Vì sao doanh nghiệp tư nhân yếu kém?

16:33:47 | 7/12/2016

Theo Tiến sĩ Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), đồng Chủ tịch VBF 2016, chưa bao giờ vai trò của khu vực kinh tế tư nhân đươc nhấn mạnh như hiện nay. Tuy nhiên, khối doanh nghiệp tư nhân vẫn còn là điểm nghẽn lớn bởi sự phát triển yếu kém chưa xứng với tiềm năng do chưa có sự kết nối với các thành phần kinh tế khác.

Theo đồng Chủ tịch VBF 2016, phần lớn khối doanh nghiệp tư nhân “không đáng bị cô đơn”. Chính sách chưa thực sự đóng vai trò yểm trợ để kết nối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), và bản thân các doanh nghiệp FDI cũng chưa thực sự tích cực kết nối với khối doanh nghiệp tư nhân nên khối doanh nghiệp này dường như đang bị cô đơn trên con đường phát triển.

Lâu nay, trong khi các đơn vị FDI vẫn được coi là động lực phát triển thì doanh nghiệp trong nước vẫn èo uột. Ông Lộc đánh giá, trong khi kinh tế tư nhân mới chính là nhân tố phát triển bền vững của Việt Nam thì khối doanh nghiệp FDI vẫn là “ốc đảo” trong nền kinh tế, hiệu ứng lan toả không đáng kể, khó phát triển bền vững vì không thể liên kết, bám rễ và cộng sinh được.

“Với doanh nghiệp FDI, hợp tác với doanh nghiệp tư nhân trong nước cần được coi như trách nhiệm xã hội đối với nơi mà họ đến đầu tư, đó cũng chính là lợi ích của các nhà đầu tư nước ngoài, có được đối tác mạnh thì họ cũng có thể có năng lực cạnh tranh cao hơn”, ông Lộc bày tỏ quan điểm.

Từng bày tỏ trăn trở về vấn đề này, trong cuộc gặp trước thềm VBF 2016, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh rằng, điểm nghẽn rất lớn của nền kinh tế Việt Nam là sự yếu kém của khu vực kinh tư nhân.

Trong bối cảnh đang hội nhập mạnh mẽ nhưng khu vực tư nhân vẫn không kết nối được với chuỗi giá trị toàn cầu, theo ông Lộc khi ấy, đó là hồi chuông cảnh báo lớn nhất với kinh tế Việt Nam. Các doanh nghiệp vẫn đang chủ yếu dựa vào lực lượng lao động giá rẻ, tay nghề thấp, do đó yếu kém cả về công nghệ lẫn quản trị nguồn nhân lực.

Tuy nhiên, theo người đứng đầu VCCI, hiện cũng có nhiều doanh nghiệp tư nhân “đáng phải cô đơn”, vì năng lực còn hạn chế, vì chưa đạt chuẩn, nên chưa kết nối được với chuỗi giá trị toàn cầu.

Theo ông Lộc, nỗ lực nâng cao vai trò của khu vực kinh tế tư nhân nhiều năm qua là có nhưng chưa đủ mức. Một biểu hiện rất rõ là cải cách doanh nghiệp Nhà nước chưa thực chất khi chưa làm thay đổi căn bản về quản trị. Điều đó cản trở doanh nghiệp tư nhân trong việc có cơ hội kinh doanh bình đẳng và tiếp cận nguồn lực để phát triển.

Nhưng từ khi có Chính phủ mới, người đứng đầu VCCI nhìn nhận gần một năm nay, chưa bao giờ vai trò của khu vực tư nhân được nhấn mạnh như vậy. Cộng đồng doanh nghiệp có niềm tin mới vào môi trường kinh doanh thể hiện thông qua việc 102.000 doanh nghiệp mới được thành lập trong năm. 2016 cũng là năm đầu tiên Việt Nam vượt ngưỡng 100.000 doanh nghiệp thành lập mới.

Trong năm tới, thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân trong nước chính là nỗ lực cải cách ở tầm đột phá, thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ nền kinh tế trong giai đoạn mới. Bởi, mặc dù cộng đồng doanh nghiệp vẫn tiếp tục tin tưởng vào môi trường kinh doanh, triển vọng phát triển của nền kinh tế Việt Nam cùng những nỗ lực cải cách của Chính phủ, nhưng 2017 sẽ là một năm khó khăn.

Trước đó, tại “Diễn đàn kinh tế 2017” với chủ đề “Cơ hội cho các nhà đầu tư trong tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2016-2020” do Báo Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức ngày 2/12/2016, TS Vũ Tiến Lộc từng nhấn mạnh, về phía doanh nghiệp tư nhân, mục tiêu cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước sẽ tạo nhiều cơ hội mới cho các nhà đầu tư và khu vực tư nhân, đặt DNNN hoạt động trong một môi trường bình đẳng, tạo ra sân chơi bình đẳng hơn cho doanh nghiệp tư nhân.

Trong bối cảnh như vậy, VBF năm nay không chỉ là nơi để doanh nghiệp đối thoại với Chính phủ, mà còn thiết lập quan hệ, tăng cường hợp tác giữa doanh nghiệp trong nước và nước ngoài.

Tại VBF 2016 sáng nay (5/12/2016), ông Ryu Hang Ha – Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam cũng nêu ba yếu tố để thúc đẩy liên kết là vai trò của Chính phủ, doanh nghiệp nước ngoài và nội địa. Theo đó, Chính phủ phải hỗ trợ, cung cấp những chế tài để cải thiện môi trường kinh doanh, như thuế, hải quan… tạo điều kiện để doanh nghiệp nước ngoài có thể mua được nhiều sản phẩm, phụ tùng linh kiện của doanh nghiệp trong nước.

Có cùng quan điểm như trên, ông Vũ Tiến Lộc nhìn nhận sự kết nối này như thế kiềng ba chân. Nếu phân vai thì Nhà nước có vai trò yểm trợ về luật pháp, chính sách. Còn các doanh nghiệp FDI là trung tâm và các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước phải là vệ tinh. “Đây là ‘điệu nhảy’ của ba người nên cần sự đồng điệu. Chính sách của Chính phủ phải đóng vai trò yểm trợ để doanh nghiệp tư nhân kết nối với khối FDI”, ông Lộc khẳng định.

Theo Thy Hằng(Báo DĐ DN)