Doanh nghiệp FDI đóng vai trò chủ đạo về xuất khẩu

Khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài FDI tiếp tục là nhân tố chính giúp cán cân thương mại thặng dư trong 4 tháng đầu năm 2014. Theo số liệu của Bộ Công Thương, khối doanh nghiệp FDI xuất siêu tới 4,1 tỷ USD trong khi các doanh nghiệp trong nước nhập siêu 3,41 tỷ USD.

Xuất khẩu của khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng cao và đóng góp chủ yếu cho tăng trưởng xuất khẩu. Kim ngạch xuất khẩu 4 tháng đầu năm 2014 của cả nước tăng thêm 6,6 tỷ USD so với cùng kỳ, trong đó kim ngạch của khu vực FDI (không kể dầu thô) tăng khoảng 4,7 tỷ USD (đóng góp hơn 70% kim ngạch tăng thêm). Các mặt hàng có kim ngạch lớn và có tốc độ tăng trưởng cao đều do sự đóng góp chủ yếu của các doanh nghiệp FDI gồm điện thoại các loại và linh kiện (chiếm 99,6% tổng kim ngạch mặt hàng này của cả nước); máy vi tính linh kiện và điện tử (98,4%); giầy dép (76,7%); hàng dệt may (60%)...

Kim ngạch xuất khẩu 4 tháng đầu năm tăng trưởng 16,9% so với cùng kỳ năm 2013, kim ngạch nhập khẩu tăng 13,7%. Xuất siêu cả nước ước 683 triệu USD, bằng khoảng 1,5% kim ngạch xuất khẩu. Đây là kết quả tích cực của hoạt động xuất khẩu những tháng đầu năm 2014.

Xuất khẩu của nhóm hàng công nghiệp chế biến vẫn giữ vai trò quan trọng góp phần vào tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu chung. Kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng này tăng trưởng khoảng 19,4% so với cùng kỳ. Đóng góp chủ yếu cho nhóm hàng này gồm các mặt hàng điện thoại các loại và linh kiện, hàng dệt may, hàng giày dép, gỗ và sản phẩm gỗ là các mặt hàng có kim ngạch lớn và đều có tốc độ tăng trưởng trên 20%. Nhóm hàng nông sản, thủy sản tăng 14% với sự tăng trưởng khá cao của các mặt hàng thủy sản (32%), cà phê (29,5%), hạt tiêu (41,3%), rau quả (23%). Nhóm hàng nhiên liệu khoáng sản giảm 10,5% với sự sụt giảm cả về lượng và kim ngạch của dầu thô và than đá.

Kim ngạch nhập khẩu nhóm hàng cần cho sản xuất, tiêu dùng trong nước cũng như các mặt hàng nhập khẩu phục vụ gia công, xuất khẩu của khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tiếp tục tăng trưởng khá, chiếm tỷ trọng 88,5% tổng kim ngạch nhập khẩu. Nhiều nhóm hàng nguyên liệu được đẩy mạnh lượng nhập khẩu khi giá nhập khẩu có xu hướng giảm.

Nhóm hàng cần kiểm soát và hạn chế nhập khẩu được kiểm soát tốt. Tuy nhiên, kim ngạch nhập khẩu một số nhóm hàng như điện thoại di động, ô tô nguyên chiếc dưới 9 chỗ cũng có mức tăng khá cao so với cùng kỳ.

Giá bình quân xuất khẩu của một số mặt hàng tăng như nhân điều, chè , gạo, than đá, dầu thô,  xăng dầu. Một số mặt hàng có giá bình quân giảm như cà phê , đặc biệt giá cao su giảm  tới 24,9%, chất dẻo các loại giảm 5,3%,  sắt thép các loại giảm khoảng 9%... Do ảnh hưởng của giá xuất khẩu đã làm kim ngạch xuất khẩu của nhóm hàng nông sản giảm khoảng 207 triệu USD; nhóm nhiên liệu, khoảng sản tăng khoảng 97 triệu USD. Tính chung 2 nhóm mặt hàng do giá xuất khẩu giảm đã làm giảm 110 triệu USD KNXK.

Bốn tháng năm 2013, VN xuất khẩu sang hầu hết các khu vực thị trường đều tăng (trừ một số nước Tây Âu, Đông Âu và Bắc Âu giảm 7,5%). Thị trường Châu Á ước tăng 13,6%, thị trường Châu Âu tăng 12,1%.  Thị trường Châu Mỹ ước tăng 27,8%, trong đó Hoa Kỳ tăng 26,8%, tăng cao nhất là Braxin tăng 49,0%. Thị trường Châu Phi ước xuất khẩu tăng 14,1%. Tuy nhiên, xuất khẩu sang một số thị trường giảm mạnh như: Ăngôla giảm tới 46,3%, Bờ biển Ngà giảm 66,4%.

Xuất khẩu nhóm hàng nông lâm thủy sản tăng 13,2% so với cùng kỳ với nhiều mặt hàng có mức tăng khá, tuy nhiên giá xuất khẩu hai mặt hàng thế mạnh là cao su và cà phê giảm so với cùng kỳ.

Xuất khẩu của nhóm hàng công nghiệp chế biến tiếp giữ vai trò quan trọng góp phần vào tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu chung khi hầu hết các mặt hàng đều có kim ngạch tăng. Kim ngạch của nhóm này tăng 19,4% so với cùng kỳ, chiếm tỷ trọng 72,2% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Kim ngạch nhập khẩu nhóm hàng cần cho sản xuất, tiêu dùng trong nước cũng như các mặt hàng nhập khẩu phục vụ gia công, xuất khẩu của khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tiếp tục tăng trưởng khá, chiếm tỷ trọng 88,5% tổng kim ngạch nhập khẩu. Nhiều nhóm hàng nguyên liệu được đẩy mạnh lượng nhập khẩu khi giá nhập khẩu có xu hướng giảm.

Nhóm hàng cần kiểm soát và hạn chế nhập khẩu được kiểm soát tốt. Tuy nhiên, kim ngạch nhập khẩu một số nhóm hàng như điện thoại di động, ô tô nguyên chiếc dưới 9 chỗ cũng có mức tăng khá cao so với cùng kỳ

Kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng nhiên liệu và khoáng sản tháng 4 ước đạt 705 triệu USD, giảm 10,2% so với tháng trước và tăng 0,7% so với cùng kỳ năm 2013. Kim ngạch xuất khẩu 4 tháng ước đạt 2,91 tỷ USD, giảm 10,5% so với cùng kỳ. Xăng dầu là mặt hàng duy nhất trong nhóm có kim ngạch xuất khẩu tăng so với cùng kỳ (tăng 6,4%) do lượng xuất khẩu tăng (tăng 5,4%).

Ngoại trừ quặng và các khoáng sản khác có mức tăng giá mạnh, mức giá xuất khẩu các mặt hàng còn lại nhìn chung ổn định. Lượng xuất khẩu giảm là nguyên nhân chính làm giảm kim ngạch xuất khẩu của nhóm. Tính chung 4 tháng đầu năm, lượng xuất khẩu giảm làm giảm kim ngạch xuất khẩu nhóm này 390 triệu USD.

Hương Ly