Kinh tế cảng biển: Sức bật lớn

Bình Định có lợi thế là điểm cuối hướng ra biển của trục Đông Tây, có chiều dài bờ biển 134km với nhiều đảo, vũng, vịnh và các cửa biển lớn; có hệ thống cảng nước sâu lớn, là một trong những địa phương giàu tiềm năng thế mạnh phát triển kinh tế cảng biển.

Hiện nay hệ thống cảng biển của Bình Định bao gồm: Cảng quốc tế Quy Nhơn là một trong 10 cảng biển lớn của Việt Nam, năng lực hàng thông qua cảng Quy Nhơn đạt khoảng 8 triệu tấn/năm; Tân Cảng Quy Nhơn gần kề cảng Quy Nhơn, năng lực hàng thông qua cảng hàng năm khoảng 1 triệu tấn, dự kiến đến năm 2016 sản lượng đạt 290.000 TEU/năm (tương đương 3.045.000 tấn/năm); Cảng Thị Nại nằm gần kề cảng Quy Nhơn, năng lực hàng thông qua cảng đạt khoảng 0,8 triệu tấn/năm; Cảng biển Nhơn Hội (thuộc KKT Nhơn Hội) công suất 12 triệu tấn, đang mời gọi đầu tư. Ngoài các cảng trên, Bình Định còn có các dự án xây dựng cảng đang được triển khai như Cảng Đống Đa công suất 1,4 triệu tấn/năm, Cảng Đề Gi (huyện Phù Cát), Cảng Tam Quan (huyện Hoài Nhơn)…Các cảng biển của Bình Định chủ yếu tập trung tại Tp.Quy Nhơn và nằm gần nhau, cách quốc lộ 1A 10 km, cách Cảng Đà Nẵng 189 hải lý, Cảng Nha Trang 90 hải lý, Cảng Vũng Tàu 310 hải lý, Cảng Hải Phòng 486 hải lý.

Một trong những mũi nhọn mang tính động lực, đột phá của tỉnh Bình Định hiện tại và trong tương lai là đẩy mạnh phát huy tiềm năng, lợi thế của Cảng Quy Nhơn. Với năng lực bốc xếp hiện nay là 8 triệu tấn năm, Cảng Quy Nhơn được biết đến như một cảng tổng hợp quốc gia, đầu mối khu vực của nhóm cảng biển Nam Trung bộ. Cảng Quy Nhơn nằm trong vịnh Quy Nhơn, có Bán đảo Phương Mai che chắn, kín gió, rất thuận lợi cho tàu neo đậu và xếp dỡ hàng quanh năm. Ngoài ra Cảng nằm sát với tuyến đường hàng hải quốc tế nên rất thuận tiện cho tàu biển nước ngoài ra vào; đặc biệt từ Cảng Quy Nhơn có thể đi thẳng đến các cảng biển lớn trong khu vực châu Á. Năm 2008, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, xác định Tp.Quy Nhơn, tỉnh Bình Định là trung tâm tăng trưởng kinh tế phía Nam của vùng, là đầu mối giao thông đường bộ và cảng biển phục vụ trực tiếp cho các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên. Ngoài ra, Thủ tướng Chính phủ cũng đã phê duyệt Quy hoạch phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; theo đó Cảng Quy Nhơn là cảng tổng hợp quốc gia phục vụ chủ yếu cho vùng Nam Trung bộ, Tây Nguyên và các tỉnh thuộc Nam Lào, Đông Bắc Campuchia.

Theo lãnh đạo UBND tỉnh Bình Định, cảng biển được coi là một mắt xích quan trọng không thể thiếu, do vậy sự thiếu hụt hay yếu kém của cảng biển và các dịch vụ hậu cần sau cảng sẽ cản trở lớn cho hoạt động cung ứng dịch vụ logistics. Để khai thác hiệu quả tiềm năng kinh tế cảng biển thì vấn đề đầu tư nâng cấp các cảng hiện hữu là hết sức cần thiết. Định hướng trong tương lai Cảng Quy Nhơn sẽ được quan tâm đầu tư mở rộng không gian, cầu bến, cơ sở vật chất để đáp ứng yêu cầu phát triển quy mô 15 triệu tấn/năm vào năm 2020 và sản lượng 20 triệu tấn trở lên/năm sau năm 2020. Việc đầu tư phát triển cảng gắn với quy hoạch xây dựng cụm cảng biển Quy Nhơn kết nối với Nhơn Hội, Thị Nại, Tân Cảng, Đống Đa sẽ hình thành cụm cảng quy mô lớn và hiệu quả trong hệ thống cảng biển Việt Nam và khu vực Đông Nam Á. Nơi đây sẽ trở thành đầu mối trung chuyển, trung tâm giao thương kinh tế của tiểu vùng sông Mekong và khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Việc quy hoạch mở rộng cảng Quy Nhơn cũng nhằm tạo động lực phát triển cảng biển này trở thành một trong những cảng biển hiện đại, đáp ứng nhu cầu phát triển KT - XH không chỉ cho tỉnh Bình Định mà còn cho cả khu vực Nam Trung bộ và Tây Nguyên, Nam Lào, Đông Bắc Campuchia thông qua quốc lộ 19.

Bên cạnh việc mở rộng Cảng Quy Nhơn, tỉnh Bình Định đang mời gọi các công ty chuyên về cảng biển đầu tư Cảng biển Nhơn Hội để phục vụ cho các dự án trong KKT Nhơn Hội trong tương lai, đặc biệt là siêu dự án Lọc hóa dầu Nhơn Hội. Tỉnh cũng tạo mọi điều kiện cho các cảng hiện tại nâng công suất xếp dỡ hàng hóa; chú trọng đầu tư cơ sở hạ tầng cảng biển một cách đồng bộ; quy hoạch nguồn hàng cho cảng; nâng cấp mở rộng quốc lộ 1 và quốc lộ 19 tạo điều kiện cho việc vận chuyển hàng đến cảng một cách nhanh nhất, tránh ùn tắc. Đặc biệt luồng vào cảng thường xuyên được nạo vét, các cảng biển đầu tư cơ sở hạ tầng giải phóng tàu nhanh, tăng công suất xếp dỡ, qua đó góp phần giảm thiểu chi phí lưu cảng hàng hóa của doanh nghiệp.

Việt Nam nằm án ngữ trên các tuyến hàng hải huyết mạch thông thương giữa Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, giữa châu Âu, Trung cận Đông với Trung Quốc, Nhật Bản và các nước trong khu vực biển Đông, trong đó, các cảng biển của Bình Định là cầu nối không thể thiếu của cả khu vực rộng lớn này. Với sự quan tâm đầu tư từ phía Trung ương cùng những nỗ lực của lãnh đạo tỉnh, trong thời gian không xa hệ thống cảng biển của Bình Định sẽ đóng vai trò hết sức quan trọng trong quá trình phát triển KT-XH của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung và khu vực Tây Nguyên, là đầu mối quan trọng trên Trục hợp tác Đông - Tây, cửa ngõ ra biển Đông của Tiểu vùng sông Mê Kông.

Công Luận