Xây dựng bản sắc Arabica Sơn La từ chiến lược bền vững của Detech Coffee

Arabica Sơn La đang trở thành điểm nhấn trong xu hướng phát triển bền vững của ngành cà phê Việt Nam. Kiên định với mô hình sản xuất minh bạch và chế biến hiện đại, Detech Coffee góp phần đưa vùng nguyên liệu này từ một vùng trồng truyền thống trở thành nguồn Arabica giàu giá trị và có khả năng cạnh tranh trên thị trường cà phê đặc sản toàn cầu.

Detech Coffee và hành trình kiến tạo chuỗi giá trị Arabica Sơn La bền vững

Hành trình của Detech Coffee bắt đầu từ một trải nghiệm rất đời thường. Năm 2012, khi vận hành quán cà phê của mình, TS.Đào Ngọc Anh nhận ra phần lớn cà phê chất lượng đang phải nhập khẩu từ nước ngoài. Câu hỏi lúc đó tưởng chừng đơn giản nhưng lại chạm đúng vào một thực trạng: “Vì sao Việt Nam là một cường quốc cà phê, lại chưa tạo ra những sản phẩm Arabica đạt chuẩn chất lượng đặc sản để chính người Việt tin dùng?”.

Toàn cảnh vùng nguyên liệu cà phê Detech Coffee tại Sơn La

Chị bắt đầu tìm hiểu sâu hơn về Arabica Sơn La – vùng trồng lâu năm nhưng còn nhiều tiềm năng chưa được đánh thức: thiếu tiêu chuẩn thu hoạch, thiếu phương pháp sơ chế ổn định và thiếu câu chuyện vùng miền đủ mạnh để bước vào phân khúc chất lượng cao.

Với cách tiếp cận thận trọng và kiên định, từ năm 2018, chị thành lập Detech Coffee và xác lập chiến lược phát triển bền vững dựa trên 03 trụ cột:

Bền vững môi trường: Detech Coffee áp dụng mô hình nông – lâm xen canh giữa cà phê và mắc ca, keo dậu cùng các loại cây bản địa nhằm bảo vệ đất, giữ nước và duy trì đa dạng sinh học trên vùng trồng. Tại nhà máy Sơn La, trấu từ quá trình xay xát được thu hồi và tái sử dụng làm nhiên liệu sấy cho các mẻ sau, giúp tiết giảm chất thải và phù hợp với điều kiện sản xuất thực tế.

Song song với đó, doanh nghiệp triển khai thí điểm các giống Arabica mới như THA1, H1, Starmaya, H16,… nhằm đánh giá khả năng thích ứng khí hậu, năng suất và hương vị. Việc đa dạng hóa giúp tăng tính bền vững dài hạn cho vùng nguyên liệu và góp phần thay thế dần những diện tích cây già cỗi, giảm sâu bệnh và cải thiện khả năng chống chịu trước biến đổi khí hậu.

Cây cà phê giống Starmaya trồng thí điểm tại Sơn La mùa vụ 2025 - 2026

Bền vững xã hội: Tính đến tháng 11/2025, Detech Coffee xây dựng mạng lưới hợp tác với 6.500 nông hộ là đồng bào dân tộc thiểu số, triển khai đào tạo kỹ thuật thu hái quả chín, an toàn lao động và trả thưởng hàng năm đối với mỗi ki-lô-gam cà phê chứng nhận. Thêm vào đó, doanh nghiệp cũng chú trọng nâng cao kỹ năng và trình độ chuyên môn cho đội ngũ công nhân viên trong toàn hệ thống.

Quản trị bền vững: Detech Coffee thực hiện truy xuất nguồn gốc trên toàn chuỗi, đảm bảo minh bạch từ vùng nguyên liệu đến sản xuất. Văn hóa doanh nghiệp được xây dựng dựa trên sự công bằng, tôn trọng và tinh thần trách nhiệm.

Từ nền tảng 03 trụ cột này, Detech Coffee từng bước xây dựng được chuỗi giá trị Arabica Sơn La có khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Nhờ sở hữu các chứng chỉ quốc tế cùng kinh nghiệm nhiều năm trong sản xuất bền vững, doanh nghiệp hiện là đối tác trong chuỗi sơ chế và cung ứng của các thương hiệu cà phê thế giới.

