Chuyển đổi số: Động lực thúc đẩy phát triển toàn diện

Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ với cuộc cách mạng chuyển đổi số. Sự lan tỏa nhanh chóng của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã và đang là đòn bẩy để thúc đẩy chính phủ điện tử, kinh tế số và xã hội số, tạo động lực phát triển toàn diện và bền vững.

Nhiều doanh nghiệp tiên phong chuyển đổi số

Chuyển đổi số không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là yêu cầu sống còn trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang tái định hình mọi ngành nghề, từ sản xuất, dịch vụ cho đến giáo dục và y tế, kéo theo sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng, mô hình kinh doanh và phương thức quản lý. Đại dịch Covid-19 là chất xúc tác mạnh mẽ, thúc đẩy các doanh nghiệp và tổ chức đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số để thích nghi với trạng thái bình thường mới.

Chuyển đổi số thực sự bùng nổ khi công nghệ 4.0 lên ngôi. Chuyển đổi số không đơn thuần là áp dụng công nghệ mới mà là sự thay đổi toàn diện, bao gồm cả văn hóa doanh nghiệp, quy trình vận hành và chiến lược phát triển. Tại Việt Nam, làn sóng chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên mọi lĩnh vực, từ tài chính - ngân hàng, bán lẻ, logistics cho đến giáo dục và y tế,... Các doanh nghiệp tiên phong như Viettel, VinGroup, FPT đang nỗ lực tận dụng các công nghệ cốt lõi như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), Internet vạn vật (IoT) và điện toán đám mây (Cloud Computing) để nâng cao năng suất, giảm chi phí và tạo ra các sản phẩm, dịch vụ sáng tạo.

Thực tế cho thấy, chuyển đổi số đã trở thành chìa khóa giúp nhiều doanh nghiệp không chỉ gia tăng doanh thu mà còn mở rộng thị phần và thúc đẩy phát triển bền vững. Cụ thể như, VinGroup, thông qua VinFast đã ứng dụng công nghệ số vào toàn bộ quy trình sản xuất và chăm sóc khách hàng, điển hình là ứng dụng VinFast App giúp theo dõi xe và bảo dưỡng từ xa. Viettel được biết đến là một công ty công nghệ hàng đầu, nổi bật với hệ thống khám chữa bệnh từ xa Telehealth mang lại dịch vụ y tế chất lượng. FPT không chỉ là đơn vị tư vấn mà còn triển khai các giải pháp chuyển đổi số sâu rộng trong nội bộ, với nền tảng FPT.AI giúp tự động hóa quy trình và phân tích dữ liệu lớn.

Các giải pháp đồng bộ

Việt Nam đang tập trung xây dựng và phát triển chuyển đổi số dựa trên ba trụ cột chính: Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số. Đây là nền tảng quan trọng nhằm hiện thực hóa tầm nhìn đưa Việt Nam trở thành quốc gia số vào năm 2030.

Việc phát triển chính phủ số giúp nâng cao hiệu quả quản lý, tăng cường minh bạch và hiện đại hóa dịch vụ công. Các dịch vụ hành chính công trực tuyến được đẩy mạnh, giảm thiểu thủ tục giấy tờ, tiết kiệm thời gian và chi phí cho người dân và doanh nghiệp. Đến cuối năm 2023, Cổng Dịch vụ công quốc gia đã cung cấp hơn 3.800 dịch vụ công trực tuyến mức độ 4, phục vụ hàng triệu lượt giao dịch.

Kinh tế số là động lực chính thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong tương lai. Việt Nam đặt mục tiêu kinh tế số chiếm 30% GDP vào năm 2030, thông qua việc thúc đẩy các lĩnh vực mũi nhọn như thương mại điện tử, fintech, công nghiệp sáng tạo và nền kinh tế chia sẻ. Nền kinh tế số đã chiếm 14,26% GDP năm 2023, tăng trưởng ấn tượng so với các năm trước.

Xây dựng xã hội số nhằm thu hẹp khoảng cách số, nâng cao kỹ năng số cho người dân và đảm bảo sự tiếp cận công bằng với các dịch vụ và tiện ích số. Việc phổ cập internet, đặc biệt là tại các vùng sâu, vùng xa, đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy sự phát triển toàn diện của xã hội.

Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết “Chuyển đổi số - Động lực quan trọng phát triển lực lượng sản xuất, hoàn thiện quan hệ sản xuất đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới” - đã nhấn mạnh: “Quá trình chuyển đổi số cần được thực hiện toàn diện, đồng bộ, có tính đến mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng.”

Để hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi số, Việt Nam đang triển khai một loạt các giải pháp đồng bộ. Trọng tâm đầu tiên là phát triển hạ tầng số, với các dự án nâng cấp và mở rộng mạng lưới viễn thông, cải thiện kết nối internet và xây dựng các trung tâm dữ liệu quốc gia.

Chính phủ đã đầu tư vào mạng 5G và các công nghệ mới như điện toán đám mây, AI, và IoT, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận công nghệ hiện đại.

Bên cạnh đó, việc đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực số đang được coi là yếu tố quyết định giúp Việt Nam đạt được mục tiêu chuyển đổi số. Các chương trình đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ lao động trong các ngành công nghiệp số đang được triển khai, khuyến khích các trường đại học mở rộng chương trình đào tạo công nghệ thông tin. Ngoài ra, các khóa học kỹ năng số cho người lao động cũng được tổ chức rộng rãi.

Việc xây dựng môi trường pháp lý phù hợp, với các chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo và hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng vai trò quan trọng trong chuyển đổi số. Chính phủ cũng chú trọng hợp tác quốc tế, thu hút đầu tư và chuyển giao công nghệ, giúp Việt Nam tiếp cận công nghệ tiên tiến và gia tăng năng lực cạnh tranh.

Chuyển đổi số đòi hỏi sự chung tay của Chính phủ, doanh nghiệp và xã hội. Với quyết tâm chính trị, nguồn nhân lực trẻ và sáng tạo sẽ tạo nền tảng đưa Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong kỷ nguyên số và hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế số toàn cầu.

Giang Tú (Vietnam Business Forum)