VCCI công bố bộ công cụ phòng ngừa tham nhũng trong doanh nghiệp

“Tham nhũng được phòng ngừa hiệu quả nhất chỉ khi các doanh nghiệp cùng hợp tác hành động, chia sẻ kinh nghiệm và các thông lệ tốt. Bộ công cụ và các buổi đào tạo trực tiếp sẽ giúp doanh nghiệp hiện thực hóa điều này.”

Đây là khẳng định của Tiến sĩ Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI tại Hội thảo công bố “Bộ công cụ Hướng dẫn các bước đi thực tế phòng ngừa tham nhũng trong doanh nghiệp” mới đây tại Hà Nội. Sự kiện là một trong số nhiều các hoạt động thuộc khuôn khổ Dự án “Xây dựng năng lực cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa phòng ngừa tham nhũng” tại Việt Nam được tài trợ bởi Đại sứ quán Anh tại Hà Nội từ Quỹ Thịnh vượng của Vương quốc Anh nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa vượt qua các rào cản, rủi ro từ tham nhũng. Hội thảo được tổ chức nhân dịp Ngài Lord Puttnam, Đặc phái viên Thương mại và Văn hóa của Thủ Tướng Anh tới Việt Nam.

Theo đánh giá của nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế, tham nhũng đang ngày càng gây ra nhiều tác hại đối với xã hội và nền kinh tế, trong đó doanh nghiệp nhỏ và vừa là đối tượng chịu ảnh hưởng nhất.  Tham nhũng là 1 trong 6 yếu tố tác động đến môi trường kinh doanh, các doanh nghiệp trên thế giới chi cho tham nhũng, hối lộ lên tới 2% tổng sản phẩm trong nước (GDP) toàn cầu. Vì vậy, doanh nghiệp là một phần quan trọng trong phòng, chống tham nhũng.

Ông Nguyễn Quang Vinh – Phó Tổng Thư ký VCCI cho biết, thời gian qua, các thủ tục hành chính đã được đơn giản hóa và cắt giảm thời gian thực hiện đáng kể, ghi nhận những cải thiện dịch vụ hỗ trợ DN, gia nhập thị trường, đặc biệt là sự minh bạch. Tuy nhiên kết quả khảo sát mới đây do VCCI thực hiện đã chỉ ra, có khoảng 70% doanh nghiệp cho rằng tham nhũng là vấn đề rất nghiêm trọng, gây cản trở sự phát triển cũng như khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Mặc dù nhiều biện pháp đẩy lùi tham nhũng đã được đưa ra, tuy nhiên, vấn đề này cần sự chung tay của nhiều cá nhân và tổ chức, trong đó doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng.

Đồng quan điểm này, ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật, Thanh tra Chính phủ cho biết, thời gian qua, Thanh tra Chính phủ đã có dự án hợp tác với Đại sứ quán Anh để tiến hành nghiên cứu, xác định rõ mức độ tham gia của doanh nghiệp, xây dựng phương hướng, biện pháp phòng ngừa… Ngay trong Bộ luật Hình sự 2015 cũng đã quy định chặt chẽ về hành vi tham nhũng của doanh nghiệp. Hiện Chính phủ đang xây dựng chương trình để cùng doanh nghiệp chung sức phòng chống tham nhũng, cung cấp cho doanh nghiệp thông tin và công cụ phòng ngừa rủi ro tham nhũng, ngăn chặn hành vi tiếp tay cho tham nhũng.

Về Bộ công cụ Hướng dẫn các bước đi thực tế phòng ngừa tham nhũng trong doanh nghiệp, Phó Tổng Thư ký VCCI khẳng định, trong phạm vi hoạt động dự án, VCCI đã lựa chọn và phối hợp với nhóm chuyên gia trong nước, Diễn đàn các nhà lãnh đạo doanh nghiệp quốc tế -IBLF Global biên soạn lại bộ công cụ dựa trên kinh nghiệm quốc tế của nhóm các nước phát triển G20 nhằm phù hợp với bối cảnh môi trường kinh doanh của các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước cũng như hệ thống pháp luật của Việt Nam.

Bên cạnh đó, theo ông Nguyễn Quang Vinh bộ công cụ này ngắn gọn, dễ hiểu và là tài liệu hữu ích đưa ra các hướng dẫn cụ thể mà các doanh nghiệp có thể áp dụng, thực hành để phòng ngừa tham nhũng dưới mọi hình thức, giúp quản trị rủi ro tốt hơn và đặc biệt có mong muốn chuyên nghiệp hóa hoạt động kinh doanh, cắt giảm tối đa chi phí và tăng khả năng cạnh tranh hướng tới phát triển bền vững. Phó Tổng Thư ký VCCI tin tưởng, khi 80% DN sử dụng bộ công cụ này thì việc phòng, chống tham nhũng trong nội bộ DN sẽ có hiệu quả, đồng thời lan tỏa đến hiệu quả chung của công tác phòng, chống tham nhũng mà cả nước đang tiến hành.

Theo ông Brook Horowitz, Giám đốc điều hành, Tổ chức IBLF Global, tác giả phiên bản quốc tế của Bộ công cụ kiêm Giám đốc dự án cho biết: "Các doanh nghiệp nhỏ dễ gặp phải và dễ bị tác động bởi tham nhũng. Không như các doanh nghiệp lớn, các doanh nghiệp nhỏ không có đội ngũ cán bộ tuân thủ giám sát nhân viên hay cán bộ kiểm toán nội bộ kiểm tra từng giao dịch. Do vậy, bộ công cụ này sẽ là cẩm nang hướng dẫn các doanh nghiệp nhỏ và vừa tự phòng ngừa tham nhũng trong nội bộ doanh nghiệp và bên ngoài doanh nghiệp”.

Cũng theo Giám đốc điều hành, Tổ chức IBLF Global, bộ công cụ là nỗ lực đầu tiên giải quyết vấn đề tham nhũng theo quan điểm của DNNVV. Bộ công cụ này có rất nhiều thông tin hữu ích về các quy tắc và quy định, lời khuyên và tư vấn thiết thực về phương pháp phòng chống tham nhũng, chỉ dẫn về những địa chỉ mà doanh nghiệp có thể tìm tới khi cần trợ giúp và tư vấn. Ngoài ra, một đặc tính nổi bật của Bộ công cụ này là trung tâm trợ giúp song song, một trung tâm do VCCI vận hành và một trung tâm “tự lực” nơi các DNNVV có thể đưa ra lời tư vấn trực tuyến cho doanh nghiệp khác.

Ngài Giles Lever, Đại sứ Anh tại Việt Nam cũng nhấn mạnh, phòng ngừa tham nhũng không có nghĩa là làm tăng thêm các thủ tục hành chính, quy định hay ràng buộc về pháp lý mà là sự cam kết, vấn đề đạo đức của doanh nghiệp. Đó còn là chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp: kinh doanh minh bạch, trung thực và hiệu quả.

Hà Vũ