Thị trường chứng khoán 2015: Cơ hội từ thách thức

Kết thúc năm 2014, thị trường chứng khoán vẫn giữ được xu hướng tăng của năm 2013, phản ánh sự nỗ lực của không chỉ các nhà quản lý mà còn là lòng tin của nhà đầu tư đối với TTCK trong năm. Nền kinh tế đang có những bước phục hồi mạnh mẽ nhưng cấu trúc của TTCK vẫn đang trong quá trình hoàn thiện đang trở thành nỗi băn khoăn của các nhà đầu tư khi bước vào năm 2015.

Sự ổn định của TTCK trong năm 2014 đã thu hút sự quan tâm của nhiều quỹ đầu tư trên thế giới. Bên cạnh những quỹ đầu tư đang hoạt động hiệu quả trên TTCK trong những năm qua thì hàng loạt các quỹ mới cũng đã tiến hành mua lại cổ phần của các công ty niêm yết, điều này đã khiến cho TTCK có nhiều biến đổi mà theo nhìn nhận của các chuyên gia bên cạnh những yếu tố tích cực thì vẫn có những yếu tố tiêu cực.

Theo ông Kevin Snowball – CEO quỹ PXP Vietnam Asset Management, sau vụ việc quỹ đầu tư Mondelez International tiến hành mua 80% cổ phần trong một công ty thuộc Tập đoàn Kinh Đô đang niêm yết trên sàn CK khiến cho các quỹ đầu tư lo ngại bởi nó đã thoát khỏi những quy định hạn chế sở hữu nước ngoài tại Việt Nam. Và việc quỹ này mua nốt 20% còn lại hoàn toàn có thể xảy ra. "Thị trường sẽ vô nghĩa khi cho phép nhà đầu tư nước ngoài mua 100% tài sản của một công ty niêm yết, dưới hình thức tài sản được đặt trong một công ty con chỉ chiếm 49% trong một thực thể niêm yết. Nguy cơ ở đây là nếu họ để tự do cho các nhà đầu tư nước ngoài thâu tóm các công ty con, thì tất yếu thị trường sẽ biến thành một cái chợ rao vặt", ông Snowball cho biết thêm.

Bên cạnh đấy, tiến độ cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước cũng trở thành nỗi lo của các nhà đầu tư khi tốc độ liên tục bị chậm trong khi IPO lại ngày càng tăng. Các chuyên gia đều có chung nhận định, mặc dù TTCK đã có nhiều đổi mới nhưng do cấu trúc vẫn chưa hoàn thiện, dòng vốn từ các nhà đầu tư nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ lệ lớn khiến cho hoạt động của TTCK vẫn bị làm giá. Để tăng tính nghiêm túc cho thị trường cần phải có cơ chế để thu hút được sự tham gia của các nhà đầu tư ngoại.

Ông Jalil Rasheed – Giám đốc khu vực Đông Nam Á của Invesco thẳng thắn “TTCK Việt Nam hiện đang hoạt động như một thị trường cổ phần tư nhân, chưa có một cơ chế rõ ràng và sẵn sàng cho các nhà đầu tư và tổ chức quốc tế. Những hạn chế trong thanh toán sau giao dịch và thời gian để được chấp thuận trong hợp đồng hoán đối tiền tệ đang làm chùn bước các nhà đầu tư”.

Không chỉ có vấn đề về mặt cơ chế, chính sách mà bản thân độ lớn của thị trường cũng chưa ở mức cân bằng để tạo nên được sức hấp dẫn cần thiết, điều này vô hình dung đã hạn chế đi rất nhiều sự lựa chọn của các quỹ đầu tư. Hiện nay, nhóm cổ phiếu nằm trong Top 10 của TTCK  đã chiếm khoảng 80- 90% chỉ số chứng khoán và đây phần lớn là doanh nghiệp nhà nước. Thêm vào đó việc quản trị doanh nghiệp ở Việt Nam cũng không theo chuẩn mức của nhiều nước Đông Nam Á.

Đánh giá về cơ hội của TTCk trong năm 2014, ông Nguyễn Thế Minh, chuyên viên phân tích , Công ty CP chứng khoán Bảo Việt thì cho rằng, nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn hồi phục nhưng vẫn còn chậm vì vậy các kênh đầu tư khách vẫn chưa đủ sức hấp dẫn các nhà đầu tư vì vậy, chứng khoán vẫn là kênh đầu tư được ưu tiên hơn cả, năm 2015, chỉ số VN- Index có thể vượt mức đỉnh của năm 2009 (630 điểm), thậm chí là vượt 660 điểm trong quý I và quý II/2015.

Năm 2015 cũng là năm bản lề cho những sự kiện quan trọng liên quan đến nền kinh tế nói chung cũng như TTCK nói riêng như việc đàm phán TPP, FTA hay việc nới room cho khối ngoại… những yếu tố trên sẽ tạo nên những bước ngoặt cho nền kinh tế và kích thích TTCK phát triển mạnh hơn nữa. Khi đấy nhà đầu tư sẽ có nhiều sự lựa chọn hơn.

Một yếu tố nữa cũng sẽ tác động tới TTCK năm 2015 đó là giá dầu mỏ thế giới. Việc giá dầu giảm liên tục trong những tháng cuối năm 2014 đã tác động tiêu cực tới TTCK khiến giá cổ phiếu giảm hàng loạt đặc biệt là cổ phiếu của các công ty dầu khí. Nếu giá dầu được giữ lại và lấy lại đà tăng trưởng trong năm 2015 thì cũng sẽ tạo cơ hội cho TTCK.

Cơ hội cho TTCK Việt Nam trong năm 2015 vẫn rất lớn, nhưng để tạo ra một thị trường CK chuyên nghiệp có sự tham gia tích cực của các nhà đầu tư và quỹ đầu tư quốc tế thì TTCK Việt Nam vẫn còn nhiều việc phải làm.

Lương Tuấn