Chương trình tập huấn cà phê chứng chỉ Rainforest Alliance, 4C tại Thuận Châu, Sơn La

Detech Coffee đã xuất khẩu cà phê đến hơn 10 quốc gia trên 03 châu lục - trong đó có những thị trường đòi hỏi tiêu chuẩn cao như Mỹ, Đức và Nhật Bản. Tại đây, nhiều nhà rang xay đặc sản đánh giá cao chất lượng hạt Arabica Sơn La và nỗ lực minh bạch hóa nguồn gốc của doanh nghiệp. Số lượng khách hàng quốc tế tăng đều qua từng năm, phản ánh mức độ tin tưởng ngày càng lớn không chỉ dành cho Detech Coffee mà còn cho Arabica Việt Nam.

Nhìn lại hành trình này, TS. Đào Ngọc Anh – Chủ tịch, CEO Detech Coffee chia sẻ:“Muốn nâng tầm vị thế cà phê Việt trên thị trường quốc tế, chúng ta không thể chỉ dựa vào sản lượng. Vì vậy, Detech Coffee dành nhiều năm làm việc trực tiếp với nông dân Sơn La để nâng chất lượng từ gốc. Với chúng tôi, phát triển bền vững là kim chỉ nam cho các hoạt động hằng ngày; khi người nông dân hạnh phúc, cà phê sẽ ngon hơn; khi cà phê được làm ra một cách tử tế, thế giới sẽ lắng nghe câu chuyện của Việt Nam”.

Bản sắc vùng nguyên liệu phản chiếu trong hương vị Arabica Sơn La

Detech Coffee là một trong những doanh nghiệp tiên phong đầu tư nhà máy sơ chế ướt tại vùng trồng, đảm bảo cà phê được xử lý trong vòng 24 giờ sau thu hoạch. Điều này giúp hạn chế lỗi lên men, giữ độ sạch và ổn định hương vị.

Sơ chế cà phê đặc sản Arabica Sơn La mùa vụ mới 2025 - 2026

Khi áp dụng phương pháp sơ chế tự nhiên, Arabica Sơn La thường có nốt hương mận khô – một đặc trưng hiếm có, gợi nhắc đến trái cây bản địa như mơ, mận và đào của vùng Tây Bắc. Nốt hương này tạo ra bản sắc vùng miền và giúp cà phê Sơn La khác biệt với các vùng Arabica trong nước.

Đặc biệt, trong vụ thu hoạch cà phê năm nay, đơn vị đã hợp tác cùng chuyên gia quốc tế nhằm chuẩn hóa kỹ thuật sơ chế: lên men, nhiệt độ, đánh giá cảm quan,… hướng đến nâng chuẩn Arabica Sơn La theo từng mùa vụ.

Song song với sản xuất, Detech Coffee cũng tích cực quảng bá Arabica Sơn La tại các sự kiện lớn như Cafe Show Việt Nam, World of Coffee, Vietnam Coffee Expo,… Tại đây, đơn vị giới thiệu hương vị, quy trình phát triển bền vững và câu chuyện vùng nguyên liệu thông qua thử nếm và kết nối với cộng đồng cà phê trong và ngoài nước.

Konnai - Thương hiệu cà phê Việt bền vững

Thương hiệu Konnai do đội ngũ Detech Coffee sáng lập với mong muốn nâng giá nông sản Việt qua chế biến sâu, tạo việc làm và niềm tự hào Việt. Logo Konnai mang hình ảnh Sao La - "Kỳ lân châu Á", tượng trưng cho sự kiên cường và khát vọng vươn lên.

Các dòng sản phẩm đa dạng của Konnai Coffee

Các sản phẩm mang thương hiệu Konnai được phát triển nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng hiện đại, đồng thời giữ trọn hương vị nguyên bản của cà phê Việt. Dòng cà phê rang xay được chế biến theo tiêu chuẩn châu Âu nhằm giữ lại nốt hương và vị chua thanh đặc trưng. Bên cạnh đó, cà phê phin giấy là lựa chọn tiện lợi nhưng vẫn đậm đà bản sắc.

