Lợi ích lớn khi tăng cường hợp tác giữa Việt Nam và Kazakhstan

“Các nhà đầu tư Kazakhstan hãy đến với Việt Nam, vì năm 2015 cộng đồng kinh tế chung ASEAN (AEC) chính thức được thành lập. Tăng cường hợp tác với Việt Nam đồng nghĩa với việc các bạn đang tăng cường hợp tác với 10 nước ASEAN. Lợi ích đem lại là không nhỏ. Các lĩnh vực mà doanh nghiệp hai bên nên tập trung hợp tác là phát triển cơ sở hạ tầng, khai khoáng, dầu khí, du lịch, dệt may, giày dép, chế biến cao su, rau quả, thủy hải sản, chăn nuôi, đóng gói chè, cà phê. Hai bên cũng nên xem xét đến việc thành lập liên doanh tại mỗi nước”.

Đây là nhận định của Tiến sĩ Đoàn Duy Khương, Phó chủ tịch VCCI tại Diễn đàn kinh doanh với thị trường Kazakhstan. Diễn đàn do VCCI phối hợp với Đại sứ quán Kazakhstan và Công ty tổ chức Triển lãm quốc tế Astana (Astana EXPO) tổ chức vừa qua tại Hà Nội.

Theo ông Khương, hợp tác kinh tế - thương mại song phương có chiều hướng phát triển tích cực trong thời gian gần đây. Mặc dù, kim ngạch thương mại còn khiêm tốn so với tiềm năng của hai nước, trong năm 2014, theo thống kê của Tổng cục hải quan VN, tổng kim ngạch thương mại song phương Việt Nam- Kazakhstan đạt 228,9 triệu USD. Trong đó, xuất khẩu từ Việt Nam sang Kazakhstan  đạt 218,4 triệu USD, tăng 42%  so với năm 2014 và nhập khẩu từ Kazakhstan của Việt Nam đạt 10,5 triệu USD, tăng 2 lần so với năm 2013, nhưng 2 nước hoàn toàn có thể tin tưởng vào tương lai phát triển hợp tác mạnh mẽ giữa hai nước trong thời gian tới đây.

“Điều đó đã và đang được hiện thực hóa nhờ sự đồng thuận và nỗ lực của Chính phủ hai nước khi vào ngày 02/01/2013, sau 4 tháng kể từ ngày hai nước ký Hiệp định Vận chuyển hàng không (tháng 9/2012), hãng hàng không của Kazakhstan là Air Astana đã khai thác đường bay thẳng giữa 2 nước, thông qua đó thúc đẩy tạo thuận lợi cho hợp tác thương mại, du lịch, kinh tế giữa hai quốc gia. Với việc đưa vào khai thác các chuyến bay nối TP.HCM – trung tâm kinh tế xã hội lớn nhất tại Việt Nam với thành phố Almaty – thành phố lớn nhất Kazakhstan sẽ đánh dấu mối quan hệ tốt đẹp giữa Kazakhstan và Việt Nam. Đây cũng là cầu nối giao thông quan trọng tạo cơ hội thúc đẩy hợp tác lâu dài giữa hai nước cũng như để du khách Việt Nam có thể khám phá quốc gia Trung Á tuyệt đẹp này”, ông Khương nói.

