“Việt Nam là điểm đến chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu”

Đây là khẳng định của ông Haruhiko Ozasa, Trưởng đại diện JETRO Hà Nội trong cuộc phỏng vấn với phóng viên Vietnam Business Forum.

Việt Nam hiện có hơn 6.000 doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ đang hoạt động, nhưng chỉ đáp ứng khoảng 10% nhu cầu linh kiện cho thị trường trong nước. Tỷ lệ cung ứng cho các doanh nghiệp Nhật Bản cũng chỉ chiếm 15,7% trong số tổng nguồn cung, đây là con số rất nhỏ và được duy trì trong suốt 10 năm qua,… Tuy nhiên theo ông Haruhiko Ozasa, Trưởng đại diện JETRO tại Hà Nội, “còn nhiều dư địa tăng trưởng trong tương lai” và Việt Nam vẫn là thị trường rất hấp dẫn, điểm đến chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ông có thể chia sẻ kinh nghiệm về phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ của Nhật Bản?

Khi nói đến doanh nghiệp Nhật Bản, mọi người thường hình dung là các doanh nghiệp lớn như Toyota hay Panasonic, tuy nhiên để có những doanh nghiệp lớn như vậy thì cần có đội ngũ hỗ trợ bên dưới, đó là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ. Nếu không có linh kiện từ các nhà cung cấp, các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ thì Toyota không thể sản xuất ô tô, Panasonic cũng không sản xuất được máy tính. Vì vậy, Nhật Bản đã dành nhiều năm, bỏ nhiều công sức trong việc phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Gần đây, tôi được biết rằng, Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân trong đó nêu ra không chỉ các doanh nghiệp lớn, tập đoàn mà các doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cũng được hỗ trợ. Nếu Việt Nam có thể phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ thì sẽ sinh ra các doanh nghiệp hỗ trợ mạnh hơn, từ đó mới có thể phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp chế tạo

Ông có thể cho biết tiềm năng phát triển công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam?

Trước hết, có thể khẳng định doanh nghiệp Nhật Bản hết sức mong muốn được mở rộng các nhà cung cấp tại Việt Nam. Trong khảo sát của JETRO, 50,9% số doanh nghiệp Nhật Bản hoạt động tại Việt Nam trả lời rằng muốn tăng tỷ lệ nội địa hóa ở Việt Nam. Kết quả khảo sát này cao hơn năm ngoái 7,7%.

Tuy nhiên, trong các doanh nghiệp được khảo sát, chỉ có 36,6% đã tìm được nhà cung cấp tại Việt Nam bao gồm cả các doanh nghiệp liên doanh với nước ngoài, vì vậy nếu tính doanh nghiệp 100% Việt Nam thì chỉ có 15,7%. Như vậy đang có khoảng trống giữa cung và cầu trong lĩnh vực này.

Theo ông, những năm tới Việt Nam nên tập trung phát triển công nghiệp hỗ trợ trong các ngành sản xuất nào?

Theo tôi có 03 lĩnh vực Việt Nam nên tập trung phát triển công nghiệp hỗ trợ. Thứ nhất là điện và điện tử, thứ hai là vải sợi và may mặc, thứ ba là máy móc phổ thông. Theo kết quả điều tra thì 03 ngành này là những ngành mà các doanh nghiệp rất mong tìm được nhà cung cấp từ Việt Nam. Còn đối với nguyên vật liệu, sắp tới JETRO sẽ có khảo sát và công bố sau.

Việt Nam đang từng bước hướng tới phương tiện xanh, ông đánh giá thế nào về tiềm năng phát triển xe điện tại Việt Nam? Các doanh nghiệp Nhật Bản đã có sự chuẩn bị phù hợp nào cho sự thay đổi này?

Có một điều chắc chắn là xe điện sẽ có triển vọng trong tương lai. Tuy nhiên việc cung cấp điện cho xe điện là rất quan trọng.

Chúng ta nên có cách tiếp cận dần dần, chẳng hạn chuyển đổi sang xe Hybrid (xe kết hợp sử dụng hai bộ truyền động, một động cơ chạy xăng và một mô tơ chạy điện). Và  khi có đủ các nền tảng thì sẽ chuyển sang loại xe thân thiện với môi trường.

Với các doanh nghiệp Nhật Bản, theo tôi khi Chính phủ Việt Nam đã đưa ra chính sách mới, các doanh nghiệp Nhật Bản sẽ luôn ủng hộ và thích ứng với chính sách đó.

Tuy nhiên, nếu triển khai chính sách mới một cách nhanh chóng có thể gây ra một số xáo trộn, và việc chuyển đổi từ từ, dần dần sẽ phù hợp hơn với người  sản xuất, cung cấp phương tiện phù hợp và người sử dụng.

Trân trọng cảm ơn ông!

Lê Hiền - Bùi Liên (Vietnam Business Forum)