Tích cực thu hút FDI: Tạo cú huých cho nền kinh tế

Những năm qua, trước bối cảnh nền kinh tế đặt ra những khó khăn thách thức cho hoạt động của cộng đồng doanh nghiệp, Phú Thọ đã ban hành nhiều chính sách và áp dụng nhiều cơ chế ưu đãi, hỗ trợ kịp thời cho các doanh nghiệp đang sản xuất kinh doanh trên địa bàn, đồng thời tiếp tục thu hút và kêu gọi các nhà đầu tư mới, đặc biệt là các nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Xung quanh chủ đề này, phóng viên Tạp chí Vietnam Business Forum có cuộc trao đổi với ông Thiều Quang Hạnh - Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Phú Thọ. Kiều Trang thực hiện.

Ông nhận định thế nào về vai trò của đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đối với sự phát triển kinh tế và quá trình CNH – HĐH của tỉnh Phú Thọ?

Trong bối cảnh ngân sách Trung ương và địa phương đều có hạn như hiện nay thì nguồn vốn FDI được xác định là giải pháp tối ưu để bù đắp sự thiếu hụt về vốn đầu tư trong quá trình phát triển KT - XH. Để thực hiện mục tiêu đưa Phú Thọ trở thành tỉnh công nghiệp vào năm 2020, khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đóng vai trò thực sự quan trọng trong việc giải quyết khó khăn và khai thác tiềm năng sẵn có của tỉnh.

Trước hết, với việc đầu tư chủ yếu vào lĩnh vực công nghiệp nhẹ, cần lượng nhân công lớn như dệt may, sản xuất giày dép, ... các doanh nghiệp FDI đóng góp tích cực vào công tác giải quyết việc làm cho người lao động địa phương. Đặc biệt, lao động được doanh nghiệp FDI tuyển dụng thường có yêu cầu cao hơn và phải trải qua quá trình đào tạo mới có thể làm việc được. Điều đó góp phần nâng cao trình độ tay nghề chung của nguồn nhân lực trong tỉnh.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp nước ngoài đến với Phú Thọ đa số đầu tư vào ngành công nghiệp sẽ góp phần làm gia tăng tiềm lực công nghiệp của tỉnh, đẩy nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng CNH – HĐH bằng cách tăng tỉ trọng ngành công nghiệp trong cơ cấu GDP. Không những thế, thông qua việc hợp tác, liên doanh với các doanh nghiệp FDI, các doanh nghiệp của địa phương sẽ có cơ hội tiếp nhận công nghệ hiện đại, kinh nghiệm quản lý tiên tiến và từng bước tiếp cận thị trường quốc tế;... nâng cao năng suất lao động, giảm chi phí sản xuất, và nâng cao năng lực cạnh tranh cho sản phẩm.

Có thể khẳng định, thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài là giải pháp giúp cải thiện những khó khăn về nguồn vốn đầu tư, khai thác các tiềm năng sẵn có và góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế địa phương.

Trong bối cảnh chính trị - kinh tế thế giới, khu vực và trong nước có những biến động phức tạp như hiện nay, ông có đánh giá thế nào về thực trạng thu hút nguồn vốn FDI trên địa bàn tỉnh thời gian qua và những triển vọng trong thời gian tới?

Kể từ ngày tái lập tỉnh (1/1/1997) đến nay, cùng với quá trình CNH – HĐH đất nước, Phú Thọ đã và đang nỗ lực tìm ra các giải pháp phát triển kinh tế của tỉnh nhà. Tuy nhiên, tình trạng thiếu vốn vẫn đang là một thách thức lớn đối với nền kinh tế, đi kèm theo đó là công nghệ lạc hậu và năng suất lao động thấp, có nguyên nhân từ thực trạng tích lũy thấp của nền kinh tế địa phương. Để phá vỡ “vòng luẩn quẩn” đó, những năm qua, Phú Thọ đã chủ trương tận dụng “cú huých từ bên ngoài” thông qua hàng loạt các biện pháp nhằm thu hút nguồn vốn FDI và hoàn thiện các cơ chế, chính sách để thúc đẩy triển khai có hiệu quả các dự án.

Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn, nhưng tính đến tháng 6/2014, tỉnh đã thu hút và cấp giấy chứng nhận đầu tư cho 132 dự án FDI đang hoạt động với số vốn đầu tư 687,4 triệu USD. Riêng năm 2013, trong điều kiện sản xuất công nghiệp gặp rất nhiều khó khăn do suy giảm kinh tế, sức mua của thị trường giảm sút, chi phí sản xuất tăng cao; nhờ tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp hỗ trợ thị trường, khu vực vốn đầu tư nước ngoài (FDI) vẫn tăng 7,7% với tổng vốn đầu tư của các doanh nghiệp FDI là 1,08 nghìn tỷ đồng. Trong đó, có một số dự án lớn như: Nhà máy sản xuất linh kiện điện tử (phụ trợ cho Sam Sung): 40 triệu USD,...

Kết quả thu hút FDI năm 2013 là một bước kế tiếp và minh chứng quan trọng cho sức hút từ môi trường đầu tư (đang dần được cải thiện theo chiều hướng tích cực) của Phú Thọ. Và hơn thế, từ sự gia tăng lượng vốn, mở rộng quy mô đầu tư sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp FDI... sẽ thúc đẩy cả cơ quan quản lý và doanh nghiệp địa phương phải nỗ lực vươn lên trong cuộc đua thu hút và gia tăng hiệu quả vốn đầu tư.