Không chỉ dừng lại ở sản phẩm truyền thống, Konnai mở rộng sang phân khúc cà phê hòa tan và cà phê lon và nước ép trái cây thạch dừa - những dòng sản phẩm tiện dụng với nhiều hương vị đa dạng, giúp người tiêu dùng dễ dàng thưởng thức theo phong cách riêng. Tất cả đều được phát triển trên nền tảng bền vững, minh bạch và gắn kết với cộng đồng.

Song song với đó, hệ thống chuỗi quán Konnai Coffee Shop thực hành tiêu dùng xanh: sử dụng bao bì giấy, giảm nhựa, khuyến khích khách mang bình cá nhân (chương trình 5K), truyền thông câu chuyện vùng trồng qua đội ngũ barista.

Konnai Coffee Shop góp phần tôn vinh văn hóa thưởng thức và câu chuyện về Arabica Sơn La.

Đồng hành cùng IWCA Việt Nam – nâng cao tiếng nói phụ nữ trong chuỗi giá trị cà phê

Detech Coffee đã hợp tác với Liên minh Cà phê Phụ nữ Quốc tế Việt Nam (IWCA Việt Nam) triển khai các chương trình hỗ trợ phụ nữ trồng cà phê: đào tạo kỹ thuật canh tác, an toàn lao động, tài chính hộ gia đình và du lịch sinh thái.

Các hoạt động bao gồm đào tạo kỹ thuật canh tác, thu hái quả chín, đảm bảo an toàn lao động, quản lý tài chính hộ gia đình và định hướng phát triển du lịch cộng đồng gắn với cà phê. Những chương trình này giúp phụ nữ làm cà phê tốt hơn và tự tin hơn trong quá trình tham gia đóng góp ý kiến tại địa phương.

Sự hợp tác giữa Detech Coffee và IWCA Việt Nam thể hiện cách doanh nghiệp nhìn nhận phát triển bền vững: nâng cao chất lượng cà phê phải song hành với cải thiện chất lượng cuộc sống của người trồng, đặc biệt là phụ nữ – những người trực tiếp gắn bó với cây cà phê mỗi ngày. Đây cũng là nền tảng để Arabica Sơn La có thể phát triển bền vững, công bằng và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị cà phê toàn cầu.

Đưa Arabica Sơn La vươn xa – từ giá trị bản địa đến thị trường quốc tế

Với khí hậu mát mẻ, địa hình đồi cao và bản sắc hương vị gắn liền với núi rừng Tây Bắc, Sơn La sở hữu nhiều yếu tố để trở thành vùng Arabica tiêu biểu của Việt Nam trong tương lai. Tuy nhiên, để hiện thực hóa điều này, Arabica Sơn La cần một hệ sinh thái phát triển đồng bộ: từ vùng nguyên liệu, tiêu chuẩn chất lượng, truy xuất nguồn gốc cho đến năng lực cộng đồng và không gian quảng bá quốc tế. Những mô hình phát triển bền vững mà Detech Coffee đang triển khai tại Sơn La cho thấy một hướng đi khả thi, nhưng để tạo nên sức bật lớn hơn, cần có sự tham gia của toàn ngành.

Các sáng kiến kết nối cộng đồng như Hội thảo “Hành trình làm cà phê bền vững của phụ nữ Việt Nam” do IWCA Việt Nam tổ chức đã trở thành điểm nhấn quan trọng. Từ đó mở ra góc nhìn mới cho định hướng phát triển Arabica Việt Nam trong thời kỳ hội nhập.

Nhìn về tương lai, Detech Coffee kỳ vọng sẽ có thêm sự đồng hành từ các tổ chức như VCCI, Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam (VICOFA), cũng như các chương trình xúc tiến quốc tế, nhằm xây dựng những không gian chung nơi Arabica Việt Nam có thể được giới thiệu một cách bài bản và nhất quán. Việc đưa Arabica Sơn La đến gần hơn với thị trường quốc tế không chỉ là câu chuyện thương mại, mà còn là hành trình khẳng định bản sắc và chất lượng của cà phê Việt Nam trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng cao.

Duy Bình (Vietnam Business Forum)