Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay, ngành kiểm toán độc lập ngày càng có vai trò quan trọng trong việc góp phần giúp minh bạch hóa thông tin thị trường, tạo niềm tin cho nhà đầu tư trong bối cảnh hội nhập mới. Để tìm hiểu thêm thông tin, phóng viên đã có cuộc phỏng vấn ông Phạm Văn Thinh, Tổng Giám đốc Deloitte Việt Nam.
.jpg)
Ông có nhận định gì về vị thế kinh tế của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập hiện nay?
Việt Nam được đánh giá là một nền kinh tế năng động nhưng còn nhỏ so với các nền kinh tế phát triển khác trên thế giới. Trong những năm gần đây, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam phụ thuộc lớn vào xuất khẩu. Trong đó, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài có vai trò rất quan trọng trong sản xuất hàng hóa xuất khẩu.
Trong thời gian gần đây, Việt Nam đã ký kết rất nhiều hiệp định thương mại (FTA) song phương và đa phương, như Hàn Quốc, EU.., tham gia Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC). Điều này khẳng định vai trò và vị thế ngày càng quan trọng của Việt Nam trong kinh tế toàn cầu.
Tham gia các FTA thế hệ mới, Việt Nam có nhiều cơ hội để thúc đẩy xuất khẩu, đổi mới công nghệ, thu hút đầu tư; nhà đầu tư nước ngoài sẽ có cơ hội nhiều hơn để tham gia thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, điều đó cũng đồng thời đem lại những thách thức cho các doanh nghiệp Việt khi đối mặt với nguy cơ bị cạnh tranh trên sân nhà.
Trong bối cảnh như vậy, các doanh nghiệp Việt Nam phải có sự chuẩn bị kỹ càng để tận dụng các cơ hội do hội nhập kinh tế mang lại, đồng thời không thua trên chính sân nhà mình. Lựa chọn được ngành, lĩnh vực phù hợp, có chiến lược dài hạn đồng thời áp dụng khoa học công nghệ tiên tiến, nâng cao năng suất lao động sẽ là các nhân tố quyết định.
Chính phủ Việt Nam cũng đang nỗ lực với việc nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong xuất khẩu, với việc mới đây đã thông qua “Đề án Nâng cao năng lực cạnh tranh của các mặt hàng xuất khẩu Việt Nam từ nay đến năm 2020, tầm nhìn 2030”. Việt Nam cũng đang thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, trong đó tập trung vào tái cơ cấu đầu tư công, doanh nghiệp nhà nước và hệ thống tài chính ngân hàng.
Theo ông, Việt Nam nên tận dụng lợi thế của mình với APEC như thế nào?
APEC là một sự kiện lớn mang tầm quốc tế, với sự tham dự của các nhà lãnh đạo của 21 nền kinh tế thành viên, và hàng nghìn đại biểu chính thức, cũng như các doanh nghiệp hàng đầu thế giới. Rõ ràng, với vai trò chủ nhà của Hội nghị Thượng đỉnh APEC 2017, Việt Nam có nhiều cơ hội thể hiện cho bạn bè quốc tế hiểu biết hơn về một Việt Nam năng động, sáng tạo, sẵn sàng hợp tác với các nước để cùng nhau phát triển và các bên cùng có lợi.
Trước hết, với vai trò chủ nhà, Việt Nam cần tập trung để tổ chức thành công chương trình nghị sự APEC năm nay, bên cạnh việc chuẩn bị để có thể đưa ra các sáng kiến mới và có giá trị đối với diễn đàn cũng như việc liên kết kinh tế trong khu vực. Ngoài ra, APEC cũng là cơ hội tốt cho Việt Nam tận dụng để phát triển các mối quan hệ ngoại giao, thúc đẩy sự hợp tác kinh tế song phương và đa phương.
Đây cũng là cơ hội rất tốt để các doanh nghiệp Việt Nam tham gia các hoạt động xúc tiến đầu tư, gặp gỡ, tìm kiếm các đối tác tiềm năng hàng đầu thế giới và khu vực. Nếu tận dụng được những cơ hội APEC đem lại, phát huy thế mạnh của doanh nghiệp mình, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ có nhiều cơ hội mở rộng thị trường, tăng thêm được các đối tác kinh doanh trong thời gian tới.
