Tăng sức cạnh tranh của hàng hóa nông nghiệp thông qua tái cơ cấu

Những năm gần đây, ngành nông nghiệp Bình Phước liên tục gặt hái thắng lợi trên các lĩnh vực, góp phần quan trọng trong đổi mới kinh tế địa phương, cải thiện chất lượng đời sống người dân. Điều đáng ghi nhận là công cuộc tái cơ cấu ngành nông nghiệp trên địa bàn tỉnh đã được đẩy mạnh triển khai và bước đầu có những chuyển biến tích cực.

Trong giai đoạn 2010 - 2014, sản xuất nông lâm nghiệp tỉnh Bình Phước luôn hoàn thành các chỉ tiêu phát triển ngành; giá trị sản xuất ngành nông nghiệp (giá cố định năm 1994) tăng bình quân năm 6,63%, đạt cao hơn so với Nghị quyết đề ra (tăng 5 - 6%). Cơ cấu trong nội ngành nông nghiệp tiếp tục chuyển dịch đúng hướng. Trong lĩnh vực trồng trọt đã hình thành một số vùng chuyên canh cây trồng chủ lực; chăn nuôi phát triển khá, một số loại gia súc, gia cầm phát triển đạt và vượt mục tiêu quy hoạch đề ra; tỷ lệ chăn nuôi tập trung quy mô công nghiệp, bán công nghiệp đạt cao so với mục tiêu quy hoạch. Dịch bệnh được quản lý khá tốt, từ năm 2011 đến nay hầu như không xảy ra dịch bệnh.

Mặc dù ngành nông nghiệp Bình Phước đã đạt mức tăng trưởng cao, ổn định trong một thời gian dài, đa dạng hóa và chuyển dịch cơ cấu theo hướng tích cực song theo chia sẻ của Giám đốc Sở Nông nghiệp&Phát triển nông thôn Nguyễn Văn Tới, phát triển nông nghiệp trên địa bàn tỉnh vẫn còn tồn tại một số hạn chế, yếu kém. Cụ thể năng suất cây trồng bình quân còn thấp so với tiềm năng và chênh lệch đáng kể giữa nhóm sản xuất có năng suất cao và năng suất thấp. Tuy đã hình thành được các vùng chuyên canh lớn về cây công nghiệp như cao su, điều, tiêu và có những sản phẩm chủ lực tạo thế mạnh cho tỉnh về xuất khẩu nhưng sản phẩm xuất khẩu chỉ là sản phẩm thô; đầu tư chế biến, bảo quản sau thu hoạch chưa được chú trọng nên giá trị gia tăng trong sản phẩm nông nghiệp thấp (chỉ có khoảng 5% nông sản xuất khẩu là những sản phẩm tinh chế). Công nghiệp chế biến mới dừng lại ở gia công nguyên liệu cho quá trình chế biến tinh tại quốc gia khác khiến Bình Phước mới chỉ dừng ở vị trí là vùng nguyên liệu cho sản xuất, chế biến nông lâm sản. Thêm vào đó, thị trường tiêu thụ sản phẩm nông lâm thủy sản của tỉnh chưa được khai thác tốt, thiếu ổn định và mang tính rủi ro cao; kết cấu hạ tầng và dịch vụ phục vụ nông nghiệp - nông thôn trên địa bàn còn yếu, chưa đáp ứng nhu cầu sản xuất và đời sống, đầu tư cho nông nghiệp - nông thôn chưa tương xứng với nhu cầu phát triển ngành…

Xuất phát từ những hạn chế trên, để nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp, tăng giá trị gia tăng hàng nông sản, nâng cao tính cạnh tranh của các nông sản chủ lực thì vấn đề tái cơ cấu ngành nông nghiệp trở thành yêu cầu cấp thiết của tỉnh Bình Phước. Ông Tới cho biết thực hiện Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp của Chính phủ, Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn tỉnh đã triển khai thực hiện xây dựng Đề án tái cơ cấu nông nghiệp & phát triển nông thôn; trong đó cao su, điều, tiêu, cà phê, cây ăn trái (đặc biệt là loại cây có múi); heo, gà, bò sữa, đại gia súc được xác định là những loại cây, con chủ lực của tỉnh. Để phát triển những cây, con chủ lực, ngành tham mưu UBND tỉnh tập trung hơn nữa trong thâm canh tăng năng suất đối với cây điều để tương xứng với tiềm năng theo hướng cải tạo, trẻ hóa vườn điều. Phát triển vùng cây ăn trái (nhất là loại cây có múi đang có thị trường) ở nơi ven các hồ chứa thuận lợi về nguồn nước tưới và điều kiện thổ nhưỡng; đồng thời thực hiện các biện pháp phát triển bền vững cây cà phê, hồ tiêu và cao su. Đối với chăn nuôi, ưu tiên chăn nuôi heo, gà gắn với giết mổ, chế biến và xây dựng vùng an toàn dịch bệnh. Riêng vấn đề chuyển giao công nghệ, áp dụng kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp giúp tăng năng suất cây trồng vật nuôi cũng được ngành nông nghiệp tỉnh chú trọng triển khai đạt kết quả đáng khích lệ.

Để thực hiện thắng lợi Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, từng bước nâng cao sức cạnh tranh của hàng hóa nông nghiệp Bình Phước trên thị trường, trong giai đoạn 5 năm (2016 - 2020) Sở Nông nghiệp&Phát triển nông thôn sẽ chú trọng rà soát các quy hoạch gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng Nông thôn mới. Đẩy mạnh cải cách hành chính, đổi mới và tăng cường công tác quản lý nhà nước ngành nông nghiệp. Tập trung xây dựng các chuỗi giá trị trên các sản phẩm chủ lực của tỉnh, nhất là các sản phẩm có sản lượng lớn như điều, tiêu, cây ăn trái...; tổ chức thực hiện tốt chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp - nông thôn, xây dựng chuỗi giá trị sản xuất nông sản chủ lực của tỉnh, sản xuất công nghệ cao, xây dựng thương hiệu nông sản, xuất xứ hàng hóa.

Ngoài ra toàn ngành chú trọng đẩy mạnh phát triển chăn nuôi và dịch vụ trong nông nghiệp; tăng cường công tác kiểm tra chất lượng nông, lâm sản và vật tư nông nghiệp; thúc đẩy chuyển giao khoa học công nghệ, áp dụng kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp nhằm cung cấp cho nông dân các giống mới cho năng suất cao, chi phí thấp; đồng thời tiếp tục đầu tư các công trình thủy lợi phục vụ hiệu quả sản xuất nông nghiệp.