Xuất khẩu 6 tháng đầu năm: Những tín hiệu sáng

Với những diễn biến phức tạp của tình hình biển Đông, nhiều mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như lúa gạo, cao su, sắn và sản phẩm sắn... tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức. Tuy nhiên trái với lo lắng, tình hình xuất khẩu 6 tháng đầu năm đã có nhiều tín hiệu cải thiện, mang lại kỳ vọng về điểm sáng trong bức tranh kinh tế năm 2014.

Tăng khối lượng

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Kim ngạch xuất khẩu nông lâm thuỷ sản tháng 6 ước đạt 2,227 tỷ USD, đưa giá trị  xuất khẩu của ngành 6 tháng đầu năm 2014 lên  14,67 tỷ USD, tăng 11,2% so với cùng kỳ năm 2013. Trong đó, giá trị xuất khẩu các mặt hàng nông sản chính ước đạt 7,15 tỷ USD, tăng 6,6%; Giá trị xuất khẩu thuỷ sản ước đạt 3,45 tỷ USD, tăng 24,2%; Giá trị xuất khẩu các mặt hàng lâm sản chính ước đạt 3,01 tỷ USD, tăng 14,9% so với cùng kỳ năm 2013.

Trong những ngành hàng nông sản XK chủ lực, hồ tiêu có lẽ là mặt hàng có mức tăng trưởng ấn tượng nhất trong nửa đầu năm nay. Không những tăng cao so với cùng kỳ năm ngoái, mà so với kỳ vọng được đặt ra cho 6 tháng đầu năm nay, XK hồ tiêu cũng đã vượt xa mong đợi, nhất là về mặt giá trị. Hạt tiêu Việt Nam lần đầu tiên lọt vào nhóm các mặt hàng XK đạt giá trị từ 1 tỷ USD/năm sẽ trở thành hiện thực ngay trong năm nay. Khối lượng tiêu xuất khẩu tháng 6 ước đạt 16 nghìn tấn, với giá trị đạt 127 triệu USD, đưa khối lượng xuất khẩu tiêu 6 tháng đầu năm lên 111 nghìn tấn với giá trị 790 triệu USD, tăng 36,2% về khối lượng và tăng 47,8% về giá trị.

Cà phê cũng là một mặt hàng nông sản chủ lực mang lại nhiều bất ngờ. Tháng 6 năm 2014 xuất khẩu cà phê ước đạt 109 nghìn tấn với giá trị đạt 229 triệu USD, đưa khối lượng xuất khẩu cà phê 6 tháng đầu năm ước đạt 1,04 triệu tấn và 2,12 tỷ USD, tăng 31,7% về  khối lượng và tăng 24,7% về  giá trị  so cùng kỳ  năm 2013. Giá cà phê xuất khẩu bình quân 5 tháng đầu năm đạt 2.025 USD/tấn, giảm 5,85% so với năm 2013.

Khối lượng hạt điều xuất khẩu tháng 6 ước đạt 27 nghìn tấn với giá trị 178 triệu USD, đưa khối lượng xuất khẩu điều 6 tháng đầu năm 2014 đạt 130 nghìn tấn với 829 triệu USD, tăng 17,5% về khối lượng và tăng 19,5% về giá trị so với cùng kỳ năm 2013. Giá hạt điều xuất khẩu bình quân 5 tháng đầu năm 2014 đạt 6.342 USD/tấn, tăng 1,18% so với cùng kỳ năm 2013.

Giá trị xuất khẩu thủy sản tháng 6 ước đạt 536 triệu USD, đưa giá trị xuất khẩu 6 tháng đầu năm đạt 3,45 tỷ USD, tăng 24,2% so với cùng kỳ năm 2013. Sở dĩ có được mức tăng trưởng tốt như vậy, chủ yếu vẫn nhờ vào sự tăng trưởng mạnh mẽ trong XK tôm. Bởi bước vào đầu năm nay, nguồn nguyên liệu tôm trong nước dồi dào, giá tôm ở các thị trường nhập khẩu tăng cao, sản lượng tôm nhiều nước tiếp tục suy giảm do dịch bệnh ...

Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng còn rất nhiều mặt hàng xuất khẩu gặp khó cần phải có những biện pháp cải thiện trong 6 tháng cuối năm như: Cao su, gạo… Khối lượng gạo xuất khẩu tháng 6 năm 2014 ước đạt 479 nghìn tấn với giá trị 212 triệu USD đưa khối lượng xuất khẩu gạo 6 tháng đầu năm 2014 ước đạt 3,2 triệu tấn và 1,44 tỷ USD, giảm 9,9% về khối lượng, và giảm 8% về giá trị so với cùng kỳ năm

ngoái. Giá gạo xuất khẩu bình quân 5 tháng đầu năm 2014 đạt 439 USD/tấn, giảm 0,1% so với cùng kỳ năm 2013.

… và thị phần của các thị trường truyền thống

Cùng với việc tăng khối lượng xuất khẩu của các mặt hàng nông sản chủ lực, xuất khẩu 6 tháng đầu năm cũng ghi nhận việc tăng thị phần của các thị trường truyền thống. Trung Quốc vẫn là thị trường xuất khẩu chính của các mặt hàng nông sản nói chung và gạo Việt Nam nói riêng với với 40,46% thị phần. Đáng chú ý nhất là thị trường Philippin có sự tăng trưởng đột biến trong 5 tháng đầu năm với mức tăng gấp 2,65 lần về  khối lượng và tăng 2,69 lần về  giá trị  so với cùng kỳ  năm 2013. Với mức tăng trưởng này, Philippin vươn lên vị trí đứng thứ 2 về thị trường nhập khẩu gạo của Việt Nam, chiếm 20,66% thị phần, tiếp đến là Gana, Singapore, chiếm thị phần lần lượt là 4,39% và 3,63%.

Ngoài ra, Đức và Hoa Kỳ vẫn tiếp tục là hai thị trường tiêu thụ cà phê lớn nhất của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2014 với thị phần lần lượt là 14,35% và 9,76%. Thị trường Bỉ có tốc độ tăng mạnh nhất, gấp 2,73 lần về khối lượng và gấp 2,53 lần về giá trị so với 5 tháng đầu năm 2013.

Là mặt hàng có mức tăng trưởng ấn tượng nhất trong nửa đầu năm, xuất khẩu tiêu sang thị trường Hòa Kỳ, Singapore, Tiểu vương quốc Ả Rập Thống Nhất và Ấn Độ - 4 thị trường lớn nhất nhất của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2014 - chiếm 47,43% thị phần – có mức tăng trưởng mạnh. Thị trường Hoa Kỳ tăng 25,58% về khối lượng và tăng 31,56%% về giá trị, Singapore tăng gấp hơn 2 lần về khối lượng và hơn 3 lần về giá trị, Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất tăng 55,17% về khối lượng và 75,17% về  giá trị. Thị  trường Ấn Độ  tăng  gấp hơn 2 lần cả  về  khối lượng và giá trị. Đáng chú ý nhất là trong 5 tháng đầu năm 2014, thị trường Tây Ban Nha có tốc độ tăng trưởng đột biến với mức tăng gấp hơn 5 lần về khối lượng và gần 8 lần về giá trị so với cùng kỳ năm 2013.

Về thị trường xuất khẩu thủy sản, Hoa Kỳ  vẫn duy trì được vị  trí là thị  trường nhập khẩu hàng đầu của thủy sản Việt Nam, chiếm 23% tổng giá trị xuất khẩu. Xuất khẩu thủy sản sang thị  trường này 5 tháng đầu năm đạt 671,86 triệu USD, tăng 45,83% so với cùng kỳ năm 2013. Năm tháng đầu năm, xuất khẩu thủy sản sang hầu hết các thị trường tiêu thụ lớn khác đều tăng mạnh như Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc với mức tăng tương ứng đạt 8,36%, 45,92% và 51,74%.  

Để tiếp tục đẩy mạnh xuất khẩu, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang triển khai quyết liệt nhiều biện pháp tích cực để có sự điều chỉnh phù hợp quy mô sản xuất các mặt hàng và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Thu Hà