Hào khí còn mãi...

Đã 60 năm trôi qua, kể từ khoảnh khắc lịch sử mùa xuân năm 1954, huyền thoại Điện Biên Phủ đã trở thành biểu tượng cho hòa bình, độc lập dân tộc và dân chủ, là thiên anh hùng ca về tinh thần quyết chiến, quyết thắng, là niềm tin của các dân tộc thuộc địa trên khắp năm châu. Các chứng tích trong cuộc chiến năm xưa giờ đã trở thành quần thể di tích lịch sử Điện Biên Phủ, được Bộ Văn hóa – Thông tin xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia ngày 28/4/1962.

Năm 1964, quần thể di tích lịch sử chiến thắng Điện Biên Phủ bắt đầu được xây dựng, trùng tu, tôn tạo lại. Đến năm 1996, toàn bộ Khu di tích lịch sử Điện Biên Phủ và Nhà trưng bày chiến thắng Điện Biên Phủ được giao cho UBND tỉnh Lai Châu quản lý.

Nổi bật trong các di tích của chiến trường Ðiện Biên năm xưa là Bảo tàng chiến thắng Điện Biên Phủ: Nơi lưu giữ, trưng bày hơn 500 hiện vật, tranh, ảnh tư liệu… liên quan đến chiến dịch, mô tả khái quát toàn bộ cuộc chiến đấu đầy hi sinh, gian khổ của quân và dân ta để làm nên chiến thắng vang dội của dân tộc.

Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ

Đồi Him Lam là một trong ba trung tâm đề kháng tại cửa ngõ Tập đoàn cứ điểm. Him Lam được quân Pháp xây dựng trên điểm cao gần 500m, gồm 3 cứ điểm trên 3 quả đồi nằm giáp cánh đồng Mường Thanh, án ngữ con đường Tuần Giáo - Điện Biên, cách phân khu trung tâm 2,5km. 60 năm đã trôi qua, nhưng giá trị và ý nghĩa của chiến thắng vang dội của bộ đội ta chiếm lĩnh đồi Him Lam vẫn còn vẹn nguyên đối với mỗi người dân Việt Nam.

Đồi A1, quả đồi quan trọng nhất trong dãy đồi phía đông bảo vệ Sở chỉ huy tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Tên A1 là kí hiệu của quân đội Việt Nam khi tiến công vào Điện Biên Phủ, còn thực dân Pháp đặt tên quả đồi này là Elian 2. Đây là cứ điểm giao tranh ác liệt nhất và kéo dài nhất có tính chất quyết định cho toàn bộ chiến dịch Điện Biên Phủ.

Lô cốt trên Đồi A1

Chạy dọc lòng chảo Điện Biên Phủ, nơi diễn ra cuộc đọ sức lịch sử năm xưa là đường 7/5, con phố chính và lớn nhất thành phố Điện Biên Phủ có các đồi C, D, E là những quả đồi diễn ra các trận giao tranh ác liệt, ta và địch giành giật nhau từng tấc đất. Trên mỗi quả đồi có gắn tên bằng các chữ cái khá to ở vị trí dễ quan sát nhất, từ xa có thể nhìn rõ. Ngày 7/5/2004, Tượng đài chiến thắng Điện Biên Phủ xây dựng với quy mô hoành tráng đã được khánh thành trên đồi D1 nhân dịp kỷ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ là biểu tượng cho chiến thắng và hòa bình.

Tượng đài Chiến thắng

Hầm chỉ huy của tướng De Castries nằm gần cầu Mường Thanh là nơi tướng De Castries cùng Bộ tham mưu tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ đã bày mưu tính kế nhằm tiêu diệt quân chủ lực Việt Nam cũng là nơi tên tướng bại trận bị bắt sống. Vị trí hầm, hình dáng, kích thước, cấu tạo của hầm chỉ huy… hiện nay đã được tôn tạo, trùng tu bằng những vật liệu bền vững hơn với thời gian nhưng vẫn được giữ nguyên hiện trạng ban đầu.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp thăm hầm tướng De Castries, chỉ huy Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ vào tháng 4/2004. Bên cạnh là Đại tá Nguyễn Huyên, Trưởng Văn phòng Đại tướng Võ Nguyên Giáp

Sân bay Mường Thanh và cứ điểm 206 năm xưa nằm ở vị trí trung tâm của tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Hiện sân bay đã được cải tạo, nâng cấp thành Cảng hàng không quốc tế Điện Biên Phủ, nằm trong hệ thống đường bay của Hàng không dân dụng Việt Nam.

Sân bay Mường Thanh

Quần thể di tích Sở chỉ huy Chiến dịch ở xã Mường Phăng, cách thành phố Ðiện Biên Phủ gần 40km, bên cạnh khu du lịch sinh thái hồ Pá Khoang. Tại đây là một hệ thống liên hoàn những lán làm việc của các cơ quan Bộ chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ trong đó có lán làm việc của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Công trình vĩ đại nhất tại Mường Phăng chính là đường hầm xuyên sơn nối hai lán làm việc của Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Tham mưu trưởng Hoàng Văn Thái. Đường hầm dài 69m, đào xuyên qua đồi để tránh bom và đạn, pháo. Những bậc tam cấp dẫn lên miệng hầm (cũng là lán của Đại tướng) nay đã phủ rêu phong của thời gian nhưng vẫn còn đó bóng dáng của người chỉ huy tài ba, lỗi lạc một thời.

Điện Biên hôm nay

Kế thừa truyền thống Điện Biên Phủ anh hùng, quân và dân tỉnh Điện Biên đang ra sức xây dựng quê hương để biến tỉnh Điện Biên thành tỉnh giàu về kinh tế, mạnh về quốc phòng, an ninh, tiên tiến trên mặt trận văn hoá, khoa học kỹ thuật. Quần thể di tích chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ ngày càng được giữ gìn, trùng tu, tôn tạo và nâng cấp quy mô hơn để Điện Biên Phủ luôn xứng đáng với tên gọi của nó, xứng đáng là điểm đến trong những chuyến hành hương về nguồn của các thế hệ hôm nay và mai sau.

(Sưu tầm)