Ông đánh giá thế nào về tiềm năng thu hút đầu tư nước ngoài của Việt Nam trong thời gian tới?
Vốn đầu tư nước ngoài, cả trực tiếp và vốn gián tiếp, đã và đang có đóng góp rất lớn vào tăng trưởng của Việt Nam trong thời gian vừa qua. Bằng chính sách mở cửa nền kinh tế, chúng ta đã thu hút được lượng vốn đầu tư lớn từ các nhà đầu tư quốc tế phục vụ cho đầu tư, phát triển kinh tế trong nước. Sự thay đổi không chỉ về kinh tế mà còn về mọi mặt của xã hội Việt Nam qua hơn một phần tư thế kỷ vừa qua đã khẳng định điều này.
Việt Nam đang đối mặt với việc cạnh tranh ngày càng gay gắt trong thu hút vốn đầu tư nước ngoài, đặc biệt là từ ngay các nước ngay sát trong khu vực như Indonesia, Myanmar, Thailand... Bên cạnh đó, sức ép về nợ công, sự yếu kém của hệ thống ngân hàng và đòi hỏi cơ cấu lại hệ thống doanh nghiệp Nhà nước đang là một thách thức lớn. Mặc dù vậy, Việt Nam đang có nhiều lợi thế, hấp dẫn nguồn vốn đầu tư. Việt Nam luôn trong tốp dẫn đầu về tốc độ tăng trưởng kinh tế trong khi kinh tế vĩ mô được quản lý tương đối tốt cùng tình hình chính trị ổn định. Thị trường nội địa liên tục tăng trưởng nhanh với việc thu nhập của các tầng lớp dân cư được cải thiện, tầng lớp trung lưu ngày càng tăng... Hiện nhiều nhà đầu tư đánh giá rất cao Việt Nam trong chiến lược đầu tư, đặc biệt là các doanh nghiệp đến từ Đông Bắc Á như Nhật Bản, Hàn Quốc.
Chính phủ Việt Nam đang cam kết tiếp tục thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế, cải cách doanh nghiệp Nhà nước, hệ thống ngân hàng và thủ tục hành chính. Chính phủ cũng đã ban hành nhiều chính sách mới để khuyến khích các nhà đầu tư nước ngoài. Trong chuyến thăm Mỹ và Nhật Bản tháng 6/2017, Thủ tướng Chính phủ đã gửi thông điệp tới các nhà đầu tư nước ngoài về chính sách nhất quán của Việt Nam trong việc tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư kinh doanh ở Việt Nam.
Với những thế mạnh và nỗ lực từ phía Chính phủ, tôi tin rằng Việt Nam sẽ có nhiều cơ hội để thu hút vốn đầu nước ngoài trong thời gian tới và vẫn tiếp tục là điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư trong khu vực.
Ngành kiểm toán độc lập Việt Nam ra đời vào năm 1991 theo yêu cầu tất yếu của dòng chảy vốn FDI giai đoạn đó, đến nay đã hơn 26 năm phát triển. Vai trò của ngành kiểm toán độc lập cũng như các doanh nghiệp trong lĩnh vực này có sự thay đổi như thế nào cho đến nay, thưa ông?
Vào cuối những năm 1980 và đầu những năm 1990, dòng chảy vốn FDI bắt đầu đổ vào Việt Nam đã đặt ra yêu cầu tất yếu, đòi hỏi bắt buộc phải có kiểm toán độc lập. Ngành kiểm toán độc lập Việt Nam đã chính thức được ra đời với quyết định của Bộ Tài chính vào ngày 13/5/1991 thành lập công ty kiểm toán đầu tiên của Việt Nam - Công ty Kiểm toán Việt Nam (tên gọi tắt là VACO), là tiền thân của Deloitte Việt Nam.
