HOSE áp dụng bước giá mới: Bước phát triển của TTCK

Nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển của thị trường chứng khóan (TTCK), Sở giao dịch chứng khoán TP HCM (Hose) đã điều chỉnh bước giá giao dịch dành cho các cổ phiếu và chứng chỉ quỹ giao dịch trên sàn Hose, điều này đã dẫn tới nhiều phản ứng khác nhau của nhà đầu tư trên TTCK.

Khó khăn ban đầu của nhà đầu tư

Theo điều chỉnh của Sở giao dịch chứng khoán TP HCM thì bước giá mới được điều chỉnh như sau: với những cổ phiếu dưới 10.000 đồng thì bước giá là 10 đồng ,từ 10.000- 49.500 đồng, bước giá là 50 đồng và từ 50.000 đồng trở lên thì bước giá là 100 đồng, với chứng chỉ quỹ ETF thì bước giá là 10 đồng, áp dụng cho tất cả các mức giá.

Sau khi bước giá mới được áp dụng, thị trường đã có những phản ứng không mấy tích cực. Theo các chuyên gia chứng khoán, có hai yếu tố dẫn tới kết quả trên. Thứ nhất, do bước giá khá nhỏ nên nhiều nhà đầu tư cảm thấy nản, vì khi ấy, lợi nhuận thu về không đủ bù chi phí và thuế mà họ phải bỏ ra.

Thứ hai, do bước giá nhỏ nên mức giá của bên mua, bên bán không hiện được một cách đầy đủ trên bảng điện tử, điều này khiến nhà đầu tư khó ước lượng về cung, cầu. Các đội “lái” cũng sẽ khó để làm giá hơn do xuất hiện nhiều bước giá với khối lượng khớp là khác nhau.

Những điều chỉnh trên sàn Hose đang khiến nhà đầu tư trở nên dè dặt hơn trong việc đặt lệnh mua bán. Theo thống kê, giá trị giao dịch, khớp lệnh toàn thị trường trong tuần sau khi áp dụng bước giá mới đã giảm 9,6%. Cụ thể, tổng giá trị giao dịch trong tuần chỉ đạt xấp xỉ 11.064 tỷ đồng so với mức 12.245 tỷ đồng ở tuần giao dịch trước đó. Mặc dù giá trị giao dịch giảm nhưng khối lượng giao dịch lại tăng so với tuần trước lại tăng tới 13,3%.

Cụ thể, trong tuần áp dụng bước giá mới đã có 552,12 triệu cổ phiếu được khớp lệnh, trong khi tuần trước đó chỉ có 487,15 triệu cổ phiếu được khớp lệnh. Như vậy có thể thấy việc áp dụng bước giá mới khiến tính thanh khoản của thị trường đã được cải thiện, nhưng mức tăng này mới chỉ tập trung ở các cổ phiếu có giá trị nhỏ.

Phù hợp hơn với thị trường quốc tế

Theo đại diện của Sở giao dịch chứng khoán TP HCM, việc áp dụng bước giá này  là theo lộ trình tiến tới phù hợp hơn với thông lệ quốc tế. Khi chia nhỏ các bước đố với các đơn vị niêm yết sẽ phù hợp với thông lệ chung của các thị trường trong khu vực. Hiện nay, đơn vị niêm yết giá nhỏ nhất là 07 VNĐ thuộc sàn chứng khoán Thái Lan và Đài Loan, Singapore là 16 VNĐ, Hàn Quốc là 19 VNĐ…

Các chuyên gia cho rằng, các bước giá trên là phù hợp với tiền tệ của Việt Nam, rất dễ sử dụng đối với nhà đầu tư. Mặc dù thời gian đầu thị trường sẽ có chút bỡ ngỡ nhưng đây cũng là thông lệ quốc tế mà đa số các sở chứng khoán trên thế giới đều áp dụng.

Một quy định nữa cũng đang khiến nhà đầu tư mong ngóng đó là thời gian thanh toán T+. Theo như Thông tư 203 (năm 2015)  của Bộ Tài Chính dự thảo thì sẽ tiến hành nghiên cứu và áp dụng việc mua bán chứng khoán trong ngày (T+0). Đây được xem là nhu cầu chính đáng của nhà đầu tư trên thị trường để cho thể phòng chống rủi ro, kiếm lợi nhuận trong ngắn hạn vì họ có thể cùng đặt lệnh mua, bán trên hệ thống trong phiên khớp lệnh liên tục. Điều này không chỉ có lợi cho nhà đầu tư mà các công ty chứng khoán cũng sẽ có những thuận lợi không nhỏ khi thanh khoản của thị trường lúc đó chắc chắn sẽ tăng mạnh.

Theo đánh giá của nhiều người, có thể việc áp dụng T+0 sẽ được triển khai trong năm 2017 cùng thời điểm với thị trường chứng khoán phái sinh.

Nếu nhìn ra các nước trong khu vực và trên thế giới thì đa số các nước vẫn đang áp dụng mức thanh toán bù trừ T+ là T+2 và T+3 như chứng khoán Việt Nam đang áp dụng.  Cụ thể, sàn chứng khoán Hồng Kong là T+2; Trung Quốc là T+3 đối với chứng khoán loại B và T+0 đối với chứng khoán loại A; Australia, New Zealand,  Lào, Campuchia đang áp dụng là T+2. Thậm chí với thị trường chứng khoán hàng đầu thế giới là Mỹ dự kiến sẽ  áp dụng thanh toán T+2 từ ngày 5/9/2017.

Như vậy, với các đối tượng khác nhau ( tiền, cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ…) thì việc áp dụng T+ cũng có sự khác nhau, điều này đang khiến thị trường chứng khoán Việt Nam hòa nhập tốt hơn với thị trường chứng khoán thế giới. Như với cổ phiếu thì chứng khoán Việt Nam là T+3 (cuối ngày T+2) trong khi tiền là T+2. Chứng khoán Trung Quốc với chứng khoán loại A thì thanh toán bù trừ T+1 với tiền và T+0 với chứng khoán. Trong khi đó với chứng khoán loại B thì cả tiền và chứng khoán đều được thanh toán T+3.

Cùng với việc thay đổi bước giá, thì việc quy định thêm về số lượng đặt lệnh tối đa lên 500.000 đơn vị/lệnh và không cho hủy, sửa trong phiên ATO và ATC cũng là một trong những nỗ lực nhằm minh bạch thị trường chứng khoán, tăng tiện ích và bảo vệ nhà đầu tư hơn. Đây được xem là những bước đi cần thiết nhằm tạo dựng một thị trường lành mạnh, phát triển bền vững hơn, tạo tiền đề cho chứng khoán phái sinh và đủ điều kiện để các tổ chức nước ngoài nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên thành thị trường mới nổi trong thời gian tới.

Lương Tuấn