Quản lý thị trường: Tiếp tục là lực lượng chủ công bảo vệ sản xuất và tiêu dùng

Theo báo cáo của Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, từ tháng 10/2018 đến nay, lực lượng quản lý thị trường cả nước đã kiểm tra trên 666 nghìn vụ việc, xử phạt vi phạm hành chính gần 418 nghìn vụ, chuyển cơ quan tố tụng 911 vụ để xem xét, khởi tố hình sự. Tổng số tiền xử lý vi phạm ước tính hơn 5.542 tỷ đồng, trong đó thu nộp ngân sách nhà nước 3.376 tỷ đồng; trị giá phương tiện và tang vật vi phạm hành chính bị thu giữ, cũng như buộc áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả, chuyển giao với giá trị lên tới hơn 2.166 tỷ đồng.

Liên tiếp bắt nhiều vụ việc nổi cộm liên quan tới sức khỏe người tiêu dùng

Sau hơn 2 tháng hoạt động theo mô hình mới, lực lượng quản lý thị trường đã liên tiếp xử lý nhiều vụ việc nổi cộm.  Điển hình, ngày 25/4, Đội QLTT số 3, Chi cục QLTT tỉnh Bắc Ninh phối hợp với Phòng Cảnh sát Kinh tế, Công an tỉnh Bắc Ninh tiến hành kiểm tra đột xuất Công ty TNHH Việt Nam Denger international technology corporation, có địa chỉ tại Khu Nam Hồng, phường Đồng Kỵ, thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Quá trình kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện trên 212.000 sản phẩm Thực phẩm bảo vệ sức khoẻ, chủ yếu là vitamin, collagen, glucosamin... do nước ngoài sản xuất, có ngôn ngữ tiếng anh trên sản phẩm. Lô hàng có trị giá ước tính trên 20 tỷ đồng.Tại thời điểm kiểm tra, doanh nghiệp không xuất trình được các giấy tờ, hoá đơn chứng từ chứng minh tính hợp pháp của lô hàng.

Ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước

Thông tin từ công tác giám sát thị trường, được biết, Công ty TNHH Việt Nam Denger international technology corporation được thành lập và hoạt động trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh từ tháng 3 năm 2025. Lực lượng chức năng đã tạm giữ toàn bộ số hàng hoá trên để tiếp tục điều tra, làm rõ hành vi vi phạm.

Hay vụ việc phát hiện gần 11 tấn hàng hóa là thịt bò và nội tạng bò chứa trong 03 kho đông lạnh, chưa qua sử dụng được bọc trong các túi nilong, không có nhãn mác, thông tin về sản phẩm, không có hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ hợp pháp vừa bị Đội QLTT số 17, Chi cục QLTT thành phố Hà Nội phối hợp với Đội 7, Phòng PC03, Công an thành phố Hà Nội phát hiện, ngăn chặn kịp thời diên ra đêm đêm 28/4/2025.

Trong đó, nhiều loại thực phẩm có dấu hiệu bị hư hỏng, bốc mùi khó chịu. Đoàn kiểm tra tiến hành lập biên bản tạm giữ, niêm phong toàn bộ số hàng hóa vi phạm trên để ngăn chặn hành vi vi phạm hành chính.

Theo Lãnh đạo Đội QLTT số 17, toàn bộ hàng hóa được chứa trong các kho lạnh, đặt tại các khu vực thưa dân cư, thực phẩm chủ yếu được thu mua và tập kết vào thời điểm rạng sáng nên quá trình theo dõi mất nhiều thời gian. Đặc biệt, quy trình thu mua, sơ chế, bảo quản và tiêu thụ được các đối tượng thực hiện khép kín và rất nhanh chóng, hàng hóa được vận chuyển đi tiêu thụ tại nhiều tỉnh thành trên cả nước.

Những con số này phản ánh nỗ lực không ngừng nghỉ của toàn lực lượng và cho thấy những hiệu quả trong công tác giữ gìn sự ổn định trong hoạt động thương mại của thị trường trong nước, bảo vệ lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Tiếp tục kiểm soát chặt việc kinh doanh trên nền tảng số

Theo ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, một trong những giải pháp được ưu tiên để triển khai hiệu quả Đề án 319  về chống hàng giả bảo vệ người tiêu dùng trong TMĐT  của Thủ tướng Chính phủ, là ứng dụng chuyển đổi số, sử dụng công cụ, phương tiện kỹ thuật online rà quét, phát hiện vi phạm trên TMĐT. Trước đây, lực lượng QLTT cơ sở có tâm lý "ngại" xử lý vi phạm trên TMĐT, vì mất thời gian, dễ bị khiếu kiện khi người bán rất dễ xóa bỏ, thay đổi nội dung, chứng cứ vi phạm... Còn hiện nay, cán bộ QLTT được tập huấn kỹ năng, chủ động theo dõi thông tin, nhận diện vi phạm trên TMĐT, mạng xã hội…

Công tác xử lý vi phạm trên TMĐT sẽ "đụng chạm" đến lợi ích của nhiều người nổi tiếng tham gia quảng cáo, kinh doanh online, các hot TikToker, Facebooker… với hàng triệu lượt theo dõi, có sức ảnh hưởng lớn nhưng sẽ "không có vùng cấm" và kiên quyết xử lý nếu có đủ bằng chứng.

Để siết chặt vòng vây hàng giả trên TMĐT, tháng 11.2024, Tổng cục QLTT nay là Cục Quản lý và phát triển thị trường trong nước  đã ký biên bản hợp tác với Cục Công nghiệp an ninh (Bộ Công an) triển khai nhiều giải pháp phòng chống hàng giả trên môi trường online.

Hai đơn vị đang phối hợp ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu, giải pháp chuyển đổi số công tác quản lý lưu thông hàng hóa trong lĩnh vực TMĐT, nâng cao hiệu lực xử lý các tranh chấp, khiếu nại, bảo vệ người tiêu dùng.

"Chống hàng giả trên TMĐT là nhiệm vụ trọng tâm và chiến lược năm 2025, toàn lực lượng QLTT tiếp tục tập trung, ưu tiên và sẽ nỗ lực cao nhất để kiến tạo thị trường kinh doanh lành mạnh, đảm bảo quyền và lợi ích cho cộng đồng doanh nghiệp, người tiêu dùng", ông Linh nói.

Năm 2025, công tác quản lý thị trường tiếp tục tập trung vào hoạt động kiểm tra, xử lý hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và các hành vi vi phạm trên nền tảng thương mại điện tử, thông qua việc nâng cao hoạt động của Phòng Nghiệp vụ, tăng chất lượng tham mưu và tính chủ động trong xử lý, hoạt động.

Một trong những giải pháp để thu thập phản ánh hiệu quả đó là việc đẩy mạnh, tuyên truyền sâu rộng số điện thoại đường dây nóng tiếp nhận tin báo từ người tiêu dùng thông qua số điện thoại: 1900.888.655.

Số điện thoại đường dây nóng 1900.888.655 đã được Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (trước kia là Tổng cục Quản lý thị trường) niêm yết công khai trên website của đơn vị từ năm 2019. Sau khoảng 6 năm, đường dây nóng đã tiếp nhận gần 2.050 cuộc gọi, tin nhắn phản ánh từ người tiêu dùng.

Trong đó, số tin báo có đủ căn cứ để tiếp nhận, kiểm tra xác minh là 121 tin báo. Số thông tin đã xác minh, xử lý là 86 tin báo (chiếm 71%). Số thông tin đang tiếp tục kiểm tra, xác minh là 35 tin báo (chiếm 29%).

Như vậy, đường dây nóng không chỉ là “kênh thông tin hai chiều” giữa người tiêu dùng với cơ quan chức năng, mà còn trở thành một trong những công cụ giám sát thị trường hiệu quả trong bối cảnh hàng giả, hàng lậu vẫn len lỏi vào thị trường bằng nhiều thủ đoạn tinh vi, phức tạp.

Ngoài ra, góp phần nâng cao nhận thức người tiêu dùng trong công tác phòng, chống hàng giả, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước đang nỗ lực phát huy vai trò của Phòng trưng bày hàng thật - hàng giả tại số 62 Tràng Tiền (Hà Nội), với mục tiêu xây dựng nơi đây thành địa chỉ uy tín, cung cấp cho người tiêu dùng trong nước và du khách quốc tế những đặc điểm nhận diện hàng thật, hàng giả.

Chỉ tính riêng trong năm 2024, lực lượng quản lý thị trường cả nước đã phát hiện, xử lý 3.124 vụ vi phạm trong hoạt động thương mại điện tử (tăng 266% so năm 2023), chuyển cơ quan điều tra bốn vụ, xử phạt vi phạm hành chính 48 tỷ đồng (tăng 220% so năm 2023); trị giá hàng hóa vi phạm hơn 34 tỷ đồng (tăng 440% so năm 2023).

Hiền Quyên (Vietnam Business Forum)