Ngành kiểm toán độc lập ngày càng có vai trò quan trọng trong việc góp phần giúp minh bạch hóa thông tin, tạo ra một thị trường lành mạnh và tăng cường niềm tin cho nhà đầu tư và các bên có liên quan. Các doanh nghiệp kiểm toán cũng đã góp phần mở rộng quan hệ đối ngoại, kết nối đầu tư và hợp tác chiến lược giữa các nhà đầu tư quốc tế và các doanh nghiệp trong nước, bên cạnh việc trợ giúp, tư vấn cho các nhà đầu tư nước ngoài và tổ chức quốc tế hiểu biết về hệ thống luật pháp, trong đó quan trọng là pháp luật về thuế, tài chính, kế toán, kiểm toán.
Hiện nay, các doanh nghiệp kiểm toán không chỉ cung cấp dịch vụ kiểm toán và soát xét báo cáo tài chính mà còn cung cấp các dịch vụ tư vấn như tư vấn thuế, tư vấn quản trị rủi ro, quản trị công ty, tư vấn tài chính… nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của thị trường và nền kinh tế.
Ông nhận thấy sự hội nhập đối với lĩnh vực kiểm toán và tư vấn của Việt Nam có điều gì đáng lưu ý?
Có thể nói kiểm toán và tư vấn là một trong những ngành tham gia hội nhập sớm nhất của nền kinh tế Việt Nam, ngay từ chính sự ra đời của ngành kiểm toán độc lập năm 1991 - là một trong những yêu cầu thực tiễn do việc mở cửa kinh tế, đón nhận các nhà đầu tư nước ngoài vào thị trường Việt Nam. Trong quá trình hơn 1/4 thế kỷ phát triển của ngành nghề, các công ty kiểm toán và tư vấn luôn đi đầu trong việc hội nhập với quốc tế.
Trước hết, các chuẩn mực kiểm toán Việt Nam được xây dựng và phát triển kế thừa các chuẩn mực kiểm toán quốc tế và dựa theo kinh nghiệm thực hành kiểm toán hàng trăm năm của các nước trên trên thế giới, và hiện nay cũng đang tiếp tục được thay đổi dựa theo thực tiễn thực hành kiểm toán ở Việt Nam và toàn cầu.
Bên cạnh đó, với sự hội nhập quốc tế, ngành kiểm toán và tư vấn của Việt Nam có cơ hội tiếp cận và nhận chuyển giao nguồn nhân sự có chuyên môn cao, đạt chuẩn quốc tế - yếu tố đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của ngành, đặc biệt là ngành đặc thù về cung cấp dịch vụ chuyên ngành như kiểm toán và tư vấn.
Ông có thể chia sẻ đôi điều về chiến lược phát triển của Deloitte Việt Nam trong giai đoạn hội nhập?
Deloitte Việt Nam là thành viên của Deloitte toàn cầu, một trong bốn hãng cung cấp dịch vụ chuyên ngành lớn nhất thế giới, cung cấp đầy đủ các giải pháp tài chính về tư vấn thuế, tư vấn tài chính, tư vấn quản trị rủi ro, tư vấn chiến lược và kiểm toán,… Cùng với Deloitte toàn cầu và Deloitte Đông Nam Á, trong hơn 26 năm qua, chúng tôi đã mang lại các giá trị gia tăng xuyên biên giới đến các khách hàng và đối tác.
Hội nhập quốc tế và khu vực đã và đang mở ra nhiều cơ hội cũng như thách thức cho ngành nghề và các công ty kiểm toán - tư vấn không chỉ tại Việt Nam, khi hoạt động trên “một thị trường phẳng”. Trong thời gian tới, bên cạnh việc tiếp tục cung cấp các dịch vụ truyền thống, chúng tôi đang và sẽ phát triển thêm các dịch vụ mới cũng như mở rộng thị trường để gia tăng thị phần và giữ vững vị trí đầu ngành. Ngoài ra, chúng tôi cũng sẽ tiếp tục đẩy mạnh hoạt động phát triển bền vững doanh nghiệp, với việc tập trung vào yếu tố văn hóa và chiến lược, trong mối quan hệ liên kết với Deloitte trong khu vực Đông Nam Á và toàn cầu.
từ ngày 18 – 19/12/2025
VCCI
English
