Chỉ tiêu kinh tế tăng nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ

Trong bối cảnh dịch COVID-19 còn diễn biến phức tạp, Việt Nam là một điểm sáng khi vẫn duy trì được đà tăng trưởng dương. Để tiếp tục duy trì ổn định, phát triển kinh tế, Việt Nam cần tiếp tục thực hiện chính sách tài khóa, tiền tệ hợp lý, đồng thời có những giải pháp hỗ trợ đối tượng gặp khó khăn do đại dịch.

Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ đầu tháng 12 vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá, tình hình kinh tế - xã hội, trong bối cảnh dịch COVID-19 còn diễn biến phức tạp trên thế giới, Việt Nam là một điểm sáng khi vẫn duy trì được đà tăng trưởng dương. Nhiều chỉ tiêu KT-XH đạt được những kết quả khả quan. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát ở mức thấp; chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 11/2020 giảm 0,01% so với tháng trước. Bình quân 11 tháng năm 2020, CPI chỉ tăng 3,51% so với cùng kỳ năm trước.

Xuất siêu ở mức kỷ lục 20,1 tỷ USD; xuất khẩu đạt 254 tỷ USD. Có 31 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 92% tổng kim ngạch xuất khẩu (trong đó có 6 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 64,3%). Giải ngân vốn đầu tư công được đẩy mạnh; 11 tháng năm 2020 giải ngân đạt 79,3% kế hoạch, tăng 34% so với cùng kỳ (mức tăng cao nhất trong giai đoạn 2011-2020). Sản xuất công nghiệp có bước khởi sắc; đặc biệt là ngành chế biến, chế tạo tháng 11/2020 tăng 11,9% so với cùng kỳ (IIP toàn ngành tăng 9,2%).

Hoạt động thương mại và dịch vụ tiêu dùng tháng 11 tiếp tục xu hướng phục hồi; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 11/2020 tăng 8,5%. Doanh nghiệp thành lập mới tăng 6,7% so với cùng kỳ.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, trong thời gian tới, bối cảnh trong nước và quốc tế vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp ở nhiều quốc gia lớn là đối tác quan trọng của Việt Nam và sẽ tiếp tục ảnh hưởng lớn đến thương mại, du lịch và đầu tư. Trong nước, sản xuất công nghiệp tăng, nhưng chậm lại so với tháng trước; dịch vụ lưu trú, ăn uống, lữ hành phục hồi chậm; số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường vẫn ở mức cao; thiên tai, bão lụt tác động lớn đến sản xuất và đời sống của người dân; đã xuất hiện ca lây nhiễm COVID-19 trong cộng đồng ở TPHCM.

Để tiếp tục duy trì ổn định, phát triển kinh tế, phấn đấu đạt kết quả cao nhất mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2020, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã kiến nghị một số nhóm nhiệm vụ, giải pháp lớn về kinh tế-xã hội. Theo đó, tiếp tục thực hiện chính sách tài khóa, tiền tệ hợp lý để duy trì đà phục hồi và kích thích tăng trưởng kinh tế; có giải pháp hỗ trợ bổ sung cho các đối tượng gặp khó khăn do đại dịch COVID-19, thúc đẩy phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội.

Đặc biệt, theo dõi sát diễn biến dịch ở các nước, thực hiện nghiêm các biện pháp phòng chống dịch, giám sát chặt chẽ việc cách ly theo chỉ đạo của Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống COVID-19. Chuẩn bị sẵn sàng các phương án để kịp thời nối lại hoạt động thương mại, đầu tư với các quốc gia đã áp dụng vaccine; thúc đẩy hợp tác quốc tế, xây dựng lộ trình, cách thức phân phối vaccine để triển khai, ưu tiên các khu vực có nguy cơ cao, tập trung đông dân cư.

Bên cạnh đó, chủ động phòng chống các loại dịch bệnh đối với gia súc, gia cầm. Các cơ quan chuyên ngành phối hợp với chính quyền cơ sở xử lý triệt để ổ dịch, kiểm soát, ngăn chặn dịch bệnh lây lan. Nhanh chóng vận chuyển, phân phối con giống, vật nuôi và các tư liệu sản xuất khác tới địa phương, khu vực chịu ảnh hưởng của bão lụt, để thực hiện tái sản xuất, bảo đảm đời sống của người dân và nguồn cung cho thị trường Tết Nguyên đán sắp tới.

Đồng thời, đẩy mạnh đa dạng hóa xuất khẩu trên cơ sở nghiên cứu, nắm bắt thông tin kịp thời về các thị trường, sản phẩm còn dư địa khai thác trong bối cảnh đại dịch cũng như khả năng đáp ứng các hiệp định thương mại tự do (FTA) quan trọng như CPTPP, EVFTA. Đánh giá tác động của Hiệp định RCEP đến các ngành, lĩnh vực sản xuất, xuất khẩu của Việt Nam khi Ấn Độ không tham gia hiệp định; phổ biến thông tin rộng rãi về hiệp định tới các doanh nghiệp, đặc biệt doanh nghiệp nhỏ và vừa và các doanh nghiệp thuộc ngành, lĩnh vực bị ảnh hưởng của hiệp định. Xây dựng kịch bản về chính sách thương mại trước sự thay đổi về chính trị của các quốc gia đối tác lớn.

Bộ trưởng cũng đề nghị các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương nghiêm túc quán triệt các nghị quyết, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công theo Nghị quyết 84/NQ-CP; thường xuyên kiểm tra, giám sát tiến độ từng dự án để xử lý kịp thời các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện; rà soát, đôn đốc chủ đầu tư phối hợp với Bộ Tài chính để giải quyết nhanh hồ sơ thanh toán, giải ngân, không để tồn đọng, thanh toán vào cuối năm.

Quỳnh Anh (Vietnam Business Forum)