Lợi ích lớn từ bảo hiểm hưu trí tự nguyện

Hiện nay Việt Nam có 2,3 triệu người hết khả năng lao động được hưởng chế độ Bảo hiểm hưu trí của bảohiểm xã hội ( BHXH), chiếm 21% lớp người hết tuổi lao động. Như vậy, còn có đến 8,6 triệu người chưa có lương hưu, chiếm 79% lớp người hết tuổi lao động. Hầu hết những người không có lương hưu đều là người không có bảo hiểm y tế. Như vậy, vô hình chung đưa 79% người hết tuổi lao động thành gánh nặng cho gia đình họ và xã hội nói chung. Vì vậy, chế độ bảo hiểm hưu trí tự nguyện cho những người không thuộc diện bảo hiểm hưu trí của BHXH là rất cần thiết.

Phát biểu tại Hội thảo “ Bảo hiểm hưu trí tự nguyện: Cơ hội cho DN và người lao động” do báo Diễn đàn doanh nghiệp và PVI Sun Life tổ chức vừa qua tại HN, Tiến sĩ Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI cho biết, đây là một chủ đề quan trọng nhận được sự quan tâm lớn của nhân dân.

Theo ông Lộc, trong khi các giải pháp khác nhằm cứu quỹ BHXH cần có chế tài và thời gian để triển khai thì việc triển khai hình thức Bảo hiểm hưu trí tự nguyện (BHHTTN) được cho là một trong những giải pháp nhằm giảm gánh nặng của quỹ BHXH, tăng an sinh xã hội cho người dân. Ngày 20/8/2013, Bộ Tài chính đã chính thức ban hành Thông tư số 115/2013/TT-BTC về việc về việc Hướng dẫn BHHT và Quỹ HTTN áp dụng đối với các DN bảo hiểm nhân thọ triển khai BHHTTN tại Việt Nam. Đây được cho là hành lang pháp lý quan trọng để các DN Việt Nam tham gia vào thị trường khá mới mẻ này.

Ông Lộc cho rằng, sự ra đời của loại hình BHHTTN tạo điều kiện cho mọi tầng lớp nhân dân có thể tự tham gia, đóng góp, giúp có thêm nguồn thu nhập ổn định khi đến tuổi về hưu. Bên cạnh đó, BHHTTN cũng tạo cơ hội cho các DN đa dạng hóa loại hình hoạt động, làm phong phú thêm sản phẩm bảo hiểm, góp phần hỗ trợ, bổ sung thêm nguồn quỹ BHHT quốc gia, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội, đảm bảo quyền lợi của NLĐ.

Việc hình thành và phát triển hai loại hình BHHTTN sẽ góp phần bổ sung thêm trụ cột vào hệ thống hưu trí đơn lẻ hiện nay, giúp cải cách hệ thống hưu trí Việt Nam dần trở thành hệ thống đa trụ cột, đem lại sự bền vững và đảm bảo tính đầy đủ hơn cho hệ thống hưu trí. Đây được xem là giải pháp có tính chiến lược dài hạn đối với hệ thống an sinh xã hội nói riêng và phát triển kinh tế xã hội nói chung. Đối với người tham gia đóng góp, BHHTTN và BHHT bổ sung sẽ giúp người lao động cải thiện khả năng tài chính để có cuộc sống tốt hơn sau khi được đáp ứng nhu cầu tối thiểu bởi quyền lợi theo chế độ BHXH và có thể chủ động đối phó với các rủi ro phát sinh trong cuộc sống. Đối với thị trường tài chính, lượng vốn hình thành từ các quỹ HTTN và bổ sung sẽ gia tăng nguồn vốn đầu tư dài hạn trên thị trường vốn Việt Nam, tạo điều kiện cho sự phát triển về chiều sâu và mang tính bền vững của thị trường vốn. Ngoài ra, dòng vốn từ các quỹ hưu trí sẽ được tái đầu tư trở lại nền kinh tế, góp phần cho sự phát triển chung của nền kinh tế.

Ông Phạm Trường Giang, Phó Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cho biết, BHHTTN mang lại nhiều lợi ích. Đối với người lao động, đó là tổng lợi ích của NLĐ được cải thiện, tiết kiệm chi tiêu lúc trẻ để dành cho tuổi già, đảm bảo cho cuộc sống hưu trí không phải phụ thuộc vào con và phúc lợi xã hội của nhà nước; giúp đa dạng hóa và cải thiện lương hưu cho người lao động khi nghỉ hưu, giảm rủi ro phụ thuộc vào nguồn thu nhập từ hưu trí cơ bản; giảm gánh nặng cho các thế hệ lao động kế cận; thông qua quản lý bằng tài khoản cá nhân, mỗi NLĐ biết rõ thu nhập tương lai của mình, từ đó thúc đẩy động lực tiết kiệm.

Đối với người sử dụng lao động, việc tham gia BHHTTN sẽ nâng cao tổng lợi ích cho NLĐ, góp phần đảm bảo tương lai cho NLĐ, tạo động lực để NLĐ gắn bó lâu dài với DN; tiết kiệm chi phí thuế khi tham gia đóng góp vào BHHTTN; đóng vào quỹ HTTN cũng chính là DN chia sẻ thành quả kinh doanh của mình đối với NLĐ.

Đối với nhà nước, xã hội là đa dạng hoá nguồn thu nhập của người nghỉ hưu sẽ giúp giảm các tác động xấu đối với xã hội khi có vấn đề với hưu trí cơ bản. HTTN ra đời giúp giảm áp lực cho ngân sách nhà nước và quỹ hưu trí cơ bản: khi người dân tự lo được tương lai của mình, nhà nước sẽ bớt gánh nặng. Đồng thời, tạo nguồn lực dài hạn phát triển thị trường vốn, phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội.

Tuy nhiên, theo ông Giang, hiện đã có một số DN thực hiện BHHT bổ sung cho nhân viên nhưng do chưa có khung khổ pháp lý đầy đủ, nên mỗi DN thực hiện một cách khác nhau. Bên cạnh đó, những DN này và NLĐ khi tham gia đóng góp chưa nhận được sự khuyến khích nào từ phía Nhà nước.

Ông Giang nhận định, hiện là thời điểm tốt nhất để thực hiện BHHTTN bởi VN đang có cơ cấu “dân số vàng”, với lực lượng lao động hơn 58% dân số, đến 2020, con số này là gần 62%, tổng thu nhập bình quân đầu người năm 2013 khoảng 2.000 USD/người/năm. Đặc biệt, cơ sở hạ tầng để thực hiện HTTN đã sẵn sàng với 46 công ty quản lý quỹ và 9 ngân hàng có chức năng giám sát, các tập đoàn, DN bảo hiểm. Do đó, theo ông Giang, việc thực hiện bảo hiểm HTTN được thực hiện càng sớm càng tốt vì việc trì hoãn sẽ làm cho việc đảm bảo cuộc sống người nghỉ hưu khó khăn hơn.

Anh Mai