Vai trò của Nghị viện trong việc thực hiện các Mục tiêu phát triển sau năm 2015

Vừa qua, tại Hà Nội, Đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tham dự Đại hội đồng Liên minh Nghị viện Thế giới lần thứ 132 (IPU-132) đã có cuộc thảo luận về vai trò của Nghị viện trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển sau năm 2015. IPU 132 do Quốc hội Việt Nam lần đầu tiên đăng cai tổ chức sẽ diễn ra tại Hà Nội từ ngày 28/3 đến ngày 1/4 năm 2015, với chủ đề chính là “Các mục tiêu phát triển bền vững: Biến lời nói thành hành động”.

Với tiêu đề “Từ các Mục tiêu thiên niên kỷ 2000-2015 đến các Mục tiêu phát triển bền vững sau 2015: Vai trò của Nghị viện”, hội thảo nhằm mục đích trao đổi, thảo luận và làm rõ những vấn đề có liên quan để hỗ trợ, cung cấp thêm thông tin tham khảo phục vụ Đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tham dự IPU-132.

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Việt Nam đã về đích sớm đối với Mục tiêu 1 về xóa bỏ tình trạng nghèo cùng cực và thiếu đói từ năm 2002; đã hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học vào năm 2010 và tiến tới những mục tiêu cao hơn về phổ cập giáo dục trung học cơ sở và trung học phổ thông. Việt Nam cũng đã cơ bản hoàn thành mục tiêu về bình đẳng giới và nâng cao vị thế cho phụ nữ; đã thành công trong việc kiểm soát sốt rét, một số dịch bệnh nguy hiểm, bước đầu ngăn chặn được sự lây lan HIV và đang ở trước ngưỡng hoàn thành Mục tiêu giảm tử vong ở trẻ em. Mặc dù vẫn còn rất nhiều thách thức và trở ngại để Việt Nam có thể hoàn thành đúng hạn tất cả các MDGs vào năm 2015, nhưng các thành tựu đã đạt được cho đến nay là rất quan trọng và rất đáng ghi nhận.

Theo bà Tòng Thị Phóng- Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng ban tổ chức IPU-132:  “Chúng ta cần làm rõ vai trò của Quốc hội trong việc đề xuất cơ chế, chính sách, hình thành và thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs), giải pháp để Quốc hội thực hiện chức năng giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước để Việt Nam có thể hoàn thành tốt nhất Mục tiêu Thiên niên kỷ (MDGs) cũng như xây dựng, đàm phán và tiến tới thực hiện SDGs nếu được thông qua, khuyến nghị một số định hướng, nội dung lớn mà Đại hội đồng IPU 132 cần hướng tới”.

Bà Pratibha Mehta, Điều phối viên Thường trú Liên hợp quốc, Trưởng đại diện UNDP tại Việt Nam cho rằng, “Việt Nam đã dẫn đầu trong việc thực hiện nhiều mục tiêu thiên niên kỷ, chủ đề phát triển bao trùm và bền vững là trọng tâm trong chương trình nghị sự sau năm 2015. Những chủ đề này đặc biệt phù hợp với Việt Nam cũng như các nước có thu nhập trung bình khác. Ở giai đoạn phát triển này thường thấy các vấn đề bất bình đẳng và những phương thức sản suất và tiêu dùng không bền vững. Đây chính là những biểu hiện của bẫy thu nhập trung bình”.

Bà Pratibha Mehta cũng lưu ý, Việt Nam cần nỗ lực hơn nữa để có thể hoàn thành những mục tiêu về tăng cường dinh dưỡng cho trẻ em, phòng chống HIV và bảo vệ môi trường, đặc biệt là với những cộng đồng dân tộc thiểu số và đồng bào sống ở các vùng xa xôi hẻo lánh đang bị tụt hậu so với tiến độ thực hiện chung của cả nước.

Theo bà Pratibha Mehta, việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững đòi hỏi Đại hội đồng ở cấp toàn cầu và các Nghị viện ở cấp quốc gia cần có cách tiếp cận quản trị công mạnh mẽ hơn nữa. Do đó các nghị viện cần tham gia tích cực vào quá trình hoạch định chính sách, đặc biệt đối với những chính sách ở cấp chiến lược và thực hiện vai trò chủ chốt trong việc thúc đẩy quan hệ đối tác không chỉ giữa các bộ, ngành và địa phương mà cả đối với các tổ chức xã hội dân sự và các doanh nghiệp thuộc khu vực tư nhân.

Quỳnh Chi