Đặc biệt, việc chính thức ký kết Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á – Âu, 2 bên đã thống nhất nội dung hiệp định với phạm vi toàn diện, mức độ cam kết cao và bảo đảm cân bằng lợi ích, có tính đến điều kiện cụ thể của từng bên. Phía Liên minh Hải quan đã dành cho Việt Nam ưu đãi thuế quan, tạo cơ hội xuất khẩu mới quan trọng đối với các nhóm hàng Việt Nam có lợi ích cơ bản như nông sản, tất cả các mặt hàng thủy sản và hàng công nghiệp như dệt, may, da giày và đồ gỗ. Phía Việt Nam đồng ý mở cửa thị trường có lộ trình cho Liên minh Hải quan đối với một số sản phẩm chăn nuôi, một số mặt hàng công nghiệp gồm máy móc, thiết bị, phương tiện vận tải. Các mặt hàng này đều không cạnh tranh với hàng hóa Việt Nam mà ngược lại góp phần làm đa dạng hóa thị trường tiêu dùng trong nước. Các cam kết khác về dịch vụ, đầu tư, sở hữu trí tuệ, cạnh tranh, phòng vệ thương mại, giải quyết tranh chấp, SPS, TBT,... đều được thống nhất trên cơ sở các quy định của WTO, đảm bảo cân bằng lợi ích, phù hợp với quy định pháp luật trong nước tại lĩnh vực liên quan và không ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán khác của Việt Nam hiện nay.

Ông Khương cho rằng, việc ký kết và thực hiện hiệp định này là một bước tiến mới, quan trọng, đưa quan hệ truyền thống, hữu nghị tốt đẹp giữa Việt Nam với Liên bang Nga, Belarus, Kazakhstan nói chung và với Kazakhstan nói riêng lên tầm cao mới, hợp tác chặt chẽ và bổ trợ cho nhau cùng phát triển. Cùng với quan hệ chính trị, kinh tế, thương mại, đầu tư, FTA còn là điều kiện để hai bên tăng cường hợp tác trên nhiều lĩnh vực khác như giáo dục-đào tạo, khoa học-kỹ thuật, văn hóa… 

Ông Rapil Zhoshybayev, Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Kazakhstan, đồng thời là Trưởng đoàn xúc tiến thương mại EXPO-2017 cho biết, Chính phủ nước này đã và đang xây dựng, phát triển cơ sở hạ tầng, tạo cơ chế thông thoáng để tạo điều kiện tối đa thu hút đầu tư và hợp tác kinh doanh với các DN nước ngoài, trong đó có các DN Việt Nam.

Được biết, Kazakhstan sẽ đầu tư xây dựng nguồn năng lượng xanh với kế hoạch 50 tỷ USD vào năm 2020 và tăng lên 100 tỷ USD vào năm 2050. Trong đó, một nửa số vốn đầu tư sẽ tập trung vào năng lượng tái tạo. Đây cũng là cơ hội mà các DN Việt Nam nên tận dụng nắm bắt thời cơ.

Tại Diễn đàn, đoàn đại biểu Kazakhstan cũng đã giới thiệu với các DN Việt Nam cơ hội hợp tác, mở rộng kinh doanh thông qua Hội chợ Triển lãm Astana EXPO-2017 được tổ chức từ 10-6 đến 10-11-2017 tại Thủ đô Astana của Kazakhstan.

Theo ông Dương Hoàng Minh, Phó Vụ trưởng Vụ thị trường châu Âu, Bộ Công Thương, Kazakhstan vẫn là thị trường mới nên các DN sẽ còn nhiều bỡ ngỡ. Các DN cần nghiên cứu, tìm kiểu kỹ về thị trường trước khi bắt tay vào hợp tác đầu tư. Với những bất lợi về khoảng cách địa lý, thanh toán song phương, rào cản phi thuế quan thì DN cần có phương án kinh doanh hợp lý, nên đầu tư cơ sở hạ tầng để chất lượng, dịch vụ đạt tiêu chuẩn độ quốc tế. Việc đảm bảo an toàn thực phẩm phải tuyệt đối khi hợp tác về thực phẩm, lương thực…

Nằm trong khuôn khổ diễn đàn, Công ty quốc gia Astana EXPO-2017 đã ký kết Thỏa thuận Hợp tác với Saigontourist sau khi mở thành công tuyến bay thẳng từ Tp.HCM đến thành phố mới Astana của Kazakhstan. Đây được cho là hợp tác khởi đầu để tạo cơ hội cho sự đầu tư các lĩnh vực khác giữa hai nước.

Quỳnh Chi