Kiên quyết ngăn chặn hành vi gian lận tiền hoàn thuế

09:21:13 | 29/11/2022

Tính đến hết ngày 31/10/2022, toàn ngành Thuế đã thực hiện được 55.840 cuộc thanh tra, kiểm tra, đạt 75,56% kế hoạch năm 2022 và bằng 106,8% so với cùng kỳ năm 2021. Tổng số tiền kiến nghị xử lý qua thanh tra, kiểm tra là 51.221,8 tỷ đồng bằng 138,79% so với cùng kỳ năm 2021, trong đó: tổng số thuế tăng thu qua thanh tra, kiểm tra là 12.232,8 tỷ đồng; giảm khấu trừ là 1.805,7 tỷ đồng; giảm lỗ là 37.183,4 tỷ đồng. Hành vi gian lận thuế ngày càng tinh vi hơn, vì vậy Tổng cục Thuế mới đây đã phát đi thông điệp kiên quyết xử lý hành vi gian lận tiền hoàn thuế của DN.

Nhận diện những dấu hiệu gian lận hoàn thuế

Tổng cục Thuế cho biết, doanh nghiệp (DN) sử dụng hóa đơn bất hợp pháp, kê khai khấu trừ thuế giá trị gia tăng (GTGT) đầu vào để lập hồ sơ xin hoàn thuế GTGT là thủ đoạn đã được ngành Thuế nhận diện và đấu tranh quyết liệt trong thời gian vừa qua.

Về thủ đoạn, hành vi của các đối tượng gian lận hoàn thuế, theo Tổng cục Thuế chủ yếu xảy ra tại khâu trung gian (F1, F2) mua bán hàng hóa. Các DN trong khâu trung gian sau khi xuất hóa đơn cho DN F1 thì tạm dừng kinh doanh hoặc bỏ trốn, việc kê khai doanh thu và thuế giữa các DN trung gian không khớp đúng, DN bán (F2) kê khai doanh thu nhỏ nhưng DN mua (F1) kê khai khấu trừ lớn. Việc thanh toán được cơ quan thuế xác minh đều là thanh toán qua ngân hàng, tuy nhiên việc thanh toán tiền hàng và rút tiền từ ngân hàng đều diễn ra trong cùng 1 ngày và cùng tên 1 người rút tiền.

Bên cạnh đó, DN hoàn thuế GTGT sử dụng hóa đơn bất hợp pháp (mua của các DN không có hoạt động sản xuất kinh doanh), hoặc sử dụng hóa đơn của các DN bỏ địa chỉ kinh doanh, thay đổi trạng thái hoạt động liên tục tại nhiều địa phương khác nhau để kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào và lập hồ sơ xin hoàn thuế GTGT.

DN hoàn thuế lập chứng từ, hồ sơ xin hoàn thuế, nhưng không có hàng hóa mua vào, không có kho hàng bến bãi, không có phương tiện vận chuyển, mua hóa đơn để hợp thức hóa đầu vào, hoặc sử dụng hóa đơn của các DN bỏ địa chỉ kinh doanh (từ 1/7/2022 trở về trước).

Bên cạnh những nhóm vi phạm chung trong hoàn thuế GTGT, trong quá trình thanh tra, kiểm tra vi phạm về nhóm ngành hàng, lĩnh vực hàng xuất khẩu, Tổng cục Thuế cho biết, các DN có hàng hóa nhập khẩu là linh kiện điện tử nâng khống giá trị lô hàng xuất khẩu, khi nhập khẩu các DN nhập khẩu khai báo giá trị nhập khẩu rất thấp, nhưng khi DN khác xuất khẩu thì khai báo giá trị rất cao so với giá nhập khẩu và chênh lệch nhau trên 50 lần, nguồn gốc hàng hóa thì không rõ ràng.....

Đấu tranh chống gian lận hoàn thuế

Ông Vũ Mạnh Cường - Cục trưởng Cục Thanh tra Kiểm tra (Tổng cục Thuế) cho hay, Tổng cục Thuế xác định nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, chống gian lận hoàn thuế. Trên cơ sở đó, Tổng cục Thuế đề ra một số giải pháp triển khai đồng bộ, quyết liệt nhằm phát hiện các trường hợp DN có dấu hiệu rủi ro và tiến hành các biện pháp nghiệp vụ để thanh tra, kiểm tra và kịp thời xử lý thu hồi hoàn thuế.

Đó là  xây dựng và triển khai toàn ngành áp dụng bộ tiêu chí và chỉ số phân loại giải quyết hồ sơ hoàn thuế GTGT, lựa chọn DN có dấu hiệu rủi ro để lựa chọn, xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế GTGT. Tiếp đến là  hoàn thiện hệ thống ứng dụng hỗ trợ xác minh hóa đơn tại cơ quan thuế (cho phép cơ quan thuế thực hiện gửi và trả lời phiếu yêu cầu xác minh hóa đơn trong toàn ngành); đẩy nhanh thời gian xác minh và tập trung thông tin làm cơ sở xác minh nguồn gốc hàng hóa; hoàn thiện cơ chế chính sách về hoàn thuế…  xây dựng và triển khai việc sử dụng hóa đơn điện tử (HĐĐT). Từ ngày 1/7/2022, HĐĐT đã được triển khai tới 100% DN, tổ chức và hộ, cá nhân kinh doanh theo phương pháp kê khai, đảm bảo theo quy định tại Luật Quản lý thuế, nhằm quản lý HĐĐT một cách chặt chẽ, kiểm soát thông tin về tình hình hoàn thuế GTGT của DN, góp phần chống thất thu trong hoàn thuế GTGT

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoàn thuế GTGT và giám sát chặt chẽ công tác quản lý hoàn thuế, đặc biệt là đối với một số nhóm mặt hàng có rủi ro cao, qua đó thu thập thông tin và tổng hợp nắm bắt tình hình các đơn vị có dấu hiệu vi phạm về hoàn thuế GTGT để chỉ đạo toàn ngành kịp thời chấn chỉnh trong công tác quản lý hoàn thuế nói chung và công tác thanh tra, kiểm tra sau hoàn thuế GTGT nói riêng. 

Ngành thuế ưu tiên hợp tác chặt chẽ  giữa cơ quan thuế với cơ quan ngân hàng, cơ quan hải quan, cơ quan công an, chính quyền địa phương, cơ quan thuế nước bạn..., để thực hiện các biện pháp kiểm tra xác minh các giao dịch phát sinh trên hồ sơ hoàn thuế. 

Lê Hiền (Vietnam Business Forum)