Ứng dụng kinh tế số, phát triển xanh trong Chương trình OCOP

Chương trình OCOP (mỗi xã một sản phẩm) giai đoạn 2021-2025 tăng sức bật tiềm năng, thế mạnh của từng địa phương về  sản phẩm đặc sản, ngành nghề nông thôn đồng thời tăng cường ứng dụng chuyển đổi số và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn.

Phát triển sản phẩm OCOP theo chuỗi giá trị

 Theo Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương, sau 3 năm triển khai Chương trình Mỗi xã một sản phẩm giai đoạn 2018-2020, đã có 72% trong số hơn 6.000 sản phẩm OCOP (mỗi xã một sản phẩm) trên toàn quốc tham gia chương trình được công nhận 3 sao trở lên (vượt 1,86 lần so với mục tiêu). Hiện  đã có hơn 145 sản phẩm OCOP khai thác hiệu quả vùng nguyên liệu địa phương, gắn với chỉ dẫn địa lý, như: Chè Shan Tuyết Hoàng Su Phì của tỉnh Hà Giang; chè Tân Cương của tỉnh Thái Nguyên; cà phê của tỉnh Sơn La, lúa gạo ở tỉnh Sóc Trăng và tỉnh An Giang…Sản phẩm OCOP đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm; có mẫu mã, bao bì đa dạng và thân thiện với môi trường, phù hợp yêu cầu của thị trường. Một số doanh nghiệp, tập đoàn, siêu thị lớn đã đặt hàng, ưu tiên các sản phẩm OCOP đưa vào hệ thống phân phối, được tiêu thụ ổn định.

Thông  tin từ  Sở NNPTNT Bắc Giang cho biết:  năm 2021, đợt 1 UBND tỉnh Bắc Giang đã cấp Giấy chứng nhận cho 22 sản phẩm tham gia Chương trình OCOP đợt 1 năm 2021, trong đó 10 sản phẩm được công nhận đạt hạng 4 sao và 12 sản phẩm đạt hạng 3 sao. Xây dựng được 3 chỉ dẫn địa lý, 4 nhãn hiệu chứng nhận, 60 nhãn hiệu tập thể và hàng trăm nhãn hiệu thông thường, với 52 nhóm sản phẩm chủ lực, đặc trưng, tiềm năng của các địa phương. Để chương trình OCOP đi vào thực chất và hiệu quả hơn, tỉnh Bắc Giang đã hỗ trợ gần 74 tỉ đồng cho 68 lượt hợp tác xã nông nghiệp để xây dựng nhà kho, xưởng sơ chế, công trình giao thông, thủy lợi phục vụ cho nhu cầu sản xuất. Đồng thời, hỗ trợ trên 50 lượt hợp tác xã, doanh nghiệp, chủ thể sản xuất tham gia các hội chợ triển lãm, xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm, tìm kiếm, mở rộng thị trường tiêu thụ quy mô lớn liên tỉnh, liên quốc gia giúp đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm.

Tỉnh Kon Tum cũng đã có 88 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 3 sao trở lên; trong đó có một sản phẩm đạt chứng nhận 5 sao – sản phẩm OCOP cấp quốc gia là càphê rang xay DAKMARK tại huyện Đăk Hà. Giai đoạn 2021 – 2025, tỉnh Kon Tum đề ra mục tiêu có 10 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP cấp quốc gia; riêng năm 2021 sẽ có 60 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP cấp tỉnh 3 sao trở lên. 

Tăng cường chuyển đổi số trong giai đoạn tới

Bộ tiêu chí đánh giá sản phẩm OCOP theo Quyết định số 1048/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ yêu cầu, trong hồ sơ đăng ký tham gia chương trình, tại Phiếu đăng ký sản phẩm mới và tại Tài liệu giới thiệu tổ chức, chủ thể OCOP phải trình bày về Giải pháp bảo vệ môi trường (xử lý chất thải) khi triển khai sản xuất và các Phương án bảo vệ môi trường đồng thời đưa ra các cam kết bảo vệ môi trường/đánh giá tác động bảo vệ môi trường hoặc kế hoạch thu gom rác

Theo ông  Nguyễn Minh Tiến - Chánh văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương cho biết: Chương trình tiếp tục là giải pháp trọng tâm để thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn theo hướng bền vững, triển khai hiệu quả và đồng bộ các nhiệm vụ ưu tiên, cụ thể: Triển khai các cơ chế, chính sách, giải pháp để nâng cao chất lượng sản phẩm, năng lực tổ chức sản xuất, chế biến và thương mại theo chuỗi giá trị sản phẩm OCOP; ưu tiên phát triển các sản phẩm có lợi thế nhằm phát huy bản sắc vùng miền…Nhằm nâng cao giá trị, sức cạnh tranh của các sản phẩm trong Chương trình mỗi xã một sản phẩm là đẩy mạnh ứng dụng khoa học và công nghệ, góp phần hát huy tiềm năng, thế mạnh của các địa phương. Trong giai đoạn mới, tăng cường ứng dụng chuyển đổi số và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn là mục tiêu đã được Bộ Bộ NNPTNT đặt ra trong chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) giai đoạn 2021 – 2025, trong đó, đầu tư hạ tầng kỹ thuật, thúc đẩy chuyển đổi số đã và đang được xem là bệ phóng cho các sản phẩm OCOP trong 5 năm tới với mục tiêu góp phần nâng cao thu nhập của người dân, bảo tồn các giá trị văn hóa, bảo vệ cảnh quan và môi trường nông thôn, góp phần xây dựng nông thôn mới bền vững.

Mục tiêu đến năm 2025, phấn đấu ít nhất 10.000 sản phẩm OCOP được công nhận đạt từ 3 sao trở lên, trong đó ít nhất có khoảng 400 - 500 sản phẩm OCOP đạt 5 sao; củng cố và nâng cấp ít nhất 50% sản phẩm OCOP đã được đánh giá và phân hạng.

Chương trình cũng ưu tiên phát triển các HTX, doanh nghiệp nhỏ và vừa, phấn đấu ít nhất có 40% chủ thể OCOP là hợp tác xã và 30% chủ thể OCOP là các doanh nghiệp; có ít nhất 30% các chủ thể OCOP xây dựng được chuỗi giá trị theo hướng kinh tế tuần hoàn, OCOP xanh gắn với vùng nguyên liệu ổn định, trong đó ưu tiên các sản phẩm OCOP đã được đánh giá và phân hạng; có ít nhất 50% làng nghề truyền thống có sản phẩm OCOP, có ít nhất 50% chủ thể OCOP tham gia vào các kênh bán hành hiện đại ….Diễn đàn hợp tác quốc tế mỗi làng, xã một sản phẩm được tổ chức ít nhất 1 lần/năm nhằm nâng cao và khẳng định thương hiệu OCOP Việt Nam trên thị trường trong nước và quốc tế.

Nguồn: Vietnam Business Forum