Kinh nghiệm hỗ trợ vốn cho doanh nghiệp Nhật

Doanh nghiệp nhỏ và vừa Nhật Bản có thể được hỗ trợ vốn ngân hàng qua việc chứng minh khả năng phát triển trong tương lai.

Tại Hội thảo “Giới thiệu về tài chính cho doanh nghiệp nhỏ và vừa”, do Viện nghiên cứu Đào tạo và Nghiên cứu quốc tế (IIST) phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa tổ chức tại TP.HCM, các chuyên gia Nhật Bản đã nêu ra nhiều kinh nghiệm của Nhật Bản trong việc hỗ trợ vốn cho khối doanh nghiệp này. Trên cơ sở đó, Việt Nam có thể học hỏi, vận dụng để hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa tồn tại và phát triển…

Theo ông Võ Tân Thành, Giám đốc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Chi nhánh TP.HCM, hiện nay, 98% doanh nghiệp Việt Nam có quy mô nhỏ và vừa. Các doanh nghiệp này rất năng động, góp phần không nhỏ giúp nền kinh tế vượt qua khó khăn trong khủng hoảng vừa qua. Tuy nhiên, doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn về tài chính do không có nhiều tài sản thế chấp, khó vay vốn ngân hàng.

“Gần đây, do lạm phát cao, huy động vốn của các ngân hàng cao (14%) nên đã dẫn đến lãi suất cho vay cao (17 - 19%/năm). Chi phí đầu vào tăng khiến doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp nhiều khó khăn. Thời gian tới, Nhà nước cần có biện pháp giúp đỡ doanh nghiệp, đặc biệt là biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn”, ông Võ Tân Thành nói.

Ông Tatsuya Hoshino, Giám đốc Viện Nghiên cứu kinh tế Việt Nam cho biết, theo số liệu nghiên cứu của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) công bố vào tháng 1/2010, tại Việt Nam, khoảng 25% doanh nghiệp nhỏ và vừa mới thành lập biến mất khỏi thị trường trong 3 năm, 50% doanh nghiệp mới thành lập biến mất trong vòng 5 năm và số doanh nghiệp nhỏ và vừa kinh doanh đến năm thứ 10 chỉ còn khoảng 30%.

“Tuy nhiên, theo số liệu công bố vào tháng 1/2010 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, số lượng doanh nghiệp mới thành lập tăng gấp 15 lần trong 9 năm (2000 - 2009). Thực tế đó cho thấy, doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đang phát triển rất nhanh chóng”, ông Tatsuya Hoshino nhận xét.

Cũng theo ông Tatsuya Hoshino, ngân hàng chỉ tài trợ vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa khi các doanh nghiệp này hoạt động có lãi. “Điều này đòi hỏi doanh nghiệp nhỏ và vừa phải cố gắng hết sức nhằm nâng cao lợi nhuận và theo đuổi mục tiêu cao hơn; cần có định hướng và quan điểm kinh doanh để có sự cải tiến và phát triển liên tục. Doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng cần trình bày kế hoạch kinh doanh, kết quả kinh doanh, dự báo kinh doanh và thông tin rủi ro. Việc tiết lộ những thông tin này là rất quan trọng cho việc nghiên cứu rủi ro của ngân hàng địa phương. Có vậy, ngân hàng mới có thể tài trợ vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa”, ông Tatsuya Hoshino nói.

Trên thực tế, dù có được những phương án kinh doanh tốt, nhưng không có tài sản thế chấp, thì doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam vẫn rất khó vay được vốn của ngân hàng. Ông Tatsuya Hoshino cho biết, trong trường hợp như vậy, vẫn có cách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa thông qua việc chứng minh khả năng phát triển trong tương lai của doanh nghiệp.

“Ví dụ, một doanh nghiệp xe hơi không có vốn, nhưng họ có điểm mạnh về mặt kỹ thuật, chúng tôi đã đề nghị Chính phủ hỗ trợ vốn cho họ. Đây là một cách rất thực tế. Nếu doanh nghiệp nhỏ và vừa không có tiền, không có thế chấp, nhưng có ý tưởng và kỹ thuật tốt, thì cần giải thích cho Chính phủ và ngân hàng để được hỗ trợ. Mặt khác, doanh nghiệp nhỏ và vừa không có vốn cũng có thể kết hợp với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài để được hỗ trợ”, ông Tatsuya Hoshino cho biết thêm.

Cũng theo ông Tatsuya Hoshino, doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Nhật Bản thậm chí có thể tận dụng quyền sở hữu trí tuệ để tiếp cận nguồn vốn, mà không cần tài sản thế chấp.

Ở góc độ khác, hiện nay, mức lãi suất cho vay của Nhật Bản rất thấp, chỉ 2,5%/năm, do lạm phát ở Nhật rất thấp (có khi còn giảm phát), nên nhiều doanh nghiệp Việt Nam muốn tiếp cận để vay vốn từ các quỹ tài chính của nước này.

Trước câu hỏi của đại diện một doanh nghiệp là nhà phân phối sản phẩm Sony (Nhật Bản) về việc liệu có thể thông qua đối tác Nhật để vay vốn với mức lãi suất thấp của Nhật hay không, ông Kazutaka Sagara, Phó giám đốc Văn phòng Hợp tác quốc tế (Bộ phận doanh nghiệp nhỏ và kinh doanh cá thể, Tập đoàn Tài chính Nhật Bản - JFC-Micro) cho biết, hiện tại, JFC-Micro mới chỉ hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp trong nước.

“Hiện nay, chúng tôi không thể cung cấp vốn cho doanh nghiệp nước ngoài, do Chính phủ chưa cho phép. Nhưng trong tương lai, chúng tôi có thể cung cấp vốn vay ưu đãi cho các doanh nghiệp, tổ chức, đối tác nước ngoài… Khi JFC-Micro có chi nhánh tại Việt Nam, doanh nghiệp Việt Nam sẽ có nhiều cơ hội tiếp cận vốn vay lãi suất thấp”, ông Kazutaka Sagara cho biết.

Theo Đầu tư điện tử