DN Việt Nam vẫn bị động trong các vụ kiện phòng vệ thương mại

Theo đánh giá của Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công Thương), thời gian qua, các vụ kiện phòng vệ thương mại (PVTM) đối với hàng hóa xuất khẩu (XK) của Việt Nam ngày càng gia tăng do quá trình tự do hóa thương mại ngày càng sâu rộng, tuy nhiên sự phòng vệ của DN Việt Nam khi vướng vào các vụ kiện này vẫn còn yếu ớt.

Theo Cục Quản lý cạnh tranh, từ năm 1994 đến nay đã có 80 vụ điều tra PVTM đối với hàng hóa XK của Việt Nam trong đó chiếm đa số là điều tra về chống bán phá giá (47 vụ), đứng thứ 2 là điều tra tự vệ (7 vụ), quốc gia đứng đầu điều tra về PVTM đối với hàng hóa XK của Việt Nam là Mỹ (20%), tiếp theo là EU (15%), đứng thứ 3 là Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kì (11%).

Bà Nguyễn Chi Mai- Trưởng Phòng xử lý các vụ điều tra về PVTM của nước ngoài, Cục Quản lý cạnh tranh cho biết, các vụ kiện PVTM đối với hàng hóa XK của Việt Nam ngày càng gia tăng do quá trình tự do hóa thương mại ngày càng sâu rộng, các hàng rào thương mại truyền thống như thuế quan được dỡ bỏ. Không chỉ gia tăng về số lượng, các vụ kiện PVTM hiện nay có xu hướng kiện chùm (kiện đồng thời nhiều nước), kiện kép (kiện đồng thời chống bán phá giá và trợ cấp). Các vụ kiện nhằm vào Top hàng XK chủ lực, thị trường XK chủ lực, các mặt hàng sử dụng nhiều lao động với phạm vi sản phẩm ngày càng rộng và đa dạng…

Các vụ kiện PVTM không chỉ gây thiệt hại về tài chính cho các DN do năng lực cạnh tranh giảm, kim ngạch XK giảm, nguy cơ mất thị trường, chi phí theo đuổi vụ kiện lớn… , mà còn gây thiệt hại về thời gian và xã hội gây ra tình trạng mất việc làm, cắt giảm lương, cản trở sự phát triển của ngành công nghiệp, giảm nguồn thu ngoại tệ.

Trong khi các nước NK ngày càng gia tăng các biện pháp PVTM đối với hàng hóa XK của Việt Nam thì các DN Việt lại chưa quan tâm đến việc bảo vệ nền sản xuất trong nước. Theo Cục Quản lý cạnh tranh mặc dù Pháp lệnh chống bán phá giá, chống trợ cấp đã được ban hành 10 năm nay nhưng cho đến nay Cục Quản lý cạnh tranh mới chỉ tiếp nhận điều tra tiền tố tụng 11 vụ kiện PVTM của các DN trong nước, trong đó mới chỉ khởi xướng điều tra được 3 vụ và áp thuế được hai vụ.

Theo phân tích của Cục Quản lý cạnh tranh, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng các DN Việt Nam chưa quan tâm đến các biện pháp PVTM như chưa nhận thức được vai trò của việc PVTM, không biết cách sử dụng và khó thực hiện…

Để hạn chế bị kiện PVTM, theo bà Nguyễn Chi Mai, các DN cần đa dạng hóa thị trường XK, tránh tập trung tại một thị trường, bên cạnh đó, cần nâng cao giá trị gia tăng cho hàng hóa XK vì các vụ kiện PVTM chủ yếu tập trung vào kiện chống bán phá giá đối với các mặt hàng tập trung số lượng nhiều, giá rẻ. Đặc biệt, các DN cần chủ động tham gia các vụ kiện vì đây là cách tốt nhất để các DN tự bảo vệ quyền lợi của mình.

Nguồn: baocongthuong.com.vn