Đa dạng hóa các nguồn lực cho đầu tư phát triển, thu hút có hiệu quả cả nguồn vốn trong nước và quốc tế

Hội nghị Quỹ đầu tư và đầu tư nước ngoài trong kỷ nguyên phát triển mới của Việt Nam do Bộ Tài chính tổ chức với mục tiêu thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm và đề xuất các giải pháp thúc đẩy huy động vốn qua hệ thống quỹ đầu tư và khu vực đầu tư nước ngoài, góp phần phát triển nền kinh tế đất nước đã diễn ra vào ngày 28/3 tại TP.HCM.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng chủ trì Hội nghị “Quỹ đầu tư và đầu tư nước ngoài trong Kỷ nguyên phát triển mới của Việt Nam”

Tham dự hội nghị có Lãnh đạo các cơ quan của Đảng, Quốc hội, các Bộ, Ban ngành, địa phương, các đại sứ quán, tổ chức tài chính quốc tế, quỹ đầu tư hàng đầu trên thế giới, doanh nghiệp đẩu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), định chế tài chính, thành viên thị trường chứng khoán, cộng đồng doanh nghiệp...

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh: Sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu to lớn về phát triển kinh tế xã hội với chính sách nhất quán là đẩy mạnh xã hội hóa, đa dạng hóa các nguồn lực cho đầu tư phát triển, thu hút có hiệu quả cả nguồn vốn trong nước và quốc tế. Thời gian qua, Đảng, Chính phủ đã chỉ đạo quyết tâm khơi thông các điểm nghẽn, giải phóng mọi nguồn lực để phát triển, góp phần thực hiện thành công mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025 đạt 8% trở lên, tạo tiền đề phát triển ở mức hai con số trong thời gian tới nhằm sớm đưa đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Để đạt được các mục tiêu này, bên cạnh những giải pháp của Chính phủ về sắp xếp, tinh gọn nâng cao hiệu quả hiệu lực của bộ máy hành chính, chúng tôi đặt trọng tâm vào việc huy động mọi nguồn lực trong và ngoài nước, trong đó có nguồn vốn đầu tư thông qua các quỹ đầu tư và nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.

Chia sẻ thêm tại Hội nghị, bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), nhấn mạnh vai trò quan trọng của quỹ đầu tư trong bối cảnh phát triển hiện nay. Theo bà Phương, vốn hóa thị trường chứng khoán hiện đã vượt 7,4 triệu tỷ đồng, tương đương 65% GDP năm 2024. Tổng giá trị danh mục đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài ước đạt hơn 48 tỷ USD, chiếm 16% vốn hóa thị trường. Không chỉ cung cấp nguồn vốn dài hạn, các tổ chức đầu tư nước ngoài, khi tham gia thị trường chứng khoán Việt Nam với vai trò nhà đầu tư chiến lược, còn góp phần nâng cao chuẩn mực quản trị và tăng cường minh bạch tài chính cho doanh nghiệp trong nước.

Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của thị trường chứng khoán, ngành quỹ đầu tư tại Việt Nam cũng không ngừng mở rộng cả về số lượng lẫn quy mô. Hiện nay, cả nước có 43 công ty quản lý quỹ với 123 quỹ đầu tư chứng khoán, tổng tài sản quản lý đạt hơn 750 nghìn tỷ đồng, tăng gấp hơn 7 lần so với năm 2014. Trong suốt một thập kỷ qua, ngành quỹ đã duy trì tốc độ tăng trưởng bình quân trên 20% mỗi năm. Đặc biệt, sự xuất hiện của các quỹ mở, quỹ ETF và quỹ bất động sản đã góp phần đa dạng hóa kênh đầu tư. Trong đó, quỹ mở và quỹ ETF chiếm 86% tổng giá trị tài sản ròng nhờ vào lợi thế thanh khoản cao, danh mục đầu tư linh hoạt và tính minh bạch.

Toàn cảnh Hội nghị

Tuy nhiên, theo bà Vũ Thị Chân Phương, dù đã có những bước phát triển đáng kể, ngành quỹ tại Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa để mở rộng. Hiện tổng tài sản quản lý tại các công ty quản lý quỹ mới chỉ chiếm gần 6% GDP, thấp hơn nhiều so với các nước trong khu vực. Hơn nữa, số lượng nhà đầu tư cá nhân vẫn chiếm tỷ trọng lớn, khiến thị trường dễ bị tác động bởi tâm lý đám đông.

Việc thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của ngành quỹ không chỉ giúp thu hút dòng vốn dài hạn mà còn góp phần xây dựng một hệ thống nhà đầu tư ổn định, bền vững hơn. Đặc biệt, sự mở rộng của các loại quỹ đầu tư như quỹ chỉ số, quỹ ESG, quỹ hạ tầng…không chỉ nâng cao sức hấp dẫn đối với nhà đầu tư quốc tế mà còn tạo động lực quan trọng cho sự tăng trưởng bền vững của thị trường chứng khoán. Qua đó, ngành quỹ sẽ góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển, đồng thời hỗ trợ thực hiện các mục tiêu chiến lược mà Chính phủ đã đề ra. Nhằm thúc đẩy sự phát triển của ngành quỹ, dưới sự chỉ đạo của Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đang triển khai một số giải pháp trọng tâm:

Xây dựng Đề án đào tạo nhà đầu tư, hỗ trợ các cá nhân nhỏ lẻ chuyển từ tự đầu tư sang đầu tư thông qua các quỹ chuyên nghiệp. Nghiên cứu, ban hành quy định cho các loại quỹ mới như quỹ chỉ số, quỹ đầu tư thị trường tiền tệ, quỹ đầu tư trái phiếu hạ tầng. Điều chỉnh Quy chế chỉ số để tăng tính linh hoạt, cho phép xây dựng các chỉ số mới đáp ứng nhu cầu thị trường. Thúc đẩy doanh nghiệp cổ phần hóa niêm yết trên sàn chứng khoán, phát hành trái phiếu cho các dự án PPP, phát triển trái phiếu xanh và thị trường tín chỉ Carbon. Hoàn thiện cơ chế phát hành chứng chỉ lưu ký (DR) nhằm thu hút vốn đầu tư quốc tế.

Dự kiến nâng giới hạn đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ lên 15%-20%, đồng thời thu hút quỹ đầu tư nước ngoài thông qua cải thiện công bố thông tin song ngữ và đơn giản hóa thủ tục hành chính. Bên cạnh đó, triển khai các giải pháp nâng hạng thị trường chứng khoán từ cận biên lên mới nổi. Mở rộng kênh phân phối chứng chỉ quỹ: Đề xuất chính sách thuế ưu đãi nhằm khuyến khích đầu tư qua quỹ, giúp nhà đầu tư tiếp cận sản phẩm quỹ dễ dàng hơn.

Thông qua Hội nghị lần này, Lãnh đạo Bộ Tài chính mong muốn được lắng nghe các nhà đầu tư, chuyên gia, cộng đồng doanh nghiệp hiến kế cho Bộ Tài chính giải pháp để phát triển các quỹ đầu tư nhằm thu hút nguồn lực trong và ngoài nước cho đầu tư phát triển; nâng cao hiệu quả đầu tư nước ngoài, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu đầu tư sang các ngành, lĩnh vực có hàm lượng công nghệ, giá trị gia tăng cao, thân thiện với môi trường, có tác động lan tỏa, kết nối chặt chẽ với doanh nghiệp trong nước, đóng góp vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Văn Lượng (Vietnam Business Forum)