Nhà nước cần có nhiều chính sách thiết thực hơn nữa bảo đảm quyền lợi chính đáng cho phụ nữ. Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cần phát huy vai trò thể chế chính trị - xã hội của mình, tiếp tục đổi mới tổ chức và phương thức hoạt động. Chú trọng xây dựng đội ngũ nữ trí thức, nữ doanh nhân gắn với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, với quá trình cấu trúc lại nền kinh tế và hội nhập quốc tế.

Nguồn lực Tài chính, triển khai tốt việc tinh giản bộ máy hành chính từ Trung ương đến địa phương kết hợp với đào tạo, tuyển dụng cán bộ và ứng dụng khoa học công nghệ để nâng cao năng suất tạo hiệu ứng cộng hưởng để kinh tế - xã hội phát triển và nâng cao sức cạnh tranh. Trên cơ sở đó xây dựng hệ thống lương tối thiểu và chính sách an sinh xã hội tiến bộ để đảm bảo nguồn lực tài chính cho các hộ gia đình cũng như quyền của phụ nữ - các tế bào gốc của xã hội phát triển bền vững.

Bên cạnh đó, việc phát triển dịch vụ tài chính vi mô giúp bộ phận người nghèo trong xã hội bảo vệ mình khỏi những rủi ro khác nhau và đa dạng hóa hoạt động kinh doanh, tăng nguồn thu nhập. Đây được coi là công cụ quan trọng trong việc giảm nghèo và trao quyền kinh tế cho phụ nữ. Các tổ chức tài chính vi mô hướng đến việc trao quyền cho phụ nữ trong cộng đồng bằng cách cho họ tiếp cận các khoản vay lãi suất thấp mà không cần thế chấp. Cụ thể hơn, các tổ chức tài chính vi mô hướng đến việc cung cấp tín dụng vi mô cho những phụ nữ muốn trở thành doanh nhân.

Đặc biệt, nhìn về tương lai sự phát triển mạnh mẽ của khoa học và công nghệ, đặc biệt là AI, 77% nhân viên mới vào nghề sẽ thấy vai trò công việc của họ thay đổi vào năm 2025 và những năm sắp tới. Trong bối cảnh mới này, những người phụ nữ có tầm nhìn về AI, cần chủ động hội nhập và phát triển để nâng cao kỹ năng và sức cạnh tranh của chính mình như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Chị em phụ nữ không nên ngồi chờ Chính phủ, chờ Đảng ra chỉ thị giải phóng cho mình mà tự mình phải tự cường, phải đấu tranh”,…

Cơ hội thúc đẩy năng suất và chuyển đổi các ngành công nghiệp bằng AI tạo sinh đang tăng theo cấp số nhân. Kết hợp phân tích sắc bén với giao tiếp tuyệt vời có thể mang lại cho phụ nữ siêu năng lực trong thời đại AI tạo sinh. Bằng cách tận dụng bối cảnh AI đang phát triển, họ có thể tạo ra những cách mới để mang lại giá trị kinh doanh và thăng tiến sự nghiệp. Với rất nhiều lợi ích đạt được, đã đến lúc phụ nữ nắm quyền chủ động trên các diễn đàn, đổi mới có trách nhiệm và tăng cường vai trò lãnh đạo trong tương lai.

Cùng với hàng loạt chính sách đổi mới mạnh mẽ trong kỷ nguyên chuyển mình của đất nước, tháng 3 – tháng của phụ nữ năm nay là thời điểm thích hợp để bắt đầu những nguồn lực bền vững và giúp người phụ nữ hạnh phúc hơn trong gia đình và thăng tiến hơn ở nơi làm việc,… và cuối cùng là đảm bảo trao quyền phụ nữ một cách bền vững trong xã hội.

Ts. Đoàn Duy Khương

Nguồn: Vietnam Business Forum