Đẩy mạnh chuyển đổi số, đáp ứng mục tiêu hải quan thông minh

Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn vừa ký Quyết định 1105/QĐ-TCHQ ban hành Kế hoạch chuyển đổi số của Tổng cục Hải quan năm 2023. Kế hoạch lần này nhắm tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác nghiệp vụ hải quan thông qua việc triển khai xây dựng hệ quan số theo Quyết định số 2212/QĐ-BTC ngày 4/11/2022 của Bộ trưởng bộ tài chính.

Kế hoạch trên bao gồm 10 nhóm nhiệm vụ trọng tâm phục vụ công tác chuyển đổi số như: Triển khai công tác chuyển đổi số trong nghiệp vụ hải quan, Hỗ trợ và thúc đẩy chuyển đổi số của doanh nghiệp và các bên liên quan để đảm bảo sự đồng bộ với chuyển đổi số của ngành Hải quan,  Hỗ trợ và đẩy mạnh chuyển đổi số của các bộ, ngành đồng bộ với chuyển đổi số về nghiệp vụ hải quan, đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số trong thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN , Triển khai mạnh mẽ chuyển đổi số trong quản lý nội ngành, Hoàn thiện, nâng cao chất lượng hạ tầng số, Phát triển nền tảng. Phát triển cơ sở dữ liệu, Đảm bảo an toàn thông tin, Hoàn thiện môi trường pháp lý và quy trình, thủ tục đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số của ngành Hải quan, Phát triển nguồn nhân lực và xây dựng môi trường văn hóa đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số của ngành Hải quan.

Theo lãnh đạo ngành hải quan thì năm 2023 Hải quan tập trung xây dựng hệ thống CNTT thực hiện Hải quan số đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ trong thông quan, đề xuất phê duyệt chủ trương dự án số 2 thuộc Hệ thống CNTT thực hiện Hải quan số. Để thực hiện được các mục tiêu, nhiệm vụ đặt ra trong Kế hoạch chuyển đổi số năm 2023, ngành Hải quan đặt ra các nhóm giải pháp trọng tâm gồm: đẩy mạnh công tác truyền thông tới người dân và DN đáng chú ý là Tổng cục Hải quan khuyến khích việc tăng cường tương tác giữa CBCC hải quan với người dân, doanh nghiệp thông qua sử dụng công nghệ số (thiết bị di động, mạng xã hội, các kênh thông tin phi truyền thống khác).Thứ hai, đẩy mạnh việc nghiên cứu và làm chủ các công nghệ then chốt của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 và từng bước ứng dụng trong công tác quản lý nhà nước về hải quan như: Internet vạn vật (IoT), Dữ liệu lớn (Bigdata), Phân tích thông minh (BI), Di động (Mobility), Chuỗi khối (Blockchain), Áo hóa (Cloud) và Trí tuệ nhân tạo (AI)…

Tiếp theo là đảm bảo nguồn lực triển khai chuyển đổi số về công nghệ thông tin, an toàn thông tin thông qua tăng cường gắn kết, phối hợp giữa với các cơ quan, đơn vị có chuyên môn; đẩy mạnh đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực về CNTT hải quan, tập trung vào các đối tượng: lãnh đạo quản lý CNTT; công chức chuyên trách CNTT có trình độ chuyên môn sâu. Thúc đẩy hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm và tăng cường hợp tác quốc tế qua việc hợp tác, học tập kinh nghiệm của hải quan các nước tiên tiến nhằm đẩy mạnh ứng dụng các giải pháp công nghệ trong xây dựng và triển khai các hệ thống CNTT hải quan.

Xây dựng mô hình Hải quan thông minh nhằm đưa Hải quan Việt Nam trở thành tổ chức hải quan hiện đại, theo các xu hướng và chuẩn mực quốc tế đảm bảo ứng dụng các thành tựu công nghệ của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Hải quan Việt Nam phấn đấu đến năm 2025 đạt trình độ ngang bằng với các nước phát triển như: EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Trung Quốc, đáp ứng yêu cầu quản trị thông minh, quản lý doanh nghiệp, hàng hóa xuất nhập khẩu, quá cảnh, phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh toàn diện từ khâu đầu đến khâu cuối… Vì vậy, đòi hỏi mô hình Hải quan thông minh phải có mức độ tự động hóa cao, ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ mới và hiện đại trên nền tảng số, phi giấy tờ, đảm bảo minh bạch, công bằng, hiệu lực, hiệu quả, có khả năng dự báo, thích ứng với sự biến động của thương mại quốc tế và yêu cầu quản lý của cơ quan Hải quan, phù hợp với chuẩn mực quốc tế, phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Lê Hiền (Vietnam Business Forum)