Vấn nạn du lịch: Cái chính vẫn là phải xử lý tận gốc

Trong cuộc trao đổi với Tạp chí Vietnam Business Forum về các vấn nạn du lịch Thanh Hóa như chèo kéo, vệ sinh an toàn thực phẩm, ông Doãn Văn Phú, Phó giám đốc Sở VH-TT-DL Thanh Hóa cho biết, để giải quyết vấn đề cần phải giải quyết căn bản, tận gốc thông qua tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức cho DN, những người tham gia du lịch, không chấp nhận những sản phẩm kém tiêu chuẩn chất lượng. Đồng thời với đó cũng áp dụng những chế tài xử phạt, dứt khoát không cho các đối tác không đủ điều kiện tham gia hoạt động kinh doanh. Giang Tú thực hiện.

Trong thời gian qua Thanh Hóa đã có sự phát triển sản phẩm dịch vụ, du lịch như thế nào để thu hút khách du lịch đến với tỉnh, thưa ông?

Dựa trên các tài nguyên và nguồn lực để phát triển du lịch Thanh Hóa, tỉnh đã và đang triển khai một số loại hình du lịch như du lịch biển, du lịch văn hóa, du lịch tự nhiên, du lịch trải nghiệm các cộng đồng du lịch miền núi ở phía bắc của tỉnh Thanh Hóa. Nhìn chung các sản phẩm đó đã và đang ngày càng được phát huy, chất lượng được cải thiện một cách đáng kể. Du lịch biển Sầm Sơn chất lượng du lịch biển có những chuyển biến tiến bộ, các cơ sở vật chất kỹ thuật của Sầm Sơn đã được đổi mới và nâng cấp rất nhiều, cơ sở hạ tầng được cải thiện một bước đáng kể, các dịch vụ đa dạng và có chất lượng hơn. Tuy nhiên, so với yêu cầu, chất lượng đó đó vẫn còn xa so với yêu cầu thực tế ngày càng phát triển của du khách. Đó là điều du lịch Thanh Hóa rất trăn trở và phải tìm giải pháp khắc phục trong thời gian tới.

Nạn chèn ép, chèo kéo du khách vẫn còn tồn tại và là bức xúc của du lịch Thanh Hóa, phải xử lý vấn đề này như thế nào, thưa ông?

Chèn ép là vẫn còn tồn tại ở một số khu du lịch dựa vào cộng đồng, dựa vào yếu tố thời vụ khó tránh khỏi, vì việc này ngoài khả năng kiểm soát của cơ quan quản lý nhà nước, chính quyền sở tại cũng như chủ DN vì khi vào mùa vụ lượng du khách trở nên quá tải. Bên cạnh đó, cầu có thì ắt có cung, không chỉ các hộ kinh doanh địa phương mà các nơi khác cũng đổ về Thanh Hóa nên vượt quá sự kiểm soát của cơ quan quản lý nhà nước. Đây là điều du lịch Thanh Hóa rất trăn trở, đặc biệt đối với khu du lịch Sầm Sơn. Vừa rồi ngành đã phát hiện kịp thời và xử lý hiện tượng chèo kéo, ép khách ở Sầm Sơn bằng việc tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức của cộng đồng, đặc biệt là những người tham gia trực tiếp trong lĩnh vực du lịch; kinh doanh du lịch. Bên cạnh đó, cần phải có giải pháp đối với các loại hình dịch vụ lưu động rất dễ phát sinh tiêu cực như xích lô, chụp ảnh.

Vể mặt quản lý, Thanh Hóa tiến hành cấp thẻ, chứng chỉ đồng thời phải thiết lập đường dây nóng và thông báo cho du khách biết để phản hồi khi có hiện tượng tiêu cực xảy ra. Ngoài ra, cũng phải tích cực tổ chức các đội tuần tra 24/24 để tăng khả năng kiểm soát đối với loại dịch vụ này. Thêm vào đó, phải có sự phân biệt các đối tượng hoạt động kinh doanh đặc biệt là những đối tượng kinh doanh cá nhân ở nơi khác về trong mùa vụ thì ngành phải sắp xếp, tổ chức, đặc biệt là chính quyền thị xã Sầm Sơn, huyện tổ chức lực lượng giám sát và quản lý đội ngũ này tương đối chặt chẽ. Chính vì vậy, mặc dù lượng khách rất đông trong mùa du lịch biển nhưng vừa qua đã hạn chế được rất nhiều những cá nhân vi phạm. Chính quyền thị xã địa phương có thái độ xử lý rất nghiêm khắc, đóng cửa kinh doanh, thu hồi giấy phép kinh doanh và thậm chí là phải trục xuất khỏi địa bàn kinh doanh hoạt động du lịch. Đó là những giải pháp ngành du lịch Thanh Hóa đã và đang cố gắng và phát huy hiệu quả.

