Cần ban hành Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hiện tại vai trò của khối doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) ngày càng thể hiện rõ trong nền kinh tế quốc dân, với mức đóng góp đến 40% GDP, 30% tổng thu ngân sách nhà nước và tạo ra hàng triệu việc làm mỗi năm. Tuy nhiên, mức độ thụ hưởng các chính sách ưu đãi, sự quan tâm của các cơ quan chức năng thì chưa được tương xứng. Do đó để có cách “hành xử” đúng đắn với khối doanh nghiệp này, mới đây Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tổ chức Hội thảo thường niên nhóm đối tác hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa để làm rõ vấn đề trên.

Theo ông Hồ Sỹ Hùng, Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư theo kế hoạch phát triển DNNVV giai đoạn 2011-2015, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1231/QĐ-TTg ngày 7/9/2012, mục tiêu của Chính phủ là phải thành lập cho được 350.000 DNNVV. Ngoài ra, mục tiêu của dự án cũng mong muốn nâng dần tỷ trọng của DNNVV trong kim ngạch lên đến 8-10% thông qua 8 nhóm giải pháp căn bản gồm: tăng cường khung pháp lý cho sự tham gia, điều hành và thoái rút của các doanh nghiệp; hỗ trợ tiếp cận tín dụng, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay của các DNNVV; hỗ trợ đổi mới sáng tạo và ứng dụng công nghệ mới; phát triển nguồn nhân lực, tập trung vào nâng cao năng lực quản lý của DNNVV; thiết lập sự hợp tác công nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi trong việc tiếp cận đất đai cho doanh nghiệp; hỗ trợ thông tin và mở rộng thị trường; phát triển cơ sở hạ tầng của cơ quan hỗ trợ DNNVV; quản lý việc thực thi Kế hoạch 5 năm DNNVV. Báo cáo giữa kỳ cho thấy kết quả triển khai Kế hoạch đã hoàn thành 7/8 nhóm giải pháp, tại các địa phương do ảnh hưởng của khó khăn về kinh tế nên chỉ có một số tỉnh hoàn thành mục tiêu Kế hoạch đề ra.

Theo ông Hùng, đây là một nhiệm vụ khó khăn và đầy thách thức do đó việc thành lập một đơn vị thực hiện việc hỗ trợ DNNVV là rất cấp bách. Ngoài ra, đơn vị này cũng cần có sự tham gia đóng góp ý kiến, giúp đỡ của Hội đồng quốc gia khuyến khích phát triển DNNVV báo cáo trực tiếp Thủ tướng Chính phủ. Cũng theo hướng triển khai công việc này Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ đóng vai trò đầu mối thực hiện triển khai một số chính sách, chương trình trợ giúp kỹ thuật cho cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa. Ngoài sự điều phối chỉ đạo chung của Cục Phát triển doanh nghiệp, UBND các tỉnh cũng phải làm tốt công tác  trợ giúp DNNVV trên địa bàn mình quản lý, cần tổ chức định kỳ các buổi đối thoại chính sách nhằm trao đổi thông tin cùng nhau giải quyết những khó khăn vướng mắc trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp; Phối hợp với các Bộ, ngành liên quan triển khai nhiệm vụ đã thống nhất có báo cáo thống nhất về Bộ Kế hoạch và Đầu tư về công tác hỗ trợ DNNVV.

Nhận thức rõ được tầm quan trọng sự đóng góp của cộng đồng DNNVV, Chính phủ cũng đã có những điều chỉnh chính sách khuyến khích các tổ chức hiệp hội, tổ chức kinh tế, tổ chức chính trị xã hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội thành lập và củng cố các tổ chức trợ giúp phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, tham gia xây dựng và triển khai thực hiện các chương trình trợ giúp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; phát triển dịch vụ phát triển kinh doanh (BDS). Mục tiêu chiến lược của Đơn vị là nâng cấp hệ thống, tăng cường năng lực thực thi, qua đó hỗ trợ tốt hơn cho sự phát triển DNNVV, hướng tới tăng trưởng bền vững. Nhiệm vụ chính là cải thiện các quy định pháp lý về chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm và tổ chức của Đơn vị thực thi hỗ trợ DNNVV; bảo đảm số lượng và chất lượng nguồn nhân lực cho Đơn vị; cải thiện điều kiện làm việc để triển khai các chương trình hỗ trợ DNNVV trong các lĩnh vực tham gia vào chuỗi giá trị, các cụm công nghiệp, chương trình của khu vực và hỗ trợ các tỉnh khó khăn; đẩy mạnh hợp tác giữa các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương, sự tham gia của khối công – tư.

Còn theo đánh giá của bà Bùi Thu Thủy, Phó Cục trưởng Cục Phát triển Doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, việc hình thành và kiện toàn Quỹ Phát triển doanh nghiệp có vai trò thiết thực trong phát triển tổng thể nền kinh tế vĩ mô cũng như hỗ trợ tối đa cho mô hình DNNVV. Theo đó, tại quyết định thành lập số 601/QĐ-TTg ngày 17/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ, đây sẽ là một tổ chức tài chính nhà nước trực thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư, thực hiện hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa có dự án, phương án sản xuất - kinh doanh khả thi thuộc lĩnh vực ưu tiên, khuyến khích của Nhà nước, phù hợp với mục đích hoạt động của Quỹ nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp, góp phần làm tăng thu nhập, tạo việc làm cho người lao động. Quỹ hoạt động với các nhiệm vụ như tiếp nhận, quản lý và sử dụng các nguồn tài chính, nguồn vốn ủy thác trong và ngoài nước theo quy định của pháp luật Việt Nam để tạo nguồn vốn hỗ trợ phát triển DNNVV; hỗ trợ tài chính cho các DNNVV; xây dựng chiến lược phát triển, kế hoạch hoạt động hàng năm, kế hoạch hoạt động dài hạn và các tiêu chí lựa chọn đối tượng ưu tiên hỗ trợ của Quỹ. Giai đoạn đầu, Quỹ sẽ cung cấp các khoản nợ ủy quyền cho DNNVV thông qua VDB hoặc các Ngân hàng thương mại; hợp tác với các tổ chức hữu quan để cung cấp thông tin, tư vấn tài chính và quản lý kinh doanh cho các DNNVV được Quỹ hỗ trợ; hợp tác với công ty bảo hiểm để cung cấp dịch vụ thử nghiệm bảo hiểm tín dụng; tiếp nhận ủy quyền vốn, hỗ trợ, vốn trao tặng từ các tổ chức cho các DNNVV.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đặng Huy Đông nhận định, trên cơ sở tổng hợp các quy định pháp lý và các chương trình chính sách phát triển ngành nghề, hỗ trợ DNNVV, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đang có phương án đề xuất hình thành Luật Hỗ trợ DNNVV. Nếu các cơ sở pháp lý được phê chuẩn thành một đạo luật mới thì đây sẽ là khung pháp lý cao nhất đảm bảo việc thực hiện nhanh chóng, đúng người đúng việc, có giải pháp toàn diện nhằm phân bổ nguồn nhân sách nhà nước, xã hội hóa các nguồn lực, thiết lập cơ chế M&E hiệu quả, tăng hiệu quả cạnh tranh và đổi mới năng lực.

Các chuyên gia cũng chung ý kiến cho rằng, nếu sớm hình thành được một đạo luật bảo hộ cho khối DNNVV, thì đây sẽ là tiền đề sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân, góp phần làm tổng thể nền kinh tế phát triển hài hòa có sự cạnh tranh lành mạnh cùng có lợi, phát huy được tối đa được sức mạnh cộng đồng./.

Anh Phương