Thúc đẩy xuất khẩu nông thủy sản sang thị trường Phần Lan và Bắc Âu

15:19:12 | 9/12/2016

“Một trong những vấn đề ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh xuất nhập khẩu của doanh nghiệp nông thuỷ sản là vấn đề tìm hiểu thị trường. Do địa lý xa xôi, kinh phí còn hạn hẹp, đa số doanh nghiệp trong lĩnh vực này đều là doanh nghiệp vừa và nhỏ, việc tìm hiểu kỹ về ngành hàng, các cơ hội tiềm năng là rất khó khăn…”.

Đây là thực tế được ông Nguyễn Tuấn Hải- Giám đốc dự án hỗ trợ phát triển xuất khẩu sang thị trường Phần Lan và Bắc Âu giai đoạn 2014-2016 (FLC 14-04) chia sẻ tại Hội nghị tổng kết dự án do VCCI phối hợp với Đại sứ quán Phần Lan tại VN tổ chức vừa qua tại HN.

Theo VCCI, xuất phát từ chủ trương đẩy mạnh xuất khẩu hàng Việt Nam có thế mạnh, quan tâm đến việc đa dạng hóa thị trường, đặc biệt không phụ thuộc vào bất kỳ một thị trường nào trong thời gian gần đây được Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ đặc biệt quan tâm. Trong khi đó, quan hệ thương mại hai chiều giữa Việt Nam với Phần Lan và các nước Bắc Âu hoàn toàn chưa phù hợp. Kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam với Phần Lan hoặc các nước trong khu vực Bắc Âu những năm 2012-2013 chưa nước nào đạt trên 1 tỷ USD. Nguyên nhân là do sự kết nối giữa DNVN và Bắc Âu hiện còn nhiều bất cập, xuất phát từ sự thiếu trao đổi thông tin về cơ hội thị trường, quy định và yêu cầu về các hàng hóa nhập khẩu, thiểu hiểu biết về văn hóa kinh doanh, khoảng cách địa lý, rào cản ngôn ngữ, và đặc biệt là các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam chưa chú trọng phát triển chất lượng và hình thức phù hợp với khu vực thị trường này.

Trước bối cảnh đó, VCCI đã chủ động xây dựng Đề án xin ngân sách hỗ trợ của Đại sứ quán Phần Lan tại Việt Nam từ Quỹ Hợp tác địa phương (FLC) và được Đại sứ quán Phần Lan ủng hộ và chấp thuận. Tháng 7/2014, Dự án hỗ trợ phát triển xuất khẩu nông thủy sản vào Phần Lan và Bắc Âu của VCCI chính thức được Đại sứ quán Phần Lan tại Việt Nam thông qua.Theo ông Hải, mục tiêu của dự án nhằm nâng cao năng lực chế biến và xuất khẩu của doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu nông sản và thủy sản Việt Nam; góp phần tăng cường quan hệ thương mại và đầu tư giữa Việt Nam với Phần Lan và khu vực Bắc Âu.

Sau hai năm hoạt động, Dự án đã nhận được những đánh giá tích cực từ phía cộng đồng doanh nghiệp và các bên liên quan, đặc biệt là việc tăng cường năng lực tiếp cận thông tin thị trường, cơ hội kinh doanh. Để hỗ trợ Doanh nghiệp nắm vững những thông tin về ngành nông thuỷ sản Bắc Âu, các chính sách mới, dự đoán phân tích thị trường và ngành hàng, tìm kiếm các đối tác tin cậy, Dự án đã triển khai nhóm hoạt động cung cấp thông tin bao gồm: Xây dựng website http://www/xuakhauphanlan.com; tiến hành khảo sát về năng lực doanh nghiệp xuất nhập khẩu nông thủy sản Việt Nam với mục tiêu tìm hiểu, nhận định các yếu tố ảnh hưởng đến XNK nông thủy sản, xác định thế mạnh, những vấn đề còn tồn tại của DN trong ngành, đặc biệt là trong quan hệ hợp tác với Phần Lan và các nước Bắc Âu.

Đặc biệt, dự án đã tổ chức khóa đào tạo tìm kiếm thông tin thị trường thông qua các công cụ thương mại trực tuyến ITC; hội thảo chuyên đề giới thiệu về thị trường Phần Lan, Bắc Âu, tác động của Hiệp định thương mại Việt Nam –EU với cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam.

Ông Hải cho biết, qua báo cáo khảo sát trong 205 DNVN trong lĩnh vực nông thuỷ sản, Dự án nhận thấy rằng hiện các hộ gia đình đang là lực lượng nhỏ nhưng cơ bản trong ngành. Các doanh nghiệp liên doanh và 100% nước ngoài vốn chiếm chỉ 4%, tỷ lệ này là khá phù hợp với tình hình thực tế là các công ty nước ngoài chủ yếu là đầu tư vào lĩnh vực như thiết bị điện tử và dệt may. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến xuất khẩu, nhập khẩu các hoạt động trong ngành công nghiệp nông-thủy sản giữa thị trường Việt Nam và Bắc Âu như tỷ giá hối đoái, rào cản kỹ thuật…. Dự án cũng thấy rằng các DNVN tập trung vào các quốc gia Phần Lan và Bắc Âu do đây là một thị trường hấp dẫn với sức mua và số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu vào EU khá lớn (hơn 70% doanh nghiệp tuyên bố vì lý do này).

Vì vậy, theo ông Hải, Dự án kiến nghị với các Cơ quan đại diện thương mại các nước Bắc Âu, các cơ quan liên quan để đẩy mạnh hơn hoạt động xuất nhập khẩu trong lĩnh vực nông thuỷ sản cần hỗ trợ cung cấp và trao đổi thông tin (báo cáo, nghiên cứu ngành ) thường xuyên cho cộng đồng DNVN và Bắc Âu, thông qua các hoạt động như hội thảo, toạ đàm giới thiệu tiềm năng thị trường, các ấn phẩm thông tin…; triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại theo chiều sâu như trợ giúp kỹ thuật, mời chuyên gia tư vấn cho các doanh nghiệp đang sản xuất hoặc kinh doanh; hỗ trợ doanh nghiệp nghiên cứu thị trường, tìm kiếm đối tác tiềm năng thông qua việc xây dựng cơ sở dữ liệu doanh nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp tham gia hội chợ, tham gia đoàn doanh nghiệp khảo sát thị trường…

Ngoài ra, do dự án chủ yếu tập trung vào khu vực Đồng Bằng sông Cửu Long nên các doanh nghiệp phía Bắc vẫn còn chưa tiếp cận được với các lợi ích của Dự án. Vì vậy, trong thời gian tới khi không còn nguồn hỗ trợ của sứ quán Phần Lan, VCCI sẽ tìm kiếm nguồn lực để tiếp tục hoạt động của dự án như duy trì các mảng việc: cung cấp thông tin tư vấn; hỗ trợ đào tạo trực tuyến; tổ chức hội thảo; tập huấn…

Theo bà Annika Kaipola- Tham tán Thương mại sứ quán Phần Lan tại Việt Nam,v ới những lợi ích thiết thực mang lại, Phần Lan sẽ xem xét kéo dài dự án để củng cố, đẩy mạnh hơn nữa quan hệ hợp tác thương mại Việt Nam- Phần Lan, trên cơ sở mang lại lợi ích cho đôi bên chứ không phải các dự án không hoàn lại như trước đây.

Anh Mai