Tuy nhiên, có một thực tế là chế tài vẫn chưa đủ sức răn đe các đối tượng này, ông có kiến nghị gì?

Chế tài là một phần thôi, còn vấn đề là giải pháp để hạn chế đối tượng kinh doanh không đủ tiêu chuẩn là rất khó, vấn đề chính là phải xử lý tận gốc của nó còn xử phạt chỉ mang tính nhất thời, không phải là vấn đề cơ bản. Chúng ta phải xử lý gốc bằng việc nâng cao nhận thức của những người hoạt đông kinh doanh để họ có tính tự giác cao hơn. Bên cạnh đó cũng phải tuyên truyền cho khách phản hồi ngược lại không chấp nhận những dịch vụ không đúng tiêu chuẩn theo ý của mình, phải từ hai phía đó mới giải quyết được vấn đề. Trong công tác quản lý phải dứt khoát không cho các đối tác không đủ điều kiện tham gia hoạt động kinh doanh.

Còn vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm được quản lý thế nào, thưa ông?

Vấn đề này phải phối hợp với cơ quan chức năng như kiểm định thực phẩm, đội công tác kiểm tra của Sở TNMT để quản lý nguồn nước. Đây cũng là vấn đề quan trọng đối với du lịch Sầm Sơn mà phải giải quyết đồng bộ. chính vì vậy, Sầm Sơn hiện nay nghiêm cấm sử dụng nước ngầm để phục vụ hoạt động kinh doanh mà phải sử dụng nước đảm bảo tiêu chuẩn. Bên cạnh đó, vào mùa vụ thì nguồn thực phẩm ở nhiều nơi đổ về nên không thể kiểm tra hết được nên phải tuyên truyền cho các cơ sở kinh doanh dịch vụ, ăn uống, giải khát tự giác, tự kiểm tra là chính. Thêm vào đó vận động, tuyên truyền các cơ sở không tiếp nhận những sản phẩm không rõ nguồn gốc. Đây mới là vấn đề quan trọng chứ kiểm tra không thể hết được vì sản phẩm rất đông mà đội ngũ kiểm tra thì có hạn và phương tiện phục vụ cho kiểm tra cũng mức độ. Việc đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dung cũng chính là đảm bảo cho người kinh doanh.

Vấn đề xây dựng nhà vệ sinh ở Thanh Hóa đã tiến triển như thế nào?

Chúng tôi cũng đã triển khai tổ chức nhà vệ sinh đạt chuẩn cho các điểm, khu du lịch . Dù đây là việc nhỏ nhưng không hề đơn giản vì đây là việc đặc biệt nhạy cảm với các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh nên bắt buộc phải có quy hoạch đồng bộ. Mặc dù đây là việc nhỏ nhưng không phải lúc nào triển khai cũng thuận lợi cả mà phải thực hiện đồng bộ và phải nhất quán từ trên xuống dưới và theo tiêu chí khu, điểm dừng để có trình tự ưu tiên, nếu thực hiện không khéo sẽ phá vỡ môi trường, cảnh quan; nếu thực hiện không đúng tiêu chuẩn lại tác động đến môi trường.

Việc xây dựng nhà vệ sinh rất khó để thực hiện trong 1-2 tháng, 1 năm-2 năm. Thanh Hóa đang tiến hành quy hoạch và hiện nay việc này cũng đang có bất cập trong việc đồng nhất các quy hoạch là quy hoạch du lịch và quy hoạch xây dựng, giữa quy hoạch xây dựng và quy hoạch khác.