Tổng giám đốc Lê Văn Kháng: “Coimex luôn phấn đấu là đơn vị dẫn đầu trong xuất khẩu Surimi”

Chỉ với một quyết định thành lập, không vốn, không văn phòng, không trụ sở làm việc, sau 23 năm thành lập, Doanh nhân Lê Văn Kháng (Hai Kháng) đã chèo lái con thuyền Coimex vượt qua bão táp, khủng hoảng của nền kinh tế thế giới, xây dựng thành công thương hiệu Surimi Việt Nam trên thị trường quốc tế, luôn là doanh nghiệp dẫn đầu cả nước về kim ngạch xuất khẩu sang thị trường EU và Liên Bang Nga.

Tàu đánh bắt xa bờ của Coimex

Là một doanh nghiệp chuyên khai thác đánh bắt hải sản, hàng ngày phải chứng kiến cảnh hàng trăm tấn cá được khai thác về nhưng không có nơi tiêu thụ, Hai Kháng đã luôn nung nấu suy nghĩ phải biến những con cá tạp của biển khơi thành đồng đô la chứ không thể để làm mắm, làm phân bón. Từng ngồi cả ngày đêm bán cá với công nhân nên ông rất thấu hiểu nỗi khổ của bà con ngư dân, bỏ ra bao nhiêu mồ hôi, công sức mà lợi nhuận thu về thì không được bao nhiêu, đời sống bà con ngư dân đã vất vả lại càng them vất vả.

Năm 1995, trong những chuyến công tác xúc tiến thị trường, ông được một người bạn giới thiệu về công nghệ sản xuất Surimi - một loại chả cá được làm từ các loại cá tạp, có giá trị dinh dưỡng cao. Sang Hàn Quốc tham quan dây chuyền sản xuất Surimi, thấy phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam, Hai Kháng quyết định đầu tư dây chuyền sản xuất Surimi hiện đại của Hàn Quốc để sản xuất sản phẩm này. Mặc dù chưa hề biết gì về Surimi và công nghệ sản xuất ra sao, nhưng ông đã quyết tâm phải tạo ra những bước đột phá để làm sao cho ngư dân đi đánh cá về có nơi tiêu thụ, để ngư dân yên tâm ra khơi khai thác, bám biển, bám ngư trường, có như vậy thì mảnh đất Côn Đảo mới khởi sắc lên được.

Ngoài mặt hàng chính là Surimi, đội ngũ cán bộ công nhân viên của công ty đã không ngừng sáng tạo, học hỏi nghiên cứu và sản xuất thêm nhiều mặt hàng mới, đáp ứng đơn đặt hàng ngày càng cao của khách hàng. Năm 2002 Coimex đã đầu tư thêm một nhà máy mô phỏng Surimi với tổng số vốn 17 tỉ đồng để đa dạng hóa các sản phẩm. Surimi mô phỏng là một loại sản phẩm đòi hỏi sự phức tạp và tinh tế trong khâu chế biến, mùi vị phải thật hoàn hảo với các sản phẩm: Càng cua, Tôm mô phỏng đóng hộp, patê cá đóng hộp có hương vị giống như các loại tôm thật, cá thật với chất lượng cao.

Sản phẩm Surimi tôm

Vừa làm, vừa học hỏi, tích lũy kinh nghiệm sản xuất Surimi trong suốt gần 20 năm, và trong 5 năm trở lại đây sản phẩm Surimi và Surimi mô phỏng của Coimex đã khẳng định được thương hiệu ở thị trường trong nước và quốc tế. Mỗi năm công ty có thể xuất khẩu trung bình 20.000 tấn surimi nguyên liệu và hàng ngàn tấn sản phẩm surimi mô phỏng. Những năm gần đây, tổng giá trị xuất khẩu của công ty đạt trên dưới 40 triệu USD/năm. Có thời điểm, như năm 2007, khối lượng surimi và các sản phẩm sau surimi của Coimex xuất khẩu ước chiếm khoảng ¼ tổng khối lượng surimi xuất khẩu của cả nước. Đặc biệt là từ 2008, xuất khẩu surimi Việt Nam liên tục tăng mạnh, cả về số lượng và giá trị. Năm 2010 giá trị xuất khẩu của Coimex đạt gần 40 triệu USD, tăng 60% so với 23,4 triệu USD năm 2009, chiếm 20% tổng xuất khẩu surimi của Việt Nam, năm 2011 giá trị xuất khẩu đạt 42,3 triệu USD, dẫn đầu toàn quốc về xuất khẩu Surumi sang thị trường EU.

Do sản phẩm chế biến ra tận dụng được các nguyên liệu có sẵn trong nước nên kim ngạch xuất khẩu mà Coimex mang về có giá trị cao hơn những sản phẩm xuất khẩu của các doanh nghiệp khác được nhập nguyên phụ liệu từ nước ngoài về.

Thành công nhờ có sự chèo lái của người “thuyền trưởng” giỏi

Nhiều đồng nghiệp, bạn bè ví doanh nhân Lê Văn Kháng như là một người thuyền trưởng chèo lái con thuyền Coimex vượt qua sóng gió quả không sai. Ông đã hết lần này đến lần khác đưa Coimex vượt sóng một cách ngoạn mục. Lần đầu tiên, từ một chiến sĩ an ninh, chuyển sang làm kinh tế theo sự phân công của lãnh đạo Quận Côn đảo lúc bấy giờ, ông đã trở thành đối tác của chính mình khi thế chấp căn nhà duy nhất của gia đình lấy vốn cho công ty hoạt động. Tin tưởng vào sự phân công của lãnh đạo, tin tưởng vào chính khả năng của mình, ông đã thành công trong việc huy động nguồn lực để xây dựng Coimex từ một xí nghiệp nhỏ trở thành một công ty lớn của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Ông cũng là người dám mạnh dạn “khoán 10” trong nghề cá, ăn chia tỷ lệ 50/50 với thuyền viên tạo nên một cú hích cho sản lượng đánh bắt của công ty và ổn định đời sống cán bộ, thuyền viên.

Những khó khăn trong việc khai thác hải sản trên biển, những biến cố dồn dập của thị trường tiêu thụ trong nước và xuất khẩu cuối những năm 90 đã khiến đời sống cán bộ công nhân viên Coimex lâm vào bĩ cực, ông đã lăn lộn, tìm kiếm thị trường xuất khẩu mới, mạnh dạn đầu tư công nghệ sản xuất Surimi để tận dụng những con cá tạp biến chúng thành đô la, ổn định đời sống cán bộ công nhân viên xây dựng thành công thương hiệu Surimi Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Phó chủ tịch thường trực Nguyễn Sinh Hùng trao cúp vàng doanh nhân doanh nghiệp xuất sắc cho TGĐ Lê Văn Kháng

Hơn 10 năm lăn lộn với Surimi, ông đã cùng đồng nghiệp xây dựng được một hệ thống đối tác tiêu thụ bền vững, xây dựng được một mạng lưới cung cấp nguyên liệu ổn định thì năm 2008, sóng gió lại ập đến thử thách thêm lòng người. Cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu như một cơn lốc xoáy quét sạch những gì trên đường chúng gặp phải. Nặng nhất là những ngành nghề liên quan đến xuất nhập khẩu. Nhiều doanh nghiệp chế biến thủy sản phá sản, đa số hoạt động cầm chừng. Đối tác của Coimex không có khả năng tiêu thụ những đơn hàng đã đặt, làm sao có thể mong xuất khẩu những đơn hàng mới. Trước sự sống còn của doanh nghiệp, của hơn 500 cán bộ công nhân viên, Hai Kháng đã quyết định làm một việc mà không một chủ doanh nghiệp nào lúc đó dám làm đó là bán nợ hàng cho đối tác. Vừa thực hành tiết kiệm, giảm giá thành sản phẩm tới mức tối đa, giảm lợi nhuận, cung cấp cho đối tác những sản phẩm phù hợp với thị trường, vừa cho đối tác nợ luân phiên theo phương châm “giúp người cũng chính là giúp mình” ông đã giúp nhiều đối tác của mình vực dậy kinh doanh. Bản thân Coimex cũng duy trì ổn định việc làm cho công nhân. Kết quả vượt lên sự mong đợi của ông và các đồng nghiệp, kim ngạch xuất khẩu của Coimex năm 2008 - chính tâm của sự khủng hoảng kinh tế toàn cầu - đạt mức kỷ lục gần 39 triệu USD. Cũng sau “cú vượt khủng hoảng” ngoạn mục đó của mình, Coimex được nhiều đối tác tìm đến hơn, sản phẩm sản xuất ra không đủ để tiêu thụ. Các đối tác đến với Coimex không chỉ vì sản phẩm Surimi của doanh nghiệp đảm bảo các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 9001 - 2008, HACCP; Coude châu âu EU – DL286 và 520, HALLA, BRC (an toàn thực phẩm toàn cầu)... mà còn bởi tấm lòng của người lãnh đạo doanh nghiệp, sẵn sàng chia sẻ khó khăn với đối tác, bạn hàng của mình.

Phó bí thư tường trực tỉnh ủy Phạm Quang Khải trao Huân chương Độc lập Hạng III cho Coimex

"Chúng tôi luôn phấn đấu là đơn vị đi đầu trong xuất khẩu surimi của Việt Nam bằng cả chất lượng và cái tâm của mình” – Hai Kháng chia sẻ. Chúng tôi hiểu cái tâm của người chủ doanh nghiệp không chỉ nằm trong việc cho ra những sản phẩm bảo đảm chất lượng, an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng; không chỉ bằng việc chăm lo đến đời sống cán bộ công nhân viên, thực hiện tốt trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, mà cái tâm đó còn được thể hiện ở lòng tin và chữ tín đối với khách hàng. Trong cơn bĩ cực, ông tin tưởng đối tác bán nợ hàng để họ vực lại sản xuất, cho ngư dân ứng một phần tiền xăng dầu để ra khơi đánh bắt, không thuần túy chỉ là việc xây dựng mạng lưới đầu ra, đầu vào cho sản phẩm mà đó là tình người. Cũng chính bởi thế mà khi doanh nghiệp thiếu vốn để đầu tư dây chuyền sản xuất mới, đối tác của ông cũng sẵn sàng cho ông ứng trước vốn. Bởi họ tin tưởng rằng ông sẽ làm được những gì mà ông đã cam kết với họ.

Lê Hoa