Với vị trí trung tâm vùng miền núi phía Bắc, cửa ngõ Tây Bắc của thủ đô Hà Nội, đồng thời là cầu nối vùng Tây Bắc với Hà Nội và các tỉnh đồng bằng Bắc bộ; Phú Thọ đang ở giữa vị trí trung tâm vùng về công nghiệp, về sản suất và chế biến sản phẩm nông nghiệp, lâm nghiệp lớn…Tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2013 là 6,43%, sản xuất công nông nghiệp, thủy sản tăng trưởng ổn định, phát triển thương mại, công nghiệp và dịch vụ, xây dựng tăng trưởng khá, an sinh xã hội được quan tâm. Những thuận lợi về mặt vị trí địa kinh tế cùng những dự án FDI đang hoạt động hiệu quả trên địa bàn có thể coi là sự đảm bảo chắc chắn nhất cho triển vọng thu hút FDI vào Phú Thọ trong giai đoạn tiếp theo.

Các tỉnh thành trên cả nước nói chung và các tỉnh thành lân cận nói riêng cũng đang hết sức nỗ lực tạo mọi điều kiện thuận lợi để thu hút nguồn vốn FDI. Vậy Phú Thọ có những biện pháp nào để cạnh tranh hiệu quả với các địa phương khác trong lĩnh vực kêu gọi, thu hút FDI vào địa bàn?

Để phát huy hơn nữa tiềm năng, lợi thế và khắc phục những hạn chế, tăng cường thu hút đầu tư nhất là đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI vào tỉnh. Tỉnh Phú Thọ đã, đang và sẽ thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm cải thiện môi trường đầu tư hướng đến minh bạch, rút ngắn thời gian và thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư. Cụ thể:

- Đổi mới công tác xúc tiến đầu tư:

Ngoài việc thực hiện các chương trình xúc tiến đầu tư theo kế hoạch UBND tỉnh phê duyệt hàng năm và các chương trình xúc tiến đầu tư quốc gia do các Bộ, ngành tổ chức. Tỉnh Phú Thọ còn quan tâm, tạo điều kiện và hỗ trợ các doanh nghiệp trên địa bàn giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện dự án. Để các nhà đầu tư đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện dự án trên địa bàn tỉnh. Tỉnh Phú Thọ coi đây là kênh xúc tiến đầu tư tại chỗ thiết thực và hiệu quả.

Chủ động tuyên truyền môi trường đầu tư, chủ trương, chính sách của Trung ương; các ưu đãi, hỗ trợ của tỉnh thông qua nhiều kênh thông tin: Báo, đài trung ương và địa phương; Cổng thông tin điện tử của tỉnh Phú Thọ và của các sở chuyên ngành cung cấp thông tin về môi trường đầu tư của tỉnh; thông qua Đại sứ quán và phòng Thương mại và Công nghiệp các nước tại Việt nam; các Tổng công ty, tập đoàn kinh tế lớn trong và ngoài nước.

- Cải cách thủ tục hành chính:

Thực hiện tốt Đề án nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của tỉnh Phú Thọ đến năm 2015, nhằm cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh của tỉnh một cách bền vững.

Thực hiện tốt cơ chế “một cửa liên thông” nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho các nhà đầu tư khi đến đầu tư trên địa bàn tỉnh. Các nhà đầu tư chỉ cần đến cơ quan đầu mối là sở Kế hoạch và Đầu tư đối với các dự án ngoài Khu công nghiệp và Ban quản lý các Khu công nghiệp đối với các dự án nằm trong Khu công nghiệp. Điều này đã rút ngắn được thời gian, tiết kiệm chi phí và giảm phiền hà cho các nhà đầu tư.

- Ban hành ưu đãi thu hút đầu tư riêng đối với một số dự án đầu tư vào tỉnh Phú Thọ. Cụ thể, khi các dự án đầu tư vào tỉnh; ngoài việc được hưởng các ưu đãi đầu tư chung của Chính Phủ, còn được hưởng một số ưu đãi riêng của tỉnh được quy định tại Quyết định số 04/2012/QĐ-UBND ngày 12/01/2012 cụ thể như sau:

- Nhà đầu tư được quyền lựa chọn địa điểm, diện tích đất để thực hiện dự án phù hợp với quy mô dự án và quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Khuyến khích các dự án đầu tư vào các khu, cụm công nghiệp đã được quy hoach;

- Nhà đầu tư được quyền lựa chọn hình thức xin giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc thuê đất theo quy định hiện hành của Nhà nước và phù hợp với quy định cụ thể của tỉnh cho từng địa bàn;

- Đối với dự án đầu tư kinh doanh hạ tầng các khu công nghiệp, cụm công nghiệp thì được hỗ trợ không quá 10% số tiền thuê đất phải nộp theo giá đất được UBND tỉnh phê duyệt, sau khi trừ đi các ưu đãi đầu tư theo quy định của pháp luật hiện hành.

- Tỉnh hỗ trợ ngân sách để bồi thường, giải phóng mặt bằng đối với các dự án tỉnh khuyến khích, thu hút đầu tư sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh. Chủ dự án ứng trước tiền để bồi thường, giải phóng mặt bằng và được khấu trừ vào tiền thuế đất hoặc tiền sử dụng đất phải nộp.

- Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo các đơn vị cung cấp dịch vụ điện, nước xây dựng đường giao thông đến chân hàng rào khu, cụm công nghiệp;

- Các dự án thuộc Danh mục các dự án trọng điểm của tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh quyết định việc hỗ trợ đầu tư theo quy định của pháp luật.

Tỉnh Phú Thọ luôn cam kết tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp FDI đầu tư trên địa bàn và đảm bảo sự công bằng về quyền lợi cũng như trách nhiệm giữa doanh nghiệp FDI với các doanh nghiệp địa phương.