Các FTA thế hệ mới: Cần am hiểu “luật chơi”

Các Hiệp định Thương mại tự do (FTA) ký kết mang lại cho Việt Nam nhiều cơ hội, nhưng tiềm ẩn đầy rủi ro. Thông tin trên được đưa ra tại Hội nghị với chủ đề đề “Các hiệp định thương mại thế hệ mới và hành động của tuổi trẻ Khối doanh nghiệp Trung ương” do Đoàn khối Doanh nghiệp Trung ương phối hợp với VCCI tổ chức.

Ông Hoàng Quang Phòng – Phó Chủ tịch VCCI cho biết, thực hiện các FTA thế hệ mới như Hiệp định đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP)… đòi hỏi phải có mức độ cam kết sâu rộng cả về nội dung truyền thống như thương mại, dịch vụ, đầu tư hay nội dung phi truyền thống như môi trường, sở hữu trí tuệ, thương mại điện tử, tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước…

Nhằm thực hiện hiệu quả các cam kết FTA, tận dụng các cơ hội mà FTA mang lại, Khối các doanh nghiệp Trung ương phải tái cấu trúc một cách quyết liệt hơn. “Việc tái cấu trúc cần được thực hiện đồng bộ, từ lao động, vốn, khoa học công nghệ, năng lực quản trị kể cả quản trị rủi ro, trong khi đó, vẫn phải chú trọng đầu tư vào lĩnh vực kinh doanh cốt lõi”, ông Hoàng Quang Phòng nhận định.

Ông Hồ Xuân Trường – Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, Ủy viên BCH Đảng bộ Khối, Bí thư Đoàn Khối Doanh nghiệp Trung ương cho biết: “Các cán bộ Đoàn Khối Doanh nghiệp cần nêu cao tinh thần xung kích, nắm chắc thông tin về các FTA thế hệ mới cũng như xác định rõ trách nhiệm của mình để kịp thời tuyên truyền, đóng góp tích cực vào xây dựng doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh và phát triển bền vững, khai thác triệt để các cơ hội do các FTA này mang lại”.

PGS - TS Trần Đình Thiên – Viện trưởng Viện kinh tế Việt Nam chỉ ra rằng, sau gần 8 năm tham gia WTO, nền kinh tế của Việt Nam vẫn chưa hết khó khăn. Nguyên nhân là do chúng ta bước vào WTO mà vẫn còn chưa thực sự chủ động. Mức tăng trưởng kinh tế tăng dần từ 5,25% năm 2013, lên 5,98% năm 2014 và 6,03% quý I năm 2015, lạm phát đựoc kiềm chế ở mức thấp, dự trữ ngoại tệ tại VN và tăng trưởng xuất nhập khẩu tăng cao… Tuy nhiên , nhưng mức lạm phát thấp cũng cho thấy sức ì của đồng vốn không luân chuyển nhanh sẽ khó sinh lời, sự phục hồi chủ yếu là do đóng góp của khu vực đầu tư nước ngoài FDI, xuất khẩu các mặt hàng có giá trị thấp, mức thu nhập bình quân chưa cao...

Chính vì vậy, đối với các Hiệp định FTA, ông Trần Đình Thiên đưa ra lời khuyên: Phải có tầm nhìn chiến lược dài hạn cho tương lai, xác định rõ hội nhập không chỉ là “mở cửa” như những năm trước, hội nhập là bước vào sân chơi chung, phải tuân theo luật chung và chuẩn bị đối phó với nhiều rủi ro.

Bà Phùng Thị Lan Phương – Trưởng nhóm FTA, Trung tâm WTO (Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam) thống kê: Hiện nay, Việt Nam đang tập trung đàm phán 7 hiệp định đối tác thương mại tự do (FTA) trong đó có Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) và Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) là hai hiệp định FTA thế hệ mới. Theo bà Phương, khó khăn lớn nhất mà các doanh nghiệp Việt Nam đang phải việc tiếp nhận và xử lý thông tin.

Ông Vũ Ánh Dương - Tổng Thư Ký Trung tậm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VCCI) lại ví von các Hiệp định thương mại FTA như “những quả bom nổ chậm”. Ông cho rằng không chỉ các doanh nghiệp mà ngay cả Chính phủ cũng phải đối diện với các vụ kiện tung, tranh chấp thương mại bất cứ lúc nào vì “luật chơi” của các FTA cực kỳ phức tạp, khắt khe. Nếu thua kiện, cái giá phải trả có thể lên tới hàng triệu, hàng tỷ USD. Ông Vũ Ánh Dương khuyên các doanh nghiệp cần thận trọng, tìm hiểu thật kỹ các cam kết, sẵn sàng ứng phó với những rủi ro tiềm ẩn, nhất là trong bối cảnh các ràn cản và phòng vệ thương mại ngày một nhiều hơn.

Hương Ly