Là tỉnh được thiên nhiên ưu đãi về khí hậu, có nhiều cảnh quan hấp dẫn và là nơi có nhiều đồng bào dân tộc Tây Nguyên sinh sống đã tạo nên một không gian văn hóa đặc sắc, Gia Lai đã trở thành một trong những điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nuớc. Mặc dù vậy, nếu so sánh với các tỉnh có bề dày phát triển du lịch khu vực Tây Nguyên nói riêng và cả nước nói chung, lượng khách và doanh thu du lịch của Gia Lai còn khiêm tốn và rõ ràng ngành du lịch Giai Lai còn đó nhiều tiềm năng chưa được khai thác.

Phát triển gắn với bảo tồn giá trị văn hóa

Hiện nay du lịch sinh thái - văn hóa là loại hình du lịch đặc trưng của Gia Lai và được khai thác chủ yếu ở các chương trình như: tham quan bản làng của đồng bào dân tộc thiểu số, dã ngoại, cưỡi voi, đi bộ xuyên rừng, thăm chiến trường xưa, lễ hội, làng nghề… Bên cạnh đó một số đơn vị lữ hành đang từng bước tiến hành liên kết, khai thác chương trình du lịch với các tỉnh và một số nước láng giềng như Trung Quốc, Lào, Campuchia, Thái Lan thông qua đường bộ nhập cảnh từ cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh, Bờ Y.

Trong thời gian qua, tỉnh Gia Lai cũng đã chú trọng đến công tác quy hoạch và phát triển một số dự án như: Khu du lịch Lâm viên Biển Hồ, Khu du lịch thác Phú Cường, Công viên văn hóa các dân tộc Gia Lai, các khu du lịch sinh thái Hồ Ayun Hạ, vườn quốc gia Kon Ka Kinh… Nhờ đó, hoạt động du lịch cũng phong phú và ngày càng thu hút được nhiều du khách đến với Gia Lai hơn.

Xét về mặt kinh tế, tốc độ tăng trưởng GDP của tỉnh Gia Lai trong những năm gần đây bình quân đạt 13,6%/năm, ngành thương mại - dịch vụ (trong đó có du lịch) tăng trưởng 15%/năm, chiếm 30,2% trong cơ cấu GDP của tỉnh. Riêng ngành du lịch duy trì tốc độ tăng trưởng 12,35%/năm về khách và hơn 27%/năm về doanh thu với tốc độ tăng trưởng GDP du lịch Gia Lai tăng bình quân hơn 30%/năm.

Tuy nhiên theo ông Phan Xuân Vũ, Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Gia Lai thì một thành công khác quan trọng không kém chính là từ sự nỗ lực đó đã góp phần bảo tồn giá trị tự nhiên, văn hoá – xã hội của địa phương, qua đó các hoạt động lễ hội truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa Gia Lai thường xuyên được tái hiện; một số nghề truyền thống được khôi phục như đan lát, dệt thổ cẩm, chế tác nhạc cụ dân tộc... nhằm tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương, nâng cao thu nhập và nhận thức của người dân.

Nâng tầm cho du lịch

Dù đã đạt được những thành công đáng kể nhưng nhìn chung ngành du lịch Gia Lai chưa đủ sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế vì còn nhiều hạn chế như: Sản phẩm du lịch còn đơn điệu, chất lượng không cao, chủ yếu khai thác trên những tài nguyên thiên nhiên sẵn có và giá trị văn hóa của người thiểu số; hoạt động lữ hành còn yếu, thiếu năng động; công tác đầu tư, tôn tạo các di tích, điểm, khu du lịch chưa được quan tâm đúng mức,...

Nhận thức được vai trò, vị trí của du lịch đối với sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh,Tỉnh ủy Gia Lai đã ban hành Nghị quyết số 13-NQ/TU ngày 26/8/2008 về phát triển du lịch đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020 với mục tiêu phát triển ngành du lịch nhanh và bền vững để đến năm 2015 trở thành ngành kinh tế có đóng góp quan trọng trong GDP của lĩnh vực dịch vụ; phấn đấu sau năm 2020 ngành du lịch là một trong những ngành kinh tế quan trọng của tỉnh.

Theo ông Phan Xuân Vũ, để thực hiện thành công chiến lược này đòi hỏi chính quyền các ban, ngành cũng như ngành du lịch Gia Lai cần cụ thể hóa bằng những phương cách khả thi như tích cực kêu gọi đầu tư, huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn đầu tư phát triển các loại hình du lịch, nhất là du lịch sinh thái, du lịch văn hóa, lịch sử phù hợp với tiềm năng, thế mạnh của tỉnh; nâng cao chất lượng hoạt động của các loại hình du lịch hiện có và phát triển mạnh các loại hình mới; mở rộng hợp tác liên kết du lịch giữa Gia Lai với các tỉnh, thành trong nước và các nước trong khu vực; cần chú trọng tới các sản phẩm du lịch chính như du lịch sinh thái, du lịch văn hóa - lịch sử, du lịch nghỉ dưỡng…

Bên cạnh đó cần quan tâm phát triển các dịch vụ hỗ trợ như du lịch Caravan, công vụ, mua sắm, làng nghề. Khai thác lợi thế của các cửa khẩu quốc tế và quốc gia trên địa bàn tỉnh Gia Lai và vùng Tây Nguyên để tổ chức hoạt động du lịch đi theo đoàn thị trường chính là các nước ASEAN như: Thái Lan, Lào, Campuchia... Đó cũng chính là những lợi thế về sản phẩm du lịch hỗ trợ mà ngành du lịch địa phương cần vận dụng một cách đồng bộ.

Một yếu tố khác quyết định sự thành công hoặc thất bại cho chiến lược phát triển đó chính là nhân lực. Để hướng tới tương lai của một ngành du lịch chuyên nghiệp, Gia Lai cần tăng cường công tác đào tạo và đào tạo lại lực lượng lao động trong các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh du lịch nhằm nâng cao trình độ, kiến thức của người lao động đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách. Xây dựng và triển khai kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, ngoại ngữ cho cán bộ công chức, viên chức làm công tác quản lý Nhà nước và sự nghiệp trong ngành.

Ngoài ra, cần tăng cường hợp tác trao đổi kinh nghiệm với các địa phương, tổ chức quốc tế thông qua các hội nghị, hội thảo, diễn đàn trong và ngoài nước nhất là các nước trong ASEAN. Xây dựng và triển khai các kế hoạch, chương trình tập huấn, bồi dưỡng kiến thức kinh doanh du lịch cho lực lượng lao động gián tiếp của ngành du lịch. Xây dựng và xúc tiến thực hiện các chương trình giáo dục cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức của người dân trong cách ứng xử, giao tiếp với khách du lịch. Xây dựng cơ chế chính sách khuyến khích thu hút nguồn lao động chất lượng cao từ các nơi đến làm việc tại tỉnh Gia Lai trong đó có nguồn lao động du lịch.

Là một tỉnh có tiềm năng du lịch như tài nguyên du lịch sinh thái, tài nguyên du lịch lịch sử, nhân văn, Gia Lai có cơ hội để đưa ngành “công nghiệp không khói” này cất cánh trong tương lai. Những giải pháp sát thực, những định hướng tương lai có tầm nhìn và tính khả thi cao thực sự sẽ góp phần đưa ngành du lịch Gia Lai lên một tầm cao mới, đóng góp vào thành công chung của kinh tế - xã hội địa phương.

Hoàng Ngọc