Hội nghị khoa học toàn quốc về Sốt xuất huyết Dengue 2025: Hiện thực hóa các hành động toàn diện trong kiểm soát Sốt xuất huyết

Mới đây, tại TP.Hồ Chí Minh đã diễn ra Hội nghị khoa học toàn quốc về Sốt xuất huyết Dengue 2025 (Vietnam Dengue Summit – VDS 2025). Sự kiện Với chủ đề "Hiện thực hóa các hành động toàn diện trong kiểm soát Sốt xuất huyết Dengue", do Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh chủ trì, cùng sự đồng hành của Công ty TNHH Dược phẩm Takeda Việt Nam.

Sự kiện quy tụ hơn 700 đại biểu, gồm đại diện Bộ Y tế, Tổ chức Y tế Thế giới, chuyên gia từ các cơ quan y tế, viện nghiên cứu, bệnh viện và các tổ chức quốc tế. Đây là hội nghị khoa học quy mô toàn quốc với trọng tâm thảo luận về giải pháp đa chiều nhằm kiểm soát hiệu quả bệnh Sốt xuất huyết Dengue – một trong những thách thức y tế công cộng lớn nhất tại Việt Nam hiện nay.

Việt Nam: Một trong những “điểm nóng” của sốt xuất huyết Dengue

Phát biểu tại hội nghị, PGS.TS.BS. Nguyễn Vũ Trung, Viện Trưởng Viện Pasteur TP.Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Việt Nam là một trong những điểm nóng của sốt xuất huyết Dengue trên toàn cầu, với diễn biến khó lường: không còn theo mùa mà kéo dài quanh năm và hay đổi giữa các địa phương. Thực tế này đòi hỏi một chiến lược dự phòng – giám sát – điều trị – truyền thông toàn diện, có sự phối hợp đa ngành”.

PGS.TS.BS. Nguyễn Vũ Trung, Viện Trưởng Viện Pasteur TP.Hồ Chí Minh

Sốt xuất huyết Dengue được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xếp vào danh sách 10 mối đe dọa sức khỏe toàn cầu cần ưu tiên ứng phó. Việt Nam có tỷ lệ mắc thuộc nhóm cao nhất Đông Nam Á. Mỗi năm, cả nước ghi nhận hơn 100.000 trường hợp mắc; riêng năm 2022 có gần 370.000 ca - mức cao nhất trong lịch sử. Tính từ đầu năm đến hết tháng 10/2025, cả nước đã ghi nhận 110.503 trường hợp mắc sốt xuất huyết Dengue và 23 trường hợp tử vong, số mắc cao hơn 16,8% và tử vong cao hơn 02 trường hợp so với cùng kỳ năm 2024.

Những biến đổi dịch tễ gần đây cho thấy sốt xuất huyết Dengue ngày càng phức tạp. Trình bày tại hội nghị TS.BS. Ngũ Duy Nghĩa - Trưởng khoa Kiểm soát Bệnh truyền nhiễm, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung Ương cho biết tỷ lệ mắc sốt xuất huyết Dengue trên 100.000 dân thuộc nhóm cao nhất trong các bệnh truyền nhiễm. Hiện nay bệnh lưu hành trên nhiều vùng miền trên toàn quốc: chủ yếu tại khu vực phía Nam, tiếp sau là miền Bắc, miền Trung và khu vực Tây Nguyên. Độ tuổi mắc cũng thay đổi rõ rệt: tại khu vực phía Nam, tỷ lệ người bệnh trên 15 tuổi đã tăng từ 18% (năm 1999) lên 53% (năm 2022), cho thấy sốt xuất huyết Dengue là nguy cơ với mọi lứa tuổi chứ không chỉ riêng trẻ em.

Trong bối cảnh bệnh diễn biến khó lường và bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, GS.TS. Vũ Sinh Nam - Cố vấn cao cấp về Sốt xuất huyết Dengue Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung Ương, Tổng thư kí Hội Y học dự phòng Việt Nam – nhấn mạnh rằng Việt Nam chỉ có thể kiểm soát hiệu quả sốt xuất huyết Dengue khi chuyển từ ứng phó thụ động sang chiến lược chủ động, kết hợp đồng thời nhiều biện pháp dự phòng.  Theo khuyến nghị của WHO, chiến lược chủ động này phải mang tính tích hợp, toàn diện, bao gồm: kiểm soát véc-tơ, giám sát dịch tễ, truyền thông thay đổi hành vi, điều trị dựa trên y học chứng cứ và dự phòng chủ động bằng tiêm chủng. Theo giáo sư, sự phối hợp liên tục giữa các yếu tố này sẽ giúp giảm nguy cơ bùng phát dịch và giảm tỷ lệ ca nặng trong cộng đồng.

Ông Benjamin Ping - Tổng Giám đốc Takeda Việt Nam

Chia sẻ tại hội nghị, ông Benjamin Ping - Tổng giám đốc Takeda Việt Nam cho biết: “Mặc dù nhận thức về bệnh sốt xuất huyết khá cao, khảo sát của chúng tôi cho thấy phần lớn người dân vẫn chưa hiểu đầy đủ về nguy cơ và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Về nguy cơ, mỗi năm Việt Nam ghi nhận khoảng 100.000 trường hợp mắc sốt xuất huyết. Hiện bệnh đã xảy ra quanh năm, trên phạm vi cả nước từ Nam ra Bắc, và ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi – từ trẻ em, người trưởng thành cho đến người cao tuổi. Về mức độ nghiêm trọng, sốt xuất huyết có thể dẫn đến nhập viện, khiến các bậc phụ huynh phải nghỉ làm và trẻ em phải nghỉ học trong một thời gian dài”. Ông cho biết thêm, gánh nặng sốt xuất huyết không chỉ tác động đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh, mà còn gây áp lực tài chính và kinh tế đáng kể đối với các gia đình và toàn xã hội.

Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu đối với bệnh sốt xuất huyết, vì vậy phòng bệnh là vô cùng quan trọng. Điều này cho thấy cần có cách tiếp cận toàn diện, kết hợp giữa kiểm soát muỗi truyền bệnh, truyền thông nâng cao nhận thức về nguy cơ, tăng cường giám sát dịch tễ và giải pháp tiêm chủng hiện đã có mặt tại Việt Nam. Vắc-xin sốt xuất huyết Dengue của Takeda đã được WHO khuyến nghị sử dụng tại các quốc gia có gánh nặng bệnh cao, được phê duyệt tại 41 quốc gia, với hơn 21 triệu liều đã được phân phối trên toàn cầu.

Bốn chủ đề trọng tâm của chiến lược kiểm soát sốt xuất huyết Dengue toàn diện

Hội nghị năm nay xoay quanh bốn trụ cột chính trong kiểm soát sốt xuất huyết Dengue: truyền thông, điều trị, dự phòng và dự báo. Các chủ đề này được phản ánh xuyên suốt hai ngày hội nghị 28 và 29/11 thông qua chuỗi đào tạo, báo cáo và thảo luận chuyên sâu.

Ngày 28/11, chương trình tiền hội nghị tập trung vào việc kết nối các chuyên gia và đồng thời phát triển năng lực nghiên cứu khoa học, với ba phiên thảo luận song song về: tầm nhìn sốt xuất huyết Dengue tại Việt Nam, kỹ năng trình bày dữ liệu khoa học, và hướng dẫn viết báo cáo khoa học.

Hoạt động triển lãm và trình bày poster khoa học cũng đã góp phần lan tỏa tri thức và tăng cường giá trị khoa học của hội nghị. Hoạt động này đã thu hút gần 30 nhóm nghiên cứu từ các viện chuyên môn, các trường đại học và các bệnh viện trên toàn quốc, chia sẻ các chủ đề đa dạng từ dịch tễ, dự phòng, điều trị sốt xuất huyết Dengue đến truyền thông giáo dục sức khỏe cộng đồng.

Phiên toàn thể trong ngày 29/11 đã mang đến bức tranh toàn diện, chiến lược rõ ràng hơn về kiểm soát sốt xuất huyết Dengue. Tại đây, các chuyên gia cập nhật những xu hướng mới và chia sẻ kinh nghiệm triển khai trong thực tế. Bài báo cáo giới thiệu mô hình dự phòng chủ động từ Argentina, quốc gia tại khu vực Mỹ Latinh đang chịu gánh nặng sốt xuất huyết Degnue lớn, là một tham khảo cho việc xây dựng các giải pháp phù hợp bối cảnh Việt Nam.

Đồng thời, cuốn sách chuyên khảo “Sốt xuất huyết Dengue – Đồng hành cùng nâng cao nhân lực cho cộng đồng y khoa” được ra mắt, nhằm hỗ trợ tăng cường năng lực chuyên môn cho tuyến y tế cơ sở. Bên cạnh đó, phiên toàn thể cũng đề cập đến một số tiến bộ khoa học mới, bao gồm ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong giám sát và dự báo dịch, mở ra các hướng tiếp cận mới, góp phần hỗ trợ công tác phòng chống sốt xuất huyết Dengue trong tương lai.

Ngoài ra, trong khuôn khổ hội nghị diễn ra các phiên thảo luận chuyên sâu xoay quanh 3 chủ đề chính: truyền thông sốt xuất huyết Dengue trong thời đại mới, điều trị lâm sàng sốt xuất huyết Dengue và dự phòng & mô hình dự báo dịch tễ sốt xuất huyết Dengue. Hội nghị tạo diễn đàn trao đổi giữa đội ngũ chuyên gia và lực lượng tuyến đầu, góp phần thúc đẩy cách tiếp cận đa ngành trong ứng phó với sốt xuất huyết Dengue.

Hiệp lực đa ngành: Nền tảng vững chắc cho kiểm soát sốt xuất huyết Dengue tại Việt Nam

VDS 2025 thể hiện nỗ lực chung tay kiểm soát sốt xuất huyết Dengue, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu khiến dịch không còn theo mùa mà diễn ra quanh năm, đồng thời thúc đẩy căn bệnh này trở thành bệnh truyền nhiễm do muỗi truyền có tốc độ lây lan nhanh nhất toàn cầu.

Sự kiện quy tụ các chuyên gia đến từ Viện Vệ sinh Dịch tễ/Pasteur khu vực, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật (KSBT), Trường Đại học Y dược, trung tâm chăm sóc sức khỏe, bệnh viện trên cả nước và các tổ chức quốc tế, tạo nên mạng lưới hợp tác chặt chẽ giúp hệ thống y tế chủ động hơn trước các nguy cơ diễn biến khó lường của dịch bệnh.

Tại hội nghị, các chuyên gia đồng thuận rằng kiểm soát sốt xuất huyết Dengue đòi hỏi sự hiệp lực toàn diện; sự phối hợp nhịp nhàng giữa y tế dự phòng, điều trị, truyền thông và cả sự chung tay của cộng đồng để giảm thiểu gánh nặng bệnh tật. Tất cả hướng tới những mục tiêu chung, bao gồm: giảm tỷ lệ mắc, tỷ lệ tử vong, kiểm soát không để dịch lớn xảy ra và thúc đẩy xã hội hóa công tác phòng chống. Để đạt được điều đó, dự phòng chủ động - trong đó có tiêm chủng, đang đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc giảm gánh nặng bệnh và hỗ trợ hệ thống y tế ứng phó hiệu quả hơn trước nguy cơ bùng phát dịch.

Hội nghị khép lại với định hướng hành động thống nhất, thể hiện nỗ lực phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị, cam kết mạnh mẽ trong thúc đẩy tiến bộ khoa học, và cách tiếp cận toàn diện nhằm hỗ trợ Việt Nam tăng cường hiệu quả kiểm soát sốt xuất huyết Dengue.

Nguồn: Vietnam Business Forum