Hoàn thiện hành lang pháp lý, nâng cao hiệu quả công tác PCCC và CNCH

Ngày 29/11/2024, tại Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (PCCC&CNCH), có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025 (Luật số 55/2024/QH15).

Luật PCCC&CNCH mới được ban hành nhằm khắc phục những bất cập, khoảng trống pháp lý còn tồn tại trong Luật PCCC năm 2001 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2013), đồng thời nâng cao hiệu quả công tác PCCC&CNCH trong tình hình mới.

TP.Hồ Chí Minh siết chặt công tác PCCC tại các chung cư

Luật mới có nhiều điểm đổi mới đáng chú ý như: Bổ sung đầy đủ các quy định về CNCH gắn với quyền con người; làm rõ trách nhiệm của từng cá nhân, tổ chức trong công tác PCCC; hoàn thiện các điều kiện an toàn đối với nhà ở, công trình kết hợp kinh doanh; tăng cường phân cấp, cải cách thủ tục hành chính; đồng thời khuyến khích mạnh mẽ sự tham gia của người dân, doanh nghiệp và toàn xã hội vào công tác PCCC&CNCH.

Ngay sau khi Luật được thông qua, Bộ Công an đã tham mưu Chính phủ ban hành 02 Nghị định, trực tiếp ban hành 03 Thông tư quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật, cùng có hiệu lực từ ngày 01/7/2025. Như vậy, hệ thống pháp luật về PCCC&CNCH hiện nay có những đổi mới quan trọng đáp ứng kịp thời yêu cầu thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội đất nước, khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác PCCC&CNCH trước đây, bảo đảm đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật và tạo hành lang pháp lý vững chắc nhằm nâng cao hiệu quả công tác PCCC&CNCH.

Đáng chú ý, sau khi Luật PCCC&CNCH có hiệu lực, nhiều thủ tục hành chính (TTHC) về PCCC&CNCH đã được cắt giảm nhằm đơn giản hoá, giảm chi phí tuân thủ, tạo thuận lợi cao nhất cho người dân, doanh nghiệp. Theo đó, đã cắt giảm từ 37 TTHC xuống còn 09 TTHC (cắt giảm 28 TTHC, tương ứng với 75,6%). Trong đó, cơ quan Công an thực hiện 07 TTHC, UBND cấp xã thực hiện 03 TTHC. Thời gian tiếp nhận và giải quyết các TTHC cũng được cắt giảm trên 30% (ví dụ như trong công tác thẩm định thiết kế, kiểm tra công tác nghiệm thu về PCCC của cơ quan Công an giảm từ 10 đến 15 ngày xuống còn 6 đến 10 ngày). Ngoài ra, nhiều thành phần hồ sơ không cần thiết cũng đã được bãi bỏ hoặc yêu cầu tra cứu trực tuyến trên cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành khác.

Theo Trung tướng Nguyễn Tuấn Anh, Cục trưởng Cục Cảnh sát PCCC&CNCH, một số nội dung liên quan trực tiếp và có nhiều tác động tích cực đến hoạt động của các doanh nghiệp như: Tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu cơ sở, doanh nghiệp trong việc bảo đảm an toàn PCCC; cải cách triệt để các TTHC trong lĩnh vực PCCC&CNCH, tăng cường ứng dụng khoa học - công nghệ để nâng cao tính minh bạch và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình tham gia hoạt động PCCC, CNCH; xác định cơ sở thuộc diện quản lý về PCCC, cơ sở có nguy hiểm về cháy, nổ theo hướng tăng quy mô để phù hợp hơn với tình hình thực tiễn; phân công, phân cấp và quy định cụ thể về chế độ kiểm tra về PCCC để tránh phiền hà, ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp; quy định bao quát hơn về điều kiện an toàn PCCC đối với cơ sở để doanh nghiệp có thể áp dụng linh hoạt, phù hợp và hiệu quả hơn,…

Đồng thời, nhằm “đẩy mạnh xã hội hóa công tác PCCC” theo đúng chủ trương của Đảng, tạo điều kiện thông thoáng cho cơ sở, doanh nghiệp, tăng cường chế độ tự chủ và tự chịu trách nhiệm dưới sự kiểm tra, giám sát quản lý của cơ quan nhà nước, khuyến khích cá nhân, tổ chức tham gia các hoạt động PCCC&CNCH. Pháp luật về PCCC&CNCH cũng đã bãi bỏ quy định kinh doanh dịch vụ PCCC là ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Bên cạnh đó, thay thế hoạt động kiểm định phương tiện PCCC&CNCH bằng hoạt động cấp phép lưu thông đối với phương tiện PCCC&CNCH, vật liệu, cấu kiện ngăn cháy, chống cháy; bổ sung quy định nhằm khuyến khích doanh nghiệp đầu tư, nghiên cứu, ứng dụng khoa học - công nghệ trong lĩnh vực PCCC&CNCH,...

Để triển khai có hiệu quả và chấp hành tốt các quy định của pháp luật, Trung tướng Nguyễn Tuấn Anh cho rằng, doanh nghiệp cần chủ động tìm hiểu các quy định mới của hệ thống pháp luật trong lĩnh vực PCCC&CNCH, thường xuyên cập nhật các văn bản hướng dẫn và thông tin từ cơ quan chức năng; nghiêm túc thực hiện các hướng dẫn, yêu cầu, kiến nghị của cơ quan quản lý nhà nước về PCCC&CNCH. Doanh nghiệp cũng cần chú trọng việc đầu tư kinh phí, trang bị phương tiện, bố trí lực lượng PCCC&CNCH theo quy định; chấp hành nghiêm việc bồi dưỡng, huấn luyện nghiệp vụ PCCC&CNCH cho người đứng đầu cơ sở, người được phân công thực hiện công tác kiểm tra về PCCC cũng như lực lượng PCCC&CNCH tại cơ sở để nâng cao nhận thức, kiến thức và kỹ năng trong công tác PCCC&CNCH.

LA (Vietnam